Đại biểu thống nhất cao với việc sửa đổi toàn diện Luật giao thông đường bộ năm 2008 và cơ bản đồng tình với nội dung của dự thảo Luật. Trong bối cảnh tai nạn giao thông luôn luôn là nỗi ám ảnh của mọi người dân thì việc xây dựng Luật đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ độc lập với Luật giao thông đường bộ là hết sức phù hợp.
Băn khoăn về độ tuổi được điều khiển xe gắn máy
Một trong những nội dung trong dự thảo Luật mà đại biểu Thái Thị An Chung băn khoăn là về quy định độ tuổi được điều khiển xe gắn máy.
Điểm a khoản 1 Điều 51 dự thảo Luật quy định “Người đủ 16 tuổi trở lên được điều khiển xe gắn máy”. Quy định này kế thừa các Luật an toàn giao thông đường bộ 2008 và năm 2001. Theo luật hiện hành thì không quy định việc đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe đối với người điều khiển xe gắn máy. Do vậy, điều kiện được điều khiển xe gắn máy được xác định dựa theo độ tuổi.
Lý giải cho băn khoăn của mình, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An đưa ra thực tế hiện nay, đa số học sinh các trường trung học phổ thông đều sử dụng xe gắn máy để đi học, trong khi đó, đối với các em học sinh đầu cấp THPT (lớp 10) hầu hết đang ở tuổi 15, chưa đủ 16 tuổi. Qua khảo sát và tham khảo ý kiến của phụ huynh, đại biểu thấy rằng việc phụ huynh thường sắm cho học sinh một chiếc xe gắn máy ngay khi các em bước vào lớp 10 để các em chủ động trong việc đi lại, vì các em đã đủ lớn. Mặt khác, thực hiện chủ trương phân luồng đào tạo sau khi tốt nghiệp THCS, đối với học sinh không tiếp tục học THPT mà lựa chọn học nghề thì việc sử dụng xe gắn máy cũng thuận tiện cho các em trong việc vừa học vừa làm.
Đại biểu cho rằng, quy định độ tuổi được điều khiển xe gắn máy hiện nay không còn phù hợp với thực tiễn, khi sự phát triển về thể chất và nhận thức của trẻ em Việt Nam hiện nay đã có sự phát triển hơn nhiều so với 20 năm trước. Mặt khác, quy định này cũng không thống nhất với độ tuổi được tham gia quan hệ lao động là từ đủ 15 tuổi trở lên như quy định của Bộ luật lao động.
Chính vì vậy, đại biểu Quốc hội Thái Thị An Chung đề nghị cần nghiên cứu sửa độ tuổi được điều khiển xe gắn máy là từ đủ 15 tuổi (tức là bắt đầu bước sang tuổi 16), thay vì từ đủ 16 tuổi như dự thảo.
Đồng thời, để đảm bảo an toàn sức khoẻ, tính mạng cho các em khi tham gia giao thông bằng xe gắn máy và những người khác, đại biểu đề nghị bổ sung quy định bồi dưỡng kiến thức pháp luật về an toàn giao thông, kỹ năng lái xe an toàn cho người điều khiển xe gắn máy. Mặc dù việc trang bị kiến thức về an toàn giao thông cho học sinh lâu nay đã được các trường tổ chức chủ yếu dưới hình thức ngoại khoá và mức độ khác nhau tuỳ từng cấp học, nhưng “để điều khiển xe gắn máy – một loại phương tiện giao thông cơ giới mà Bộ Luật dân sự xác định là nguồn nguy hiểm cao độ thì nên giao trách nhiệm cho các trường phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông để tổ chức bồi dưỡng các kiến thức pháp luật, kỹ năng lái xe an toàn cho các em” đại biểu đề nghị.
Cũng liên quan đến quy định về độ tuổi người lái xe, đại biểu cho rằng việc điều 51 chỉ quy định “Người đủ 18 tuổi trở lên được điều khiển xe mô tô, xe ô tô, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ, phương tiện giao thông thông minh, xe máy chuyên dùng” và Luật giao cho Chính phủ quy định chi tiết là chưa hợp lý. Đại biểu đề nghị quy định cụ thể ngay trong Luật độ tuổi tối thiểu của người lái xe căn cứ vào loại xe; quy định độ tuổi tối thiểu và cả tuổi tối đa đối với người lái xe chở người trên 30 chỗ ngồi như luật hiện hành.
Lập luận cho quan điểm này, đại biểu thấy rằng Báo cáo tổng kết việc thi hành Luật Giao thông đường bộ 2008 và Báo cáo đánh giá tác động chính sách của Bộ Công an không nêu những tồn tại, vướng mắc về nội dung này trong quá trình thực hiện Luật giao thông đường bộ 2008 và cũng không lý giải nguyên nhân vì sao lại không quy định cụ thể nội dung này trong luật mà giao cho Chính phủ.
Đồng thời, đại biểu cũng thống nhất với ý kiến của Uỷ ban Pháp luật và một số đại biểu đã phát biểu về việc cần phải quy định cụ thể các loại giấy phép lái xe ngay trong luật này mà không giao cho Chính phủ quy định.
Đồng tình với quy định “đã uống rượu, bia thì không lái xe”
Một trong những nội dung nhận được nhiều sự quan tâm của các vị đại biểu Quốc hội với ý kiến khác nhau là quy định cấm điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn. Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An thống nhất cao với việc quy định đây là một hành vi bị nghiêm cấm. Quy định này đã được Quốc hội khoá XIV xem xét, thảo luận, cân nhăc rất kỹ trước khi thông qua Luật phòng chống tác hại rượu bia và được thực hiện kể từ ngày 01/01/2020.
Dẫn chứng hiệu quả khi thực hiện quy định này, lực lượng chức năng đã triển khai quyết liệt việc kiểm tra và xử lý vi phạm nồng độ cồn đối với người điều khiển phương tiện thì người dân đã nâng cao ý thức hơn trong việc sử dụng rượu bia. Điều này không chỉ góp phần đảm bảo an toàn cho những người tham gia giao thông mà còn góp phần thay đổi thói quen lạm dụng rượu bia trong đời sống hiện nay.
Mặc dù hiện nay có một số ý kiến cho rằng quy định này là quá khắt khe, chỉ nên cấm khi vượt quá giới hạn nồng độ cồn cho phép, tuy nhiên, theo đại biểu Thái Thị An Chung cần tiếp tục thực hiện quy định này trong một thời gian khoảng 5 năm nữa để đánh giá, tổng kết việc thực hiện, từ đó có cơ sở để xem xét có cần sửa đổi hay không bởi vì thời gian thực hiện quy định này chưa nhiều do ảnh hưởng của đại dịch Covid 19./.
