Sự cần thiết
Trong quá trình xây dựng để phát triển TP Vinh thì rõ ràng cần có sự đột phá, cách làm mới, vừa học hỏi lại thêm sáng tạo mà phát huy được những đặc điểm vùng đất và bản chất con người xứ Nghệ.
Cho nên rất cần những không gian sinh hoạt văn hoá cộng đồng gắn liền với lợi ích người dân, trong đó sự đóng góp kinh tế đêm với “Phố đêm - Phố đi bộ” là rất cần thiết.
Tuy nhiên áp dụng vào TP Vinh còn có những điều kiện khách quan chủ quan mang lại nên cần phải xây dựng mô hình nào để thực hiện là điều cần nghiên cứu.
Trước hết ta hiểu “Phố đêm - Phố đi bộ” chỉ là tên gọi, còn nội hàm trong đó ra sao thì nhiều kiểu hiểu khác nhau nhưng chung quy lại là nơi sinh hoạt cộng đồng vào ban đêm.
Hiện nay ta thấy phố đêm Cao Thắng là không phù hợp nên dừng. Có 2 nơi tập trung về đêm để ăn uống là phố Đào Tấn và phố Hồ Sĩ Dương, đây nên quy hoạch lại thành “Phố Ẩm thực”.
Còn “Phố Đi bộ” có thể gọi là “Phố Đêm thành Vinh” sẽ là khu vực hiện nay. Ta hiểu “Phố đi bộ” là nơi kinh doanh sầm uất đa dạng phong phú, là không gian sinh hoạt văn hoá cộng đồng, là sân chơi của nhiều hình thức nghệ thuật và là nơi đi bộ được thưởng thức sản phẩm văn hoá.
Đặc biệt nó phải gắn liền với lợi ích người dân khi tham gia dự án và dự án góp phần mang lại nếp sống văn hoá tinh thần cho người dân.
Người dân vừa là chủ thể trong dự án vừa là khách thể dự án phục vụ, chính người dân mới làm nên sức sống sinh động bền vững cho loại hình “Phố đi bộ”.
Thời gian - Hình thức
Chỉ cần tổ chức vào tối thứ 7 từ 18h đến 24h, mỗi tháng chỉ nên làm 2 tối thứ 7. Tuy nhiên do thời tiết khí hậu hay trùng ngày lễ nên BTC sẽ linh động điều chỉnh và thông báo trên thông tin đại chúng cụ thể. Sau một thời gian ổn định phát triển thì có thể tổ chức tối thứ 7 hàng tuần.
BTC sẽ có kênh riêng trên Facebook, trên Fanpages, trên Web TP để thông báo thời gian, nội dung, chương trình các buổi diễn ra.
Quy hoạch cơ sở hạ tầng
Hiện nay cây đã thay xong trồng mới, vỉa hè đã hoàn thiện, trang trí đã lung linh.
Còn 3 vấn đề cần làm gấp: trang bị nhiều thùng rác đặt vị trí hợp lý, trang bị một số nhà vệ sinh cơ động phía trong quảng trường và lắp đặt chu đáo đường điện, đường nước để sử dụng an toàn thuận lợi.
Quy hoạch khu vực để xe đảm bảo cho dân. Phía ngã tư Nguyễn Văn Cừ không còn đất trống nên chịu. Phía Hồ Tùng Mậu có Khách sạn Giao tế, sân nhà văn hoá lao động. Phía Trường Thi có khu xe Quảng trường. BTC nên ký kết phối hợp để các nơi đó hợp tác ủng hộ, thu tiền đúng quy định.
Quy hoạch các vị trí để tổ chức các hoạt động cụ thể, có sơ đồ chỉ dẫn phân lô rõ ràng. Về phố Nguyễn Văn Cừ đã có shop 2 bên, chủ yếu quần áo, kara và quán ăn uống cafe. Về phố Hồ Sỹ Dương và Nguyễn Tài đã có quán ăn nên cùng người dân quy hoạch lại quán sạch đẹp, quy củ đảm bảo ATVS và PCCC. Về phố Hồ Tùng Mậu đã có shop 1 bên và bên kia vỉa hè sẽ làm nơi tổ chức các hoạt động như sau:
Các gian hàng trưng bày đặc sản vùng miền xứ Nghệ, quà lưu niệm, triển lãm văn hoá nghệ thuật truyền thống xen hiện đại... ở khu vực gần Quảng trường hoặc trong sân trung tâm TTVH.
Các khu vực biểu diễn văn hoá nghệ thuật đường phố tuỳ loại hình sẽ cho ở không gian giữa phố Nguyễn Văn Cừ và Hồ Tùng Mậu, các loại hình cần vị trí cố định mà phải chuẩn bị công phu thì cho dọc vỉa hè từ đài phun bên Quảng trường và bên cảnh sát cơ động, trung tâm TTVH.
Nội dung - Cách làm
Đây là vấn đề quan trọng làm nên sức sống cho “Phố đêm thành Vinh”. Trước hết hãy chú ý đến thời tiết khí hậu và đặc điểm theo mùa, quan tâm đến thực tế đã có và sau đó là chọn lọc các hình thức để đưa vào chương trình mỗi đêm.
Cần quy hoạch kết nối cùng các hộ kinh doanh ẩm thực dọc phố Hồ Sỹ Dương, Nguyễn Tài và một số quán ăn uống trên phố Hồ Tùng Mậu, Nguyễn Văn Cừ vì liên quan đến cơ sở vật chất đảm bảo kinh doanh.
Cần có ký kết hợp tác đồng thuận với tất cả các shop kinh doanh trong khu vực như đăng ký, thống kê cụ thể để làm sơ đồ chỉ dẫn, kèm các chương trình khuyến mãi ngày mở phố đi bộ với BTC, khuyến khích ủng hộ kinh doanh các mặt hàng gắn liền với du lịch văn hoá, gắn với đặc trưng phố đêm.
Cần ký kết một số cá nhân, tập thể để cố định gian hàng kinh doanh thường kỳ ở vị trí cố định, đảm bảo đủ điều kiện và free phí thuê mặt bằng.
Cần ký kết với cá nhân, tập thể, hội nhóm, câu lạc bộ tham gia biểu diễn âm nhạc, nghệ thuật ở khu vực quy hoạch, tạo thành các sân chơi cố định.
Cần ký kết với các vùng miền xứ Nghệ để có hoạt động triển lãm, trưng bày sản phẩm và biểu diễn nghệ thuật của từng địa phương cho từng đêm riêng trong sân trung tâm TTVH.
Cần phối hợp với các doanh nghiệp, công ty để tổ chức các sự kiện như âm nhạc, thời trang, quảng bá sản phẩm.
Không gian khác còn lại dành cho sinh hoạt cộng đồng tự phát, ưu tiên các hoạt động văn hoá nghệ thuật truyền thống xen hiện đại, phát huy năng lực năng khiếu sáng tạo...
Vào mỗi đêm tổ chức đều có kế hoạch chi tiết, công khai thông tin rộng rãi để đón nhận các cá nhân, tập thể tham gia đóng góp chương trình và người dân đến tham dự phố đi bộ.
BTC sẽ chuẩn bị hoặc cho cá nhân, tập thể, hội nhóm, câu lạc bộ đăng ký tham gia thì cần đánh giá nội dung trước rồi phân chia khu vực hợp lý, hài hoà để tránh lộn xộn, tranh chấp, trùng lặp và vi phạm quy định. Đảm bảo an ninh an toàn, phù hợp thuần phong mỹ tục và tuân thủ các tiêu chí do BTC quy định.
Lợi ích người dân - Lợi ích TP
Dự án sinh ra góp phần phát triển TP, mang lại đời sống tinh thần văn hoá cho người dân nhưng phải gắn liền với lợi ích người dân tham gia dự án. Đó là:
Các hộ kinh doanh trên các tuyến phố và gian hàng cố định phải đồng hành dự án, góp phần làm phong phú đa dạng mặt hàng sản phẩm và mang lại hiệu quả lợi nhuận cho họ.
Các cá nhân, tập thể, hội nhóm, câu lạc bộ tham gia biểu diễn trưng bày có các hình thức để người dân tham dự ủng hộ kinh phí phù hợp.
Các tổ chức, doanh nghiệp, công ty có thể tài trợ để được quảng cáo, quảng bá sản phẩm.
Nhà nước cùng người dân đồng hành, hạ tầng cơ sở vật chất từ kinh phí nhà nước, còn người dân bỏ kinh phí ra kinh doanh thu về lợi nhuận và những người tham dự trả kinh phí để được thụ hưởng. Như vậy “Phố đêm thành Vinh” mới có sức sống lâu dài, ổn định và phát triển khi lợi ích người dân được đảm bảo và Tp có thêm điểm nhấn văn hoá thu hút du khách gần xa.
Vĩ thanh
Khi chúng ta xử lý hài hoà các yếu tố về Vị trí Địa điểm, Thời tiết Khí hậu, Du lịch Văn hoá, Lợi ích người dân và ích lợi cho TP trên cơ sở điều kiện thực tế, phù hợp văn hoá tập quán và bản chất con người xứ Nghệ thì sẽ khắc phục cái bất lợi theo hướng thay đổi tích cực, biến cái thuận lợi thành chủ đạo được nhân rộng phát triển.
Trong đó vai trò BTC luôn tiên phong, dám làm dám sáng tạo, biết linh hoạt thích ứng trong các điều kiện cụ thể, biết tổ chức chương trình khoa học hợp lý, biết chọn lọc nội dung thực hiện và biết lắng nghe tiếp thu phản hồi từ các bên tham gia và từ người dân.
Những ngày đầu ai cũng háo hức khi thời tiết ủng hộ và vì dịch covid đã tạm ổn nên phố đi bộ khai trương đã thu hút đông người, nhưng tổ chức 2 đêm liền và nhiều hoạt động tự phát nhàm chán thì ko làm nên bản chất bộ mặt phố đi bộ.
Vì vậy với chút ý kiến tâm huyết của cá nhân, ko phải chuyên gia hay am hiểu gì nhiều nhưng muốn góp phần cho TP trong quá trình hình thành, định hướng, tổ chức, thực hiện phố đi bộ trở thành địa điểm văn hoá du lịch, nơi hội tụ người dân đến giải trí hưởng thụ và là đặc sản mới cho xứ Nghệ với thương hiệu “Phố đêm thành Vinh”!
Trần Anh Nghĩa