Trước việc một số quốc gia từ chối mẫu hộ chiếu mới, đại diện Cục Quản lý Xuất nhập cảnh (Bộ Công an) cho biết cơ quan này đang phối hợp với Bộ Ngoại giao làm việc với các nước. Sau khi thống nhất về phương án, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền để có hướng xử lý tiếp theo.
Từ chối do thiếu "nơi sinh"
Trước đó, ngày 1-8, Đại sứ quán Cộng hòa Czech tại Việt Nam thông báo về việc hộ chiếu mới của Việt Nam được cấp từ ngày 1-7 không đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật về thông số ICAO (Tổ chức Hàng không Dân dụng quốc tế). Do đó, nước này đồng quan điểm với các nước thành viên khác thuộc Liên minh châu Âu (EU) và dừng công nhận mẫu hộ chiếu mới này.
Cộng hòa Czech là quốc gia thứ 3 không công nhận hộ chiếu mới của Việt Nam, sau Đức và Tây Ban Nha. Các quốc gia này đưa ra là do hộ chiếu theo mẫu mới của Việt Nam thiếu thông tin nơi sinh, dẫn đến không thể xác minh danh tính của người xin thị thực.
Đại sứ quán Đức tại Việt Nam giải thích rằng không có nơi sinh thì không thể xác định được rõ ràng người mang hộ chiếu do nhiều trường hợp trùng họ. Bên cạnh đó, đối với cơ quan chính quyền ở Đức, việc tìm nơi sinh thông qua số định danh trong hộ chiếu là không thể thực hiện được. Bởi việc kiểm tra ở Đức (khi nhập cảnh, xuất cảnh, kiểm tra trong nước) luôn phải đối chiếu thủ công với danh sách và không phải ai (người kiểm tra) cũng đều có danh sách này. Đó là chưa kể hiện nay, có nhiều hộ chiếu nộp vào Đại sứ quán không có số định danh cá nhân, đa số là hộ chiếu của vị thành niên, cũng như một số hộ chiếu mà nơi sinh tìm thấy được lại không trùng khớp với nơi sinh thực sự.
Trước đó, từ ngày 1-7, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh triển khai cấp hộ chiếu phổ thông không gắn chip theo mẫu mới cho công dân. Mẫu hộ chiếu phổ thông mới được thực hiện theo Thông tư số 73/2021/TT-BCA, ngày 29-6-2021, quy định về mẫu hộ chiếu, giấy thông hành và các biểu mẫu liên quan. Hộ chiếu mẫu mới gồm 50 trang. Trong đó có 2 trang bìa màu tím than, được in trên loại chất liệu giấy mới dày hơn so với loại hộ chiếu cũ. Trên mỗi trang bên trong là hình ảnh tiêu biểu phong cảnh, hình tượng về chủ quyền quốc gia, di sản văn hóa nổi tiếng của đất nước, nhằm góp phần khẳng định và quảng bá những hình ảnh Việt Nam ra thế giới, thể hiện được truyền thống, lịch sử, địa lý, văn hóa Việt Nam.
Cục Quản lý Xuất nhập cảnh khẳng định hộ chiếu phổ thông mẫu mới được cấp theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam và đạt tiêu chuẩn ICAO. Do vậy, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh và các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh tại Việt Nam vẫn cấp mẫu hộ chiếu này như bình thường. Cũng theo Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, trên thực tế, hộ chiếu của nhiều nước trên thế giới cũng không có mục thông tin về nơi sinh nhưng vẫn đang được công nhận.
Nỗ lực giải quyết vướng mắc
Liên quan đến xử lý vướng mắc hộ chiếu mẫu mới, Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) xác nhận cục cũng vừa làm việc với Cục Quản lý Xuất nhập cảnh để trao đổi thông tin và bàn phương án xử lý. Đồng thời, Cục Lãnh sự đã giao thiệp với đại sứ quán các nước, đề nghị hai bên phối hợp tìm giải pháp tháo gỡ các khó khăn về mặt kỹ thuật nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công dân Việt Nam nhập cảnh vào những nước này, phù hợp với tinh thần quan hệ đối tác giữa Việt Nam với các nước.
Đại sứ quán Việt Nam tại các nước nói trên cũng đã liên hệ để thu xếp trao đổi trực tiếp với các cơ quan chức năng sở tại về việc này.
Đáng chú ý là ngày 3-8, Đại sứ quán Anh tại Việt Nam xác nhận Vương quốc Anh tiếp tục công nhận hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam. Đại sứ quán Pháp cũng khẳng định tiếp tục công nhận mẫu mới của Việt Nam. Đại sứ quán hai nước lưu ý người nộp đơn xin thị thực và du khách (bao gồm các trường hợp quá cảnh) cần bảo đảm cập nhật và kiểm tra thông tin thường xuyên về các quy định liên quan tới hộ chiếu cho tất cả các điểm đến khác trong hành trình của mình.
Trong nỗ lực phối hợp giải quyết vụ việc phát sinh, Đại sứ quán Việt Nam tại Czech đã thông báo cấp hộ chiếu mới và ghi bị chú "nơi sinh" vào trang 4 của hộ chiếu mẫu mới, nhằm tạo thuận lợi cho công dân Việt Nam nhập cảnh nước này. Trong khi đó, Đại sứ quán Việt Nam tại Đức sẽ cấp xác nhận bằng tiếng Đức về nơi sinh để xuất trình kèm theo hộ chiếu của công dân, nhằm tạo điều kiện cho công dân Việt Nam ở Đức được làm giấy phép cư trú và các thủ tục hành chính khác với các cơ quan của Đức.
Đại sứ Việt Nam tại Đức Vũ Quang Minh cho rằng đây là giải pháp tạm thời. Trong thời gian sớm nhất, hy vọng hai bên sẽ trao đổi thống nhất được cách giải quyết vấn đề liên quan đến hộ chiếu mẫu mới, theo hướng bổ sung thông tin trực tiếp vào hộ chiếu, hoặc đồng ý chấp nhận mà không yêu cầu thêm thông tin...
Sẽ bổ sung phần ghi chú nơi sinh trong hộ chiếu mới
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7-2022 diễn ra sáng 3-8, Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý Bộ Công an nghiên cứu và có giải pháp về vấn đề liên quan tới mẫu hộ chiếu mới, tránh những tác động bất lợi trong bối cảnh mở cửa, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Tại họp báo Chính phủ chiều cùng ngày, Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an, cho biết Bộ Công an và Bộ Ngoại giao đang phối hợp cùng đối tác các nước xử lý các vấn đề mang tính kỹ thuật đối với hộ chiếu mẫu mới. "Trước mắt chúng tôi sẽ bổ sung phần ghi chú nơi sinh trong hộ chiếu mới, nếu cần. Công dân muốn bổ sung thì đến Cục Quản lý Xuất nhập cảnh hoặc cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài để bổ sung" - Trung tướng Tô Ân Xô nói./.
