Người Xứ Nghệ có lợi thế về vị trí địa lý kết hợp giữa rừng và biển, chính vì vậy, văn hóa ẩm thực được trộn lẫn thấy rõ hương vị của cả 2 yếu tố này. Quan niệm về ẩm thực và ngày tết của con người Xứ Nghệ là như thế nào ?
Thực ra người xứ Nghệ không quá coi trọng vấn đề cao sang mỹ vị của những món ăn trong ngày tết, mà quan trọng đó là sự đầy đủ, ấm cúng và tất nhiên không thể thiếu một chút ngon miệng đẹp mắt. Những món ăn cần có của một ngày tết tuy vào đặc trưng của mỗi địa phương khác nhau tuy nhiên vẫn không thể thiếu hương vị của bánh chưng, thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ. Thịt gà thịt lợn cũng phải thịnh soạn nhất là làm mâm cỗ cúng lên tổ tiên. Còn trong bữa ăn của mỗi gia đình thì chỉ cần có những hương vị trên cũng đủ làm gia đình cảm thấy ấm cúng rồi.
Cũng giống như những gia đình khác trên mọi miền đất nước, bánh chưng là món ăn không thể không có trong ngày tết cổ truyền của dân tộc. Tuy nhiên thường mọi người hay làm bánh chưng để cúng, thắp hương cho đẹp, còn bánh tét phục vụ bữa ăn trong ngày tết vì gói nhanh, tiết kiệm lá và đặc biệt ăn đến đâu cắt đến đó, bánh tét thường đường treo lủng lẳng trên tường nhà, cột nhà, ngăn bếp … Nguyên liệu làm bánh chưng bánh tết cũng không khác gì ở các địa phương khác, cũng nếp quê, thịt mỡ, đậu xanh … Không có bánh chưng bánh tết thì chắc chắn gia đình không có hương vị của ngày tết.
Gà luộc
Trước ngày tết hàng tháng, gia đình nào cũng phải chuẩn bị trong nhà bầy gà để dành đến tết. Gà là món ăn rất nhiều dưỡng chất, đặc biệt là là đồ cúng không thể thiếu trong mỗi mâm thờ của mỗi gia đình. Gà trống còn được dùng để biểu tượng cho sự sinh sôi phát triển, tiếng gọi của ánh sáng mặt trời, của bình minh và của sự sống.
Dưa món, dừa hành.
Ở Xứ Nghệ ngày tết những món rau thường ít được sử dụng, tuy nhiên dưa món và dưa hành lại là món ăn không thế thiếu, dưa món dưa hành có thể để được trong cả mấy ngày tết, lúc nào ăn hoặc tiếp đón bạn bè, khách khứa là có thể dọn ngay ra nhanh chóng. Có dưa món dưa hành sẽ giúp cho hương vị của bưa ăn thêm đậm đà, giúp cho bánh chưng thịt mỡ dễ ăn hơn.
Dưa món thường được làm từ su hào, cà rốt vừa chua chua ngọt ngọt vừa đậm đà lại đẹp mắt. Dưa hành cay cay nồng nồng lại càng hấp dẫn.
Thịt bò kho rim
Trước đây thịt bò kho rim thường chỉ có ở những gia đình khá giả, bây giờ ít nhiều hầu như gia đình nào cũng có, thịt bò kho rim nguyên cả khối, vừa đỏ đẹp vừa đậm đà, dai dai khi ăn cùng bánh chưng rất đưa miệng. Ngày nay ở xứ nghệ, thịt bò kho rim cũng được nhiều gia đình chọn để làm mâm cỗ cưới hỏi, giỗ chạp.
Món bánh ngào vào đêm giao thừa
Bánh ngào, bánh bột nếp nấu với mật mía, là món bánh cực kỳ đặc biệt nhất là đối với thế hệ trẻ, 8x, 9x chắc chắn ai cũng nhớ. Bánh ngào thể hiện cho sự ngọt ngào, sự hạnh phúc của tất cả gia đình.
