Mỏ đất xã Thượng Lộc, huyện Can Lộc của Tổng công ty cổ phần Xuất Nhập Khẩu và xây dựng Việt Nam (Vinaconex) có diện tích khu vực khai thác là 10,7ha. Tổng trữ lượng khai thác 1.650.000 m³, phục vụ thi công Dự án Thành phần đoạn Bãi Vọt – Hàm Nghi thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ Cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025.
Dù chưa hoàn thiện hồ sơ, thủ tục theo đúng quy định để được khai thác. Cụ thể là chưa có hồ sơ thuê đất và quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất thế nhưng công ty Vinaconex đã ổ ạt khai thác đất nhiều tháng nay. Cả ngọn đồi núi rộng lớn đã bị biến dạng, cạo trọc. Đáng nói, vì lấy lý do đây dự án trọng điểm, dự án đặc thù của Quốc Gia nên không thấy cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý việc khai thác đất diễn ra rầm rộ trong một thời gian dài.
Có chăng thì chỉ là văn bản đôn đốc doanh nghiệp sớm hoàn thiện hồ sơ của UBND huyện Can Lộc. Đơn cử, ngày 6/10/2023, UBND huyện Can lộc đã có văn bản số 4369/UBND-TNMT Can Lộc, về việc đôn đốc khẩn trương hoàn thiện hồ sơ liên quan đến khai thác khoáng sản tại mỏ đất san lấp xã Thượng Lộc, huyện Can Lộc.
Tại văn bản này UBND huyện đề nghị công ty Vinaconex khẩn trương hoàn thành các hồ sơ, thủ tục liên quan đến đất đai, chuyển mục đích sử dụng rừng, thực hiện các nghĩa vụ tài chính liên quan đến mỏ đất tại xã Thượng Lộc trước khi khai thác. Nghiêm cấm việc khai thác khoáng sản khi chưa hoàn thiện hồ sơ, thủ tục theo quy định. Yêu cầu công ty hoàn thiện hồ sơ thuê đất trình cấp có thẩm quyền phê duyệt trước ngày 20/10/2023.
Theo nội dung văn bản trên thì UBND huyện Can Lộc đã nghiêm cấm việc khai thác mỏ khi chưa hoàn thiện hồ sơ, thủ tục theo quy định. Thế nhưng thực tế công ty Vinaconex vẫn ngang nhiên khai thác rầm rộ bất chấp quy định của pháp luật. Thế nhưng chính quyền địa phương các cấp từ xã lên huyên và cả sở ban ngành của Tỉnh Hà Tĩnh đều lấy lý do cấp bách về tiến độ dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam nên mặc nhiên cho doanh nghiệp tự tung tự tác.
Trả lời về việc mỏ đất Thượng Lộc khai thác khi chưa có đầy đủ hồ sơ, thủ tục, ông Nguyễn Xuân Diệu – Chủ tịch UBND xã Thương Lộc cho hay: Hiện nay, mỏ đất Thượng Lộc còn thiếu hồ sơ thuê đất và chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Trên địa bàn Thượng được quy hoạch 1 mỏ cao tốc, nhưng trong quá trình triển khai thì vướng GPMB còn vướng 2/7 hộ chưa đồng tình đền bù. Chính vì thế hiện này doanh nghiệp chưa thực hiện xong hồ sơ.
Việc doanh nghiệp khai thác, đào đất thì anh em cũng biết rồi, cũng đã làm văn bản báo cáo gửi huyện để huyện có chỉ đạo. Thế nhưng do đây là công trình trọng điểm Quốc gia nên cũng khó cho địa phương. Nếu mà chờ đầy đủ hồ sơ thì sẽ chậm tiến độ của dự án – ông Diệu nói thêm.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Ngọc Lân – Phó phòng TNMT huyện Can Lộc cho biết: “Thực tế đối với mỏ đất Thượng Lộc đã đó các đoàn sở, nghành và lãnh đạo tỉnh kiểm tra và cho vừa hoàn thiện hồ sơ vừa khai thác để phục vụ dự án trọng điểm”. Tuy nhiên, khi PV đề nghị cung cấp văn bản về việc cho phép mỏ đất Thượng Lộc vừa khai thác vừa hoàn thiện hồ sơ thì ông Lân trả là không có văn bản đó. Đúng là theo quy định phải có hồ sơ thuê đất mới đi vào khai thác được. Còn mỏ đất này thì quá trình thực hiện do vướng mắc GPMB cho nên chưa hoàn thiện được hồ sơ. Hiện tại hồ sơ thuê đất vướng mắc còn 2 hộ chưa GPMB . Diện tích mỏ 10,7 hecta nhưng mới chỉ GPMB được 6hecta còn 4,7hecta của 2 hộ dân.
Còn liên quan đến việc không kiểm tra, xử ý tình trạng khai thác đất ồ ạt khi chưa hoàn thiện hồ sơ thì ông Lân cho rằng: Việc quản lý, giám sát, kiểm tra việc khai thác của mỏ đất đã giao xã. Hiện tại, đơn vị chủ đầu tư kiến nghị UBND tỉnh điều chỉnh lại khu vực mỏ khai thác do vướng GPMB của 2 hộ rồi sau đó mới làm hồ sơ thuê đất.
Được biết, đây không phải là lần đầu công ty Vinconex vi phạm trong hoạt động Khoáng sản phục vụ thi công dự án cao tốc. Trước đó, tại Dự án cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây đoạn qua Đồng Nai. Liên doanh nhà thầu Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam – Công ty Trách nhiệm hữu hạn xây dựng Trung Chính đã đã có nhiều sai phạm trong quá trình thực hiện 2 dự án cải tạo đất nông nghiệp kết hợp thu hồi vật liệu san lấp chỉ để phục vụ cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây trên địa bàn Xuân Hưng và xã Suối Cát, huyện Xuân Lộc (Đồng Nai). Cụ thể các sai phạm như: khai thác vượt diện tích được cấp phép 0,4hecta; Không làm đúng phương án khai thác khi được cấp phép; không phân tầng khai thác; khai thác tạo mái dốc không đúng, không thu gom đất hoàn thổ…
Việc đảm bảo tiến độ dự án Cao tốc là việc rất cần thiết. Là dự án đặc thù nên đối với các thủ tục mỏ vật liệu cao tốc đã được rút gọn, cắt giảm để tạo điều kiện cho dự án đạt tiến độ. Tuy nhiên, tất cả phải đúng theo quy định của pháp luật.
Liên quan đến việc công ty Vinaconex vì sao công ty Vinaconex ngang nhiên khai thác ồ ạt khi chưa hoàn thiện hồ sơ mà không bị các cơ quan thẩm quyền các cấp xử lý thì PV Môi trường xây dựng sẽ tiệp tục thông tin
