Bà Vi Thị Loan kể: “Do thai phụ nhỏ tuổi, thai nhi lại nặng 3,1kg nên chúng tôi đã nhiều lần khuyên gia đình đưa tới bệnh viện sinh cho an toàn, nhưng họ không đồng ý. Do khó sinh nên khi nhập viện, bác sĩ đã chỉ định cho sinh mổ”. Theo bà, năm 2023, xã Môn Sơn có 7 cặp cưới nhau khi chưa đủ 18 tuổi nhưng từ đầu năm 2024 đến nay, đã có 8 cặp và 5 nữ trong số đó đang mang thai hoặc đã sinh con. Phần lớn các trường hợp tảo hôn ở tuổi 16-17, sau khi cưới phải nghỉ học để đi làm hoặc ở nhà chăm con.
“Chúng tôi thường vào các bản tuyên truyền về những hệ lụy của việc mang thai và sinh con sớm nhưng không mấy hiệu quả. Khi hướng dẫn các biện pháp tránh thai cho những cặp vợ chồng chưa đủ tuổi, phần lớn các em chỉ hỏi có được miễn phí không, còn phải mua thì thôi” - bà nói.
Sớm làm mẹ không chỉ khiến nhiều học sinh phải bỏ lỡ việc học mà những đứa trẻ sinh ra cũng phải chịu nhiều thiệt thòi. Ông Vi Văn Du - Bí thư Đảng ủy xã Tri Lễ, huyện Quế Phong - cho biết, xã vẫn còn gần 30 trẻ chưa có giấy khai sinh. Đây là con của những học sinh cưới nhau khi chưa đủ tuổi kết hôn. Sau tiệc cưới vội, phần lớn các em nghỉ học, kéo nhau vào miền Nam làm thuê, khi sinh xong thì gửi con về quê cho ông bà chăm sóc. Ông nói: “Trẻ không có giấy khai sinh sẽ rất thiệt thòi. Theo quy định, nếu cha mẹ chưa đủ tuổi đăng ký kết hôn, con sinh ra vẫn có thể làm giấy khai sinh theo họ mẹ. Chúng tôi đã khuyên nhủ, nhưng nhiều gia đình không đồng ý để con khai sinh theo họ mẹ”.
Những năm qua, việc xóa nạn tảo hôn ở các huyện vùng cao tỉnh Nghệ An vẫn còn khá gian nan dù chính quyền nhiều địa phương đã mạnh tay xử phạt hành chính, thậm chí xử lý hình sự. Ông Hoa Văn Môn - Chủ tịch UBND xã Nậm Càn, huyện Kỳ Sơn - cho biết, cả hệ thống chính trị đã được huy động tham gia công tác tuyên truyền, nhưng từ đầu năm 2023 đến nay, xã này vẫn có 36 trường hợp lấy nhau khi chưa đủ tuổi kết hôn.
Một cán bộ Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn cho biết, năm 2023, huyện này có hơn 200 trường hợp tảo hôn và từ đầu năm 2024 đến nay, có 83 trường hợp tảo hôn. “Cha mẹ sợ con ăn lá ngón tự tử nên không dám ngăn cấm các em yêu nhau. Bởi thế, hằng năm, chúng tôi thường phối hợp với UBND các xã, nhà trường tư vấn về tiền hôn nhân cho các em, trong đó có hướng dẫn cách chăm sóc sức khỏe sinh sản, dấu hiệu nhận biết tuổi dậy thì, các biện pháp quan hệ tình dục an toàn…” - vị cán bộ này nói.
