Có tình trạng nhũng nhiễu trong cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
\
Đại biểu Trần Ngọc Sơn – đơn vị huyệnTân Kỳ cho biết, liên quan đến vấn đề quản lý nhà nước về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hiện nay số vụ tranh chấp dân sự, hành chính tại Tòa án có liên quan về đất đai tương đối lớn. Cụ thể, án hành chính và án hôn nhân gia đình chiếm đến hơn 90%; án dân sự chiếm 30% liên quan đến nội dung cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Tình hình thực tiễn trong những năm qua cho thấy, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã có chuyển biến tích cực nhưng thông thường những vụ tranh chấp đất xảy ra rất lâu sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo đại biểu Sơn, nổi lên 2 nguyên nhân chính liên quan đến các cơ quan hành chính nhà nước, đó là: Một số cán bộ cơ sở không hướng dẫn thủ tục cụ thể cho người dân khi làm hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dẫn đến người dân không hiểu hết quyền lợi của mình nên một thời gian sau khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lại xảy ra tranh chấp. Công tác đo đạc diện tích trước đây thực hiện bằng phương pháp thủ công, hiện nay đo bằng máy dẫn đến chênh lệch diện tích đất… Những sai sót này đã được phát hiện trong quá trình giải quyết các tranh chấp dân sự về đất đai.
Bên cạnh đó, đại biểu Sơn cho rằng, thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn nhiều phức tạp, nhiều bất cập dẫn đến một số trường hợp cán bộ cơ sở lợi dụng để thực hiện hành vi môi giới giữa người dân và cơ quan hành chính để hưởng tiền công hoặc lừa đảo, hoặc trường hợp cán bộ địa chính vòi vĩnh khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dẫn đến phạm tội.
Đại biểu Sơn đã trích lại lời của cử tri và nhân dân về tình trạng cò đất - “nếu ở ngoài cơ quan hành chính nhà nước thì gọi là cò đất; còn trong cơ quan hành chính nhà nước là cò cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đó là những cán bộ trực tiếp làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã không giữ vững phẩm chất, đạo đức cách mạng của những công bộc của dân dẫn đến vi phạm. Đó là những “con sâu làm rầu nồi canh” cần loại bỏ ra khỏi bộ máy hành chính cơ quan nhà nước”. Ông Sơn cho biết thêm: Trong năm 2022, Tòa án đã thụ lý, xét xử 06 vụ án hình sự liên quan đến lĩnh vực cấp Giấy chứng nhận quyền sừ dụng đất, áp dụng hình phạt từ 1 - 6 năm.
Nhiều khó khăn vướng mắc trong quá trình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Đại biểu Trình Văn Nhã – đơn vị huyện Thanh Chương đã phản ánh một số khó khăn vướng mắc trong quá trình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo đại biểu Nhã, hiện nay chưa có quy định thống nhất giữa việc sử dụng đất không có giấy tờ được UBND xã xác nhận không có hành vi vi phạm trong lĩnh vực đất đai với trường hợp không có giấy tờ xác nhận nhưng UBND xã xác nhận vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Trong Luật Đất đai hướng dẫn rõ nhưng trong quá trình thực hiện vẫn còn bất cập.
Trong quá trình cấp đất, hộ dân sử dụng đất có phiếu thu là đất ốt và dịch vụ nhưng sau khi cấp vào thời điểm đó người dân sử dụng vào đất ở, nên để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rất khó khăn. Nếu cấp theo đất ốt dịch vụ thì không phù hợp với quy hoạch đất hiện tại, nếu quy hoạch vào đất ở thì không phù hợp với giấy tờ tại thời điểm giao đất. Đây là vướng mắc cần quan tâm giải quyết.
Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng người dân sử dụng đất có nguồn gốc không rõ ràng, không có giấy tờ, đang xảy ra tranh chấp gây khó khăn cho việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Một số trường hợp được giao đất trái thẩm quyền từ ngày 1/7/2004 đến trước ngày 1/7/2014 nhưng khi giao đất trái thẩm quyền đã được giao đất ở, nhà ở khác trên địa bàn nên không đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Về vướng mắc liên quan đến việc thực thi công vụ, đại biểu Nhã cho biết hiện nay chúng ta đang sử dụng dịch vụ công trực tuyến, một số huyện đã thực hiện giao dịch cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất qua dịch vụ bưu chính viễn thông. Thực hiện điều này sẽ góp phần hạn chế và ngặn chặn việc nhũng nhiễu, gây khó khăn cho người dân. Đại biểu Nhã đề nghị đẩy nhanh việc thực hiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lên Cổng dịch vụ công để tạo sự minh bạch.
Bên cạnh đó, đại biểu Nhã cho rằng một số người dân chưa thực sự quan tâm đến việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên khi mời các hộ dân đến cơ quan hành chính nhà nước các hộ không hợp tác, hoặc không đến để xử lý hồ sơ...
Tăng cường xử lý, giải quyết các hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn tồn đọng
Làm rõ những nội dung liên quan đến việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh thời gian qua, ông Hoàng Quốc Việt – Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, tỷ lệ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh đạt trên 95%.
Thực hiện công tác giám sát của Thường trực HĐND tỉnh, UBND tỉnh đã xây dựng Kế hoạch 815/KH-UBND ngày 30/12/2021 về thực hiện giải quyết tồn đọng trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Trong quá trình triển khai, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh nhiều văn bản đôn đốc, chỉ đạo các địa phương thực hiện; chủ trì, phối hợp với các ngành tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 28/2021/QĐ-UBND ngày 17/9/2021 Quy định về cấp lần đầu, cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đã thành lập các đoàn làm việc, hướng dẫn các huyện, thành phố, thị xã.
Qua gần 01 năm thực hiện Kế hoạch số 815 nhưng đến nay tỷ lệ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các huyện rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do cán bộ cơ sở thiếu trách nhiệm trong việc xác nhận nghĩa vụ tài chính đối với việc thửa đất đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính.
Liên quan về thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, người đứng đầu Sở Tài Nguyên và Môi trường thừa nhận thủ tục còn rờm rà. Các bộ thủ tục hành chính về đất đai đều thực hiện theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Sở không tham mưu UBND tỉnh những thủ tục hành chính liên quan đến việc Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tiếp thu ý kiến của đại biểu, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường sửa đổi.
Trả lời về trường hợp cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các ốt, quán, ông Việt cho hay: Trước đây, cấp huyện, cấp xã giao cho các hộ gia đình sử dụng ốt, quán nhưng sau đó các hộ gia đình sử dụng ốt, quán làm chỗ ở. Sở Tài nguyên và Môi trường đã có hướng dẫn căn cứ trên cơ sở thực tế xã, huyện lập biên bản và xử lý vi phạm hành chính đối với các trường hợp tự ý chuyển mục đích từ đất thương mại, dịch vụ sang đất ở; sau đó thực hiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở cho các hộ dân và thực hiện nghĩa vụ tài chính nếu có.
Để tăng cường các giải pháp về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh lộ trình, kế hoạch cũng như chỉ đạo cán bộ ở các cấp, đặc biệt là cấp huyện, cấp xã tăng cường xử lý đối với các trường hợp cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn tồn đọng./.
Theo NPV - nghean.gov.vn