Sen có tên khoa học là Nelumbonucifera, thuộc họ Nymphaeacea. Trong 100g hạt sen có chứa khoảng 350 calorie; từ 63 đến 68g carbohydrate; từ 17 đến 18g prôtêin; 135 nước và nhiều khoáng chất như canxi, kali, natri, phốt pho; lại ít chất béo. Củ sen chứa ít chất béo bão hòa, ít cholesterol, nhiều chất xơ, vitamin C, B6, kali, thiamin, ri-boflavin, phốtpho, đồng và ma-nhê.
Cây sen và tác dụng chữa bệnh
Trong dược liệu, khi kết hợp với một số thảo dược có thể chữa trị nhiều bệnh phổ thông rất hiệu quả.
Củ sen có tác dụng thanh nhiệt, điều tiết tiêu hóa giúp khai thông dạ dày, bổ máu rất có tác dụng trong việc kéo dài tuổi thọ. Giá trị dinh dưỡng của củ sen thích hợp cho việc giảm cân, duy trì thể lực. Củ sen ép lấy nước uống giúp trị chảy máu cam.
Hạt sen có công dụng làm dịu thần kinh, chữa trị thần kinh suy nhược, tiểu ra máu. Trong hạt sen có chứa 62% glucid, 18% protid, 2% lipid, lại dồi dào sinh tố, đặc biệt là vitamin C và các khoáng chất như: Sắt, phos-phore, calcium… giúp điều hòa sự dung nạp thức ăn trong cơ thể chống suy dinh dưỡng. Đặc biệt dùng để chữa trị các chứng tiêu chảy kéo dài.
Lá sen tươi có chứa các acid hữu cơ, vitamin C, flavonoid… Dùng để chữa cầm máu, say nắng, khó ngủ, đau đầu, an thần… Lá sen tươi hoặc khô nấu với nước dùng chữa bệnh béo phì. Nó còn dùng để trị cảm nắng, say nắng, xuất huyết do sốt cao, nhất là trị béo phì, cholesterol cao… Lá sen nấu cháo có tác dụng thanh nhiệt, hạ huyếp áp và giảm mỡ trong máu.
Gương sen có chứa thành phần hydratcarbon, vitamin C, carotène, flavonoid… Dùng chữa trị thông tiểu, làm kinh băng huyết… Gương sen có vị đắng sáp, tính ôn dùng để trị các chứng băng lậu ra máu.
Hoa sen giúp trí óc minh mẫn, tạo cảm giác bình yên và dễ chịu. Nhờ vào tác dụng hạ nhiệt và an thần nên có thể chữa trị một số bệnh như đau nhức, hạ sốt, khó ngủ. Cánh hoa dùng chữa trị mụn nhọt, lở loét… Hoa sen còn dùng để ướp trà hoặc trang trí cho các món cocktail trái cây. Tinh dầu từ hoa sen giúp chữa các chứng đau nhức, có tác động tích cực đến toàn bộ cơ thể, tăng cường sức mạnh cho tim, gan, lá lách, ruột, thận, cho sự tái sinh các mô cơ, thanh tẩy các cơ quan nội tạng và chống lão hóa.
Tim sen giúp thanh nhiệt, an thần, dễ ngủ, trị hồi hộp, tim đập mạnh, cao huyết áp…
Nhị hoa sen dùng chế biến trà giải khát thanh nhiệt, bổ thận, hoạt huyết, mỗi ngày có thể dùng từ 1,5g đến 5g.
Ngó sen dùng làm thuốc trị chứng lao phổi, bổ thận, ho ra máu… Nhờ chứa nhiều đạm, vitamin C, tinh bột, glucose.
Vài món ngon từ sen
Chỉ cần bạn khéo một chút, bạn sẽ chế biến được nhiều món ngon từ sen.
Hạt sen thường được dùng để nấu chè hoặc nhồi vào bụng chim bồ câu, vịt cùng với gạo nếp và luộc chín. Khi ăn, dần bóc từng lớp thịt và ăn xôi nếp sen phía bên trong rất ngon và bổ dưỡng.
Chọn những cánh hoa sen non và mềm phía trong của đài sen, cuộn thịt hun khói bên ngoài và buộc lại bằng lá hành xanh, trụng qua dầu chiên. Đây là món ăn vừa đơn giản lại vừa độc đáo.
Rồi ngó sen không chỉ có tác dụng làm thuốc dùng trong y học, mà từ lâu những cọng ngó sen trắng nõn nà còn được người dân chế biến thành món nộm ngó sen. Món này không chỉ xuất hiện trong mâm cơm các gia đình, mà bấy lâu nó còn là thực đơn hiện diện trong bàn tiệc tại các nhà hàng, khách sạn sang trọng…
Cũng giống ngó sen, củ sen ngoài tác dụng làm thuốc chữa bệnh thì nó rất giàu dinh dưỡng, vì thế người ta cũng thường dùng củ sen để nấu canh, hầm với xương ăn rất bổ và ngon miệng…
