Ở vùng biển Cửa Lò (Nghệ An) có một khu chợ truyền thống vô cùng đặc biệt: chỉ bán duy nhất một loại đặc sản. Đó là chợ mực nháy, không có quầy hàng, không biển hiệu và chỉ có những chiếc thuyền thúng chở đầy mực tươi rói, cùng người bán người mua.
Khu chợ độc lạ này chỉ họp trên vỉa hè dài chừng 150m dọc đường ra đảo Lan Châu, thuộc phường Thu Thủy (Cửa Lò, Nghệ An). Chợ có khoảng 100 tiểu thương buôn bán mực nháy mỗi đêm. Mực ở đây được ngư dân đánh bắt ngoài khơi, mang về cho người thân bày bán.
Mực về lúc nào là chợ họp lúc đó, thường khoảng sau 20h tối. Khung giờ nhộn nhịp và đông khách nhất chợ là từ 20h30 đến 22h30. Sau đó giá mực nháy sẽ giảm dần nhưng chưa bao giờ "ế hàng".
Chị Thủy Hoàng (35 tuổi, Nghệ An) cho biết, chợ mực nháy quê chị khác biệt so với các chợ làng chài. Nó không quầy hàng, không biển hiệu và mở khi trời đã tối. Khi ấy tiểu thương trang bị mỗi người một đèn led cầm tay để bán mực. Càng về khuya, đèn sáng bừng một góc phố, nhộn nhịp người mua bán.
"Cách mua bán ở chợ cũng khá độc đáo mà chẳng có chợ nào như vậy. Đó là tiểu thương không cân mà ước lượng mực rồi đựng trong những chiếc bát bằng kim loại.
Sau đó, người bán ra giá, người mua trả giá. Nếu hợp lý thì bát mực sẽ được trao tay", chị Thủy cho hay.
Mực nháy là tên gọi người dân Nghệ An vẫn thường dùng để chỉ những con mực được ngư dân vừa bắt lên khỏi nước biển còn nguyên độ tươi. Thông thường, sau khoảng một đến hai giờ vớt lên khỏi mặt nước, những tia phản quang, những chấm màu nâu tím trên mắt, trên thân mình các con mực lớn nhỏ cứ nhấp nháy lên lấp lánh như những ánh sao.
Mực ở biển Cửa Lò kích thước không quá lớn, to bằng ngón tay cái. Mỗi mớ 5 -10 con tùy theo kích thước đựng trong bát được bán với giá từ 100.000 đến 200.000 đồng.
Theo trang thông tin điện tử thị xã Cửa Lò, loại mực này là đặc sản của vùng biển địa phương, thường xuất hiện từ tháng 3 đến tháng 8 hằng năm. Tới mùa, người dân thường chong đèn trên thuyền thúng để ra khơi câu mực. Đàn ông đi câu, đàn bà đứng chờ trên bờ để về mang đi bán. Các tối trong tuần, khách mua mực phần lớn là người dân địa phương sành ăn và chủ các cửa hàng trên địa bàn thị xã.
Thời điểm hè, rất nhiều du khách đổ về biển Cửa Lò để tìm mua và thưởng thức món mực nháy. Phần lớn mực câu về đều được bán hết ngay trong đêm, những hôm du khách đông, thậm chí mực còn không đủ bán.
"Sau khi mua mực ở chợ, du khách có thể đem vào các hàng quán gần đó để chế biến thành những món theo sở thích. Mực nháy để nguyên con ăn gỏi với nước cốt chanh và những gia vị đi kèm là cách người dân địa phương gợi ý.
Ngoài ra, du khách có thể hấp hoặc chế biến đơn giản để cảm nhận được độ ngọt, tươi của mực vừa được câu từ biển", người phụ nữ xứ Nghệ cho hay.
Được biết, năm 2012, Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam công bố top 10 đặc sản. Trong đó mực nháy Cửa Lò vinh dự có mặt trong danh sách này.
