Huyện Diễn Châu có vị trí trung tâm phía Đông của tỉnh Nghệ An, nằm giữa 2 đô thị thành phố Vinh và thị xã Hoàng Mai; với tổng diện tích tự nhiên 306,93km2, gồm 1 thị trấn và 36 xã.
Đây là huyện có dân số đông thứ 2 trong số 21 huyện, thành, thị của tỉnh Nghệ An, chỉ sau thành phố Vinh. Địa bàn hành chính của huyện trải dài theo hướng Bắc-Nam với hơn 25km bờ biển, có núi, có rừng, có, có sông... với tiềm năng lớn phát triển du lịch và kinh tế biển.
Diễn Châu cũng là huyện duy nhất tại Nghệ An có 3 hành lang kinh tế quan trọng của tỉnh đi qua: Hành lang kinh tế ven biển phía Đông gắn với trục Quốc lộ 1, cao tốc Bắc Nam, đường ven biển, đường sắt quốc gia và đường ven biển; Hành lang kinh tế Quốc lộ 7; Hành lang kinh tế Quốc lộ 48.
Theo Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 18/7/2023 của Bộ Chính trị và Quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021 - 2025, tầm nhìn 2050, Diễn Châu được xác định xây dựng thành 1 trong 6 đô thị trung tâm của tỉnh Nghệ An.
Việc thực hiện Đồ án quy hoạch vùng huyện sẽ từng bước xây dựng Diễn Châu trở thành một trong những trung tâm công nghiệp - dịch vụ lớn của tỉnh; tập trung nâng cấp đô thị Phủ Diễn là điểm kết nối giữa các huyện phía Tây với thành phố Vinh, khu kinh tế Đông Nam và các huyện ven biển.
Theo đó, UBND tỉnh đề xuất hỗ trợ huyện Diễn Châu 100% phần ngân sách tỉnh hưởng từ tiền sử dụng đất của 4 khu đô thị đã có chủ trương tài trợ quy hoạch (Khu đô thị ven sông Lạch Vạn xã Diễn Thành; Khu đô thị tại khu vực Hói Gon, Sác Mạc, xã Diễn Thành; Khu đô thị tại khu vực xóm Sò, xã Diễn Phúc; Khu đô thị tại khu vực Làng Yên, xã Diễn Phúc) để thực hiện dự án Tuyến đường tránh đô thị Diễn Châu, đoạn từ Quốc lộ 7B đến Quốc lộ 7A.
Sau khi lấy ý kiến, dự thảo Nghị quyết Quy định cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ xây dựng tuyến đường tránh đô thị Diễn Châu đoạn từ Quốc lộ 7B đến Quốc lộ 7A sẽ trình HĐND tỉnh xem xét, thông qua làm cơ sở để thực hiện.
