Người vợ Liệt sỹ kiên cường
Người vợ Liệt sỹ đó là cụ Lữ Thị Bản (90 tuổi, người dân tộc Thái), vợ của Liệt sỹ Lang Văn Thạch (ở bản Hồi 1, xã Châu Hội, huyện miền núi Qùy Châu, Nghệ An).
Chồng cô Lữ Thị Bản hy sinh khi cô mới mang thai con đầu lòng chưa được 2 tháng, nhưng cô đã ở vậy nuôi con, rồi tham gia hoạt động, công tác tại địa phương trên nhiều cương vị và nhiều chức vụ khác nhau cho đến lúc về hưu.
Ngược theo dòng sông Hiếu cuồn cuộn chảy, không mấy khó khăn chúng tôi đã tìm được đến nhà cụ Lữ Thị Bản. Mặc dù tuổi đã rất cao nhưng cụ vẫn còn rất minh mẫn và tác phong nhanh nhẹn.
Cụ Bản cho hay, sinh ra tại mảnh đất núi rừng hun hút này, chưa kịp lớn bố mẹ đã gả con gái đi lấy chồng. Thế rồi, khi mới mang thai con đầu lòng được 2 tháng thì năm 1964, cụ ông Lang Văn Thạch lên đường nhập ngũ để tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Cụ Bản ở nhà một mình sinh con trai, đặt tên là Lang Thanh Duyên.
Nơi núi rừng thăm thẳm này, cụ Bản ngày đêm vò võ nuôi con chờ chồng từng giây, từng phút. Nào ngờ, lần ra đi đầu tiên ấy cũng là lần chồng cụ Bản mãi mãi nằm lại vì độc lập tự do thiêng liêng của Tổ quốc mà không trở về bên gia đình vợ con.
Được biết, hơn 11 năm trời bặt vô âm tín thì bỗng một ngày gia đình nhận được tin cụ Thạch đã hy sinh ở cao nguyên Xiêng Khoảng (thuộc nước bạn Lào).
Không gì đau đớn hơn, khi con trai đầu lòng của cụ - anh Lang Thanh Duyên từ khi sinh ra cho đến lúc ấy và mãi mãi không một lần được gặp cha. Cụ Bản như bị dáng một cú sốc chưa từng có trong cuộc đời. Mọi suy sụp tưởng chừng làm cho cụ ngã quỵ ngay từ lúc đó, nhưng với động lực sống để nuôi con, cụ Bản đã gắng gượng vươn lên và ngày đêm vùi đầu vào công việc. Ngoài chăm sóc con trai, cụ Bản còn một mình phải chăm lo cho bố mẹ già. Ngoài việc nhà, cụ Bản còn tham gia nhiều hoạt động công tác xã hội ở địa phương, rồi sau đó làm Chủ tịch UBND xã Châu Hội một thời gian.
Cụ Bản chia sẽ, vì thân gái một mình nuôi con nên ngày ấy đi làm ở đâu cũng phải địu con theo sau lưng. Một thời gian sau cụ Bản được điều động lên làm cán bộ huyện Qùy Châu. Đầu tiên (năm 1969) là tham gia Ban Kiểm tra Đảng ủy địa phương, sau đó Chủ tịch Hội Phụ nữ, rồi Ban Dân vận huyện và cuối cùng là 9 năm làm Chủ tịch Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc huyện Qùy Châu cho đến khi về nghỉ hưu.
Hiến đất vàng cho dân làm đường
Cụ Bản tâm sự, từ ngày chồng hy sinh, cụ ở vậy nuôi con và sống với người con trai duy nhất cho đến tận bây giờ. Nhà cụ nằm ở vị trí đắc địa của bản làng, gần trung tâm xã Châu Hội. Mặc dù ở khu vực này bây giờ đất đai vô cùng đắt đỏ không thua kém gì ở các vùng phố thị nhưng năm 2017, khi biết địa phương cần mở rộng tuyến đường liên thôn, gia đình cụ đã sẵn sàng hiến tặng hàng trăm mét vuông, chưa kể tài sản nằm trên đất mà không yêu cầu bồi thường bất cứ một khoản nào.
Tuy nhiên, không hiểu sao một tuyến đường dài đã được làm xong nhưng đến khu vực gần nhà cụ (khu vực trung tâm xã Châu Hội) thì chính quyền dừng lại không làm nữa. Mãi đến đầu tháng 6/2020, chính quyền địa phương mới tiếp tục triển khai mở rộng tuyến đường này và gia đình cụ Bản tiếp tục sẵn sàng hiến tặng cho địa phương gần 4 chục mét vuông đất nằm ở mặt tiền, chưa kể tường rào, cây cối và một số tài sản khác đã được gia đình xây dựng, lắp đặt trên đó.
Được biết, trong thời gian này có xẩy ra một số chuyện làm cho cụ Bản không vui, đó là lợi dụng thời điểm sắp đến kỳ đại hội Đảng bộ địa phương, một số kẻ xấu trên địa bàn muốn làm mất uy tín con trai của cụ, anh Lang Thanh Duyên, lúc đó đang công tác ở Mặt trận Tổ quốc huyện Qùy Châu nên đã tung tin đồn và gửi thư nặc danh đi khắp nơi nói là con trai cụ không học cấp 3 và gia đình không chịu hiến đất làm đường cho dân.
Điều đáng nói, sau khi cơ quan chức năng của địa phương vào cuộc thì hoàn toàn không có những chuyện vu cáo đó. Bằng cấp, học hành của anh Lang Thanh Duyên không thiếu một cái gì. Nói rồi cụ Bản còn lôi trong tủ gia đình ra hai cái biên bản gia đình từng tự nguyện hiến đất có chữ ký đại diện gia đình và chính quyền xã Châu Hội hẳn hoi.
Tuy về hưu đã từ lâu và giờ tuổi đời đã chín mươi nhưng lúc nào cụ Bản cũng quan tâm đến con cháu của mình. Cụ luôn căn dặn đã làm việc cho dân thì phải làm sao cho dân yêu, cái gì có lợi cho đồng bào thì làm. Mặc dù chồng hy sinh từ khi con trai Lang Thanh Duyên chưa lọt lòng mẹ, nhưng cụ Bản đã dạy con cháu, tạo lập một gia đình trở thành tấm gương sáng cho nhiều người dân trong bản làng noi theo.
Trước lúc chia tay, cụ Bản vẫn không quên căn dặn anh em chúng tôi, “các chú làm nghề phóng viên, nhà báo thì nên cẩn trọng với những thông tin của một số kẻ xấu luôn tìm cách phá hoại mỗi khi trước thềm đại hội hay bầu cử nhé!”./.