Hiện nay gần 14ha đu đủ của Hợp tác xã nông nghiệp xã Tây Hiếu, thị xã Thái Hòa (tỉnh Nghệ An) đã vào vụ thu hoạch, sản lượng gần 2.000 tấn quả không được thu mua theo hợp đồng cam kết, đã khiến người dân đứng ngồi không yên, nguy cơ mất trắng trên 7 tỷ đồng.
Nguyên nhân của việc này, phản ánh của các xã viên Hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu cho biết là do Công ty Cổ phần Chanh leo Nafoods không thực hiện đúng hợp đồng cam kết trong việc bao tiêu sản phẩm.
Anh Nguyễn Thế Dương ở xóm Phú Tân, xã Tây Hiếu, thành viên Hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu cho biết, hợp đồng dự án Liên kết về cung cấp giống đu đủ và Bao tiêu sản phẩm giữa Hợp tác xã nông nghiệp xã Tây Hiếu với Công ty Cổ phần Chanh leo Nafoods được ký kết vào tháng 11/2022. Theo đó, công ty sẽ thu mua toàn bộ sản phẩm quả đu đủ cho Hợp tác xã.
Thế nhưng, hiện nay 13,6ha cây đu đủ của Hợp tác xã nông nghiệp xã Tây Hiếu đã vào vụ thu hoạch, sản lượng gần 2.000 tấn quả, phần lớn đã chín nẫu, thối và rụng vàng cả gốc nhưng không được công ty thu mua. Điều này đã khiến người dân đứng ngồi không yên, nguy cơ mất trắng trên 7 tỷ đồng.
Được biết, gia đình anh Dương là một trong 16 thành viên Hợp tác xã nông nghiệp xã Tây Hiếu, tham gia dự án trồng cây đu đủ có sự bao tiêu sản phẩm của Công ty Cổ phần Chanh leo Nafoods.
Theo đó, trên diện tích 0,5ha gia đình đã đầu tư 175 triệu đồng để cải tạo đất, lắp đặt hệ thống tưới nước tự động, dẫn phân và mua khoảng 1.000 cây giống đu đủ Đài Loan của dự án về trồng. Nhờ chăm sóc đúng quy trình, kỹ thuật nên cây đu đủ của gia đình sinh trưởng, phát triển tốt. Ước tính sản lượng đạt khoảng 80 tấn đu đủ quả để nhập cho công ty.
Thế nhưng, đến thời điểm hiện tại, phần lớn quả đu đủ đã chín rụng đầy gốc nhưng vẫn không được công ty về thu mua cho người dân.
“Gần 1 năm trời chăm sóc, bao nhiêu vốn liếng của gia đình đầu tư vào vườn cây, giờ nhìn thấy cảnh quả đu đủ rụng đầy gốc không bán được, xót xa lắm. Giờ biết lấy gì mà sống. Đề nghị hợp tác xã và công ty phải có giải pháp để giải quyết cho chúng tôi…”, anh Nguyễn Thế Dương nói.
Không riêng gia đình anh Nguyễn Thế Dương mà hiện nay 13,6ha cây đu đủ của các thành viên Hợp tác xã Nông nghiệp Tây Hiếu đều bị rơi vào nghịch cảnh như trên.
Theo tính toán của người dân, bình quân 1ha cây đu đủ cho sản lượng từ 140 - 150 tấn. Với giá cam kết thu mua là 3.500 đồng/kg thì người dân thu về trên 500 triệu đồng/ha. Thế nhưng, thực tế như hiện nay, 16 hộ trồng đu đủ ở đây có nguy cơ mất trắng trên 7 tỷ đồng nếu không có hướng giải quyết, đền bù thiệt hại từ phía công ty.
Anh Nguyễn Hồng Lĩnh - thành viên Hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu nói: Sản phẩm làm ra đến ngày thu hoạch, ai ai cũng vui cũng phấn khởi thế mà đùng cái không thu mua. Trước đây chúng tôi bám lô, bám ruộng bao nhiêu thì giờ chẳng muốn ra vì nhìn làm gì cho xót xa.
Theo các thành viên trong hợp tác xã, hợp đồng cung cấp giống đu đủ và bao tiêu sản phẩm quả đu đủ giữa Công ty Cổ phần Chanh leo Nafoods và Hợp tác xã nông nghiệp xã Tây Hiếu được ký kết ngày 21/11/2022 đã nêu rõ việc công ty sẽ cung cấp cây giống đu đủ và bao tiêu toàn bộ sản phẩm quả đu đủ. Tháng 7/2023 khi toàn bộ diện tích đu đủ vào vụ thu hoạch lứa đầu, đại diện Hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu đã liên lạc rất nhiều lần với phía công ty để về thu mua nhưng phía công ty chần chừ, không có động thái thu mua.
Sau thời gian chờ đợi và nhiều lần làm việc với Công ty Cổ phần Chanh leo Nafoods, ngày 19/7, các xã viên Hợp tác xã nông nghiệp xã Tây Hiếu bất ngờ nhận được thông báo từ phía Công ty về việc chấm dứt hợp đồng bao tiêu sản phẩm đu đủ, với lý do là thị trường xuất khẩu hàng hóa chịu tác động tiêu cực từ xung đột của Nga - Ukraine. Khiến hàng trăm tấn quả đang vào vụ thu hoạch đứng trước nguy cơ mất trắng khiến 16 xã viên lao đao, thiệt hại nặng về kinh tế.
Cũng theo đại diện hợp tác xã, ngay sau khi nhận được thông báo từ phía công ty, Hợp tác xã Nông nghiệp Tây Hiếu đã làm việc trực tiếp với công ty và được đại diện công ty cho biết, sẽ đưa ra phương án giải quyết và trả lời cho Hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu vào ngày 3/8. Tuy nhiên, cho đến ngày 16/8 công ty vẫn chưa có bất kỳ giải pháp nào được đưa ra.
Ông Nguyễn Quang Trung - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp xã Tây Hiếu cho biết: Họ không thu mua với lý do đưa ra là ảnh hưởng chiến sự giữa Nga và Ukraine. Trong khi đó chúng tôi ký khi chiến sự đã xảy ra. Vậy tại sao đến thời điểm thu hoạch lại đưa ra lý do này? Hợp tác xã mong muốn và đề nghị các cấp có thẩm quyền trợ giúp chúng tôi về pháp lý. Đến thời điểm này đã có 4 - 5 lứa đu đủ chín và rụng thối vàng cả gốc, bốc mùi hôi, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
Người trồng đu đủ đang rất hoang mang và bức xúc. Có hay không việc Công ty Cổ phần Chanh leo Nafoods chối bỏ trách nhiệm của mình, “mang con bỏ chợ” và đẩy người dân vào hoàn cảnh trắng tay.
Trước sự việc này, người dân đang mong mỏi, chính quyền tỉnh Nghệ An nhanh chóng có giải pháp kịp thời để giải quyết sự việc.
