Đáng chú ý, các cơ sở này không chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, ngang nhiên “xé rào” để hoạt động, làm nhiễu loạn thị trường, gây thiệt hại khó đong đếm về mặt kinh tế cho các doanh nghiệp ngành gỗ chính thống.
Cụ thể, theo số liệu thống kê, trên địa bàn tỉnh Nghệ An có 37 cơ sở chế biến, băm dăm gỗ thì TX Hoàng Mai, TX Thái Hòa và huyện Nghĩa Đàn đứng đầu bảng với mỗi huyện, thị đều có 6 cơ sở, tiếp đến là các huyện Quỳ Hợp, Quỳnh Lưu và Nghi Lộc. Nguyên nhân các địa phương này xuất hiện nhiều cơ sở chế biến, băm dăm gỗ hoạt động trái quy định là do gần vùng keo nguyên liệu và các cảng biển, nhất là cảng Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa - nơi các đầu nậu tập trung thu mua dăm gỗ để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.
Vào đầu tháng 10/2024 vừa qua, ghi nhận thực tế tại TX Thái Hòa cho thấy, tại Cụm công nghiệp Nghĩa Mỹ, Công ty TNHH Đầu tư PTP thực hiện Dự án Nhà máy sản xuất ván ghép thanh và sản xuất mộc dân dụng, mỹ nghệ nhưng đã lắp đặt và tổ chức hoạt động 2 dây chuyền băm dăm gỗ, trong khi hạng mục này không có trong hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, không đúng với quy hoạch chi tiết xây dựng được phê duyệt. Chính vì lý do trên, hồi cuối năm ngoái, doanh nghiệp này đã bị chính quyền địa phương xử phạt vi phạm hành chính, với số tiền lên đến 170 triệu đồng.
Cũng tại TX Thái Hòa, nằm sát Quốc lộ 48 thuộc địa phận xã Đông Hiếu là Công ty TNHH Lâm sản 2/9 do ông Đỗ Quốc Việt làm người đại diện theo pháp luật. Trong công ty có một dàn máy băm dăm gỗ, nhiều xe ô tô chở gỗ và máy xúc cùng rất nhiều nguyên liệu gỗ chưa băm và đã băm chất thành đống. Được biết, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp này chưa đúng mục đích sử dụng đất, chưa xây dựng hồ sơ quy định về an toàn lao động và vệ sinh lao động, chưa cung cấp được các hồ sơ về công tác quản lý an toàn trong chế biến dăm gỗ...
Còn tại địa bàn huyện Nghĩa Đàn thì có đến 3 hộ kinh doanh, gồm: Bùi Thị Thanh, Trần Anh Vũ và Nguyễn Văn Tấn đầu tư máy móc, phương tiện, trạm cân, trạm biến áp để hoạt động băm dăm gỗ trái quy định. Tất cả các hộ này vi phạm một trong các lĩnh vực đầu tư, kinh doanh; quản lý công nghiệp về lĩnh vực đất đai, môi trường; lĩnh vực lâm nghiệp, PCCC.
Đáng chú ý, ngay tại khu công nghiệp xã Nghĩa Long, huyện Nghĩa Đàn, Công ty CP Chế biến lâm sản Phủ Quỳ mặc dù đã mua lại Dự án chế biến gỗ xuất khẩu của Công ty CP Phượng Nguyên, tuy nhiên đang trong quá trình điều chỉnh giấy phép, vẫn ngang nhiên thực hiện lắp đặt dây chuyền để đi vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Là huyện đồng bằng ven biển, tuy nhiên Quỳnh Lưu cũng không kém cạnh khi có các hộ kinh doanh Hồ Trọng Luận, Trần Thị Huyền cùng ở xã Ngọc Sơn và Công ty TNHH TMTH Khánh Thủy, xã Quỳnh Châu vi phạm trong hoạt động chế biến, băm dăm gỗ.
Đặc biệt, Công ty TNHH TMTH Khánh Thủy còn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất do chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp tiền thuê đất. Vậy nhưng, khi PV “mục sở thị” tại hiện trường và ghi nhận doanh nghiệp đã xây dựng nhà cửa, trạm cân, kho hàng, sân bãi và hiện đang tiếp tục xây dựng những hạng mục mới?!.
Tương tự, TX Hoàng Mai là địa bàn giáp ranh với Cảnh Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa cũng tập trung đông cơ sở băm gỗ dăm trái phép. Cụ thể, ngoài 2 hộ kinh doanh Trần Văn Tình và Trần Lê Bảy nằm trên địa phận xã Quỳnh Vinh thì gần đây xuất hiệt thêm 2 cở sở băm dăm gỗ khác có dấu hiệu vi phạm là xưởng chế biến, băm dăm gỗ của Công ty TNHH sản xuất gỗ công nghiệp Phú Quý tại xã Quỳnh Vinh và xưởng chế biến, băm dăm gỗ của Công ty CP Năng lượng sinh khối Hoàng Gia tại phường Quỳnh Xuân.
Điểm đáng nói, khi PV trao đổi với một số lãnh đạo các xã, huyện, thị xã có sơ sở băm dăm gỗ vi phạm thì đều trả lời với nội dung tương tự nhau, đó là doanh nghiệp, hộ kinh doanh đang tiến hành làm thủ tục theo quy định hoặc đã nhắc nhở nhiều lần nhưng chưa xử lý dứt điểm được. Cũng qua tìm hiểu được biết, các địa phương cấp huyện, cấp xã xử phạt hành chính các cơ sở chế biến, băm dăm gỗ trái quy định chỉ đếm trên đầu ngón tay, còn phần lớn vẫn chỉ là nhắc nhở, cho tồn tại và phát triển.
Đơn cử như ý kiến của ông Nguyễn Văn Chương – Chủ tịch UBND xã Ngọc Sơn, huyện Quỳnh Lưu khi xác nhận trên địa bàn xã có 2 hộ kinh doanh Hồ Trọng Luận và Trần Thị Huyền hoạt động băm dăm gỗ trái phép, đồng thời cho biết hiện họ đang làm thủ tục, hồ sơ ở huyện. Trước đó, các đoàn công tác của tỉnh và huyện đã về kiểm tra, chỉ ra các vi phạm, chúng tôi cũng đã đề xuất để các hộ kinh doanh hoàn tất các thủ tục liên quan theo đúng quy định.
“Chúng tôi đã mời làm việc các hộ kinh doanh và buộc họ phải viết cam kết không tái diễn vi phạm. Tuy nhiên, vấn đề này là khó khăn chung nên chúng tôi đang hướng dẫn các doanh nghiệp, hộ kinh doanh thực hiện theo đúng quy trình, quy định” – ông Chương nói.
Bài 2: Vì đâu nên nỗi?
