Con khởi kiện cha đòi đất
Báo Lao Động nhận được đơn của bà Nguyễn Thị Tuyển, 58 tuổi, trú TP Vinh phản ánh về sự việc bức xúc liên quan đến bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Nghệ An xét xử vụ tranh chấp đất đai giữa anh trai và bố.
Theo nội dung đơn, bố bà Tuyển là ông Nguyễn Thọ sinh năm 1930 và mẹ là bà Doãn Thị Nhỏ sinh năm 1932, trú tại xã Nghi Đức - TP Vinh (xã Nghi Đức trước thuộc huyện Nghi Lộc, sau sáp nhập vào TP.Vinh). Ông bà có 6 người con, con đầu là Nguyễn Văn Diên sinh năm 1952.
Theo phong tục địa phương, sau khi có con đầu thì bố, mẹ gọi chung tên với con là ông Diên, bà Diên. Vì thế, trong nhiều giấy tờ của cá nhân ông Thọ ở địa phương như Giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất, sổ theo dõi hộ khẩu, thẻ cử tri... của ông Thọ đều có tên là Nguyễn Văn Diên.
Công an xã Nghi Đức đã xác nhận Nguyễn Thọ hay Nguyễn Văn Diên sinh năm 1930 là một người. Ông Nguyễn Thọ được bố mẹ để lại 3 thửa đất tại xã Nghi Đức gồm: thửa số 442 diện tích 1.047m2, thửa số 959 diện tích 221m2 và thửa số 450 diện tích 661m2.
Năm 1981, con trai đầu của ông Thọ là ông Diên cưới vợ (Nguyễn Thị Bảo) và vẫn sống chung với bố mẹ. Năm 1983, ông Thọ làm nhà cho vợ chồng ông Diên ở thửa đất số 450. Năm 1989, vợ chồng ông Diên phá nhà cũ làm nhà mái bê tông rộng 50m2, năm 1992 chuyển về TP Vinh ở.
Ông Thọ và con trai thứ đã sửa lại, xây nối thêm 2 phòng mái bằng rộng 28m2, xây thêm nhà ngang rộng 29m2 và một số hạng mục.
Năm 1996 huyện Nghi Lộc lập bản đồ địa chính và hướng dẫn người dân lập hồ sơ để cấp GCNQSD đất. Ông Thọ đã được UBND huyện Nghi Lộc cấp 2 giấy CNQSD đất nhưng mang tên Nguyễn Văn Diên (tên con trai theo phong tục): Trong đó, GCNQSD đất số M3390162 gồm 2 thửa đất số 442 và số 959 liền kề nhau. Còn GCNQSD đất số I 126875 của thửa số 450 cùng cấp ngày 28.11.1996.
Năm 2016, do thửa 442, 959 bị giải tỏa đất để mở đường, ông Thọ chuyển nhà thờ họ vào thửa đất 450 thì vợ chồng anh Diên khởi kiện vụ án yêu cầu “trả lại QSD đất, GCN QSD đất”.
Đất làm sổ đỏ năm 1996, tòa dựa vào bản đồ 2009 để quy chủ
Tại bản án sơ thẩm ngày 28.8.2020, TAND TP Vinh đã bác yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Văn Diên, bởi nội dung ông Diên trình bày được cấp thửa đất 450 tại xã Nghi Đức vào năm 1983 không có hồ sơ, tài liệu chứng minh. Còn sổ sách địa chính năm 1996 thể hiện chủ sử dụng đất thửa số 450 tại xã Nghi Đức là ông Nguyễn Văn Diên sinh năm 1930 (đúng năm sinh ông Thọ) và vợ là Doãn Thị Diên. Bên cạnh đó có nhiều người sinh sống cùng thời điểm xác nhận thửa đất số 450 là do bố mẹ ông Thọ để lại cho con, đã sử dụng từ trước 1983.
Ông Nguyễn Văn Diên kháng cáo, TAND tỉnh Nghệ An vào ngày 12.11.2021 bất ngờ tuyên ông Diên thắng kiện, mặc dù người này không cung cấp thêm được hồ sơ, chứng cứ gì mới.
TAND tỉnh Nghệ An cho rằng GCNQDSĐ cấp cho ông Nguyễn Văn Diên không rõ là cấp cho ông Diên (cha) hay ông Diên (con). Những người làm chứng thì một số xác nhận ông Diên (cha) là chủ thửa đất 450, số khác lại xác nhận đó là đất của ông Diên (con).
Tuy nhiên, TAND tỉnh Nghệ An cho rằng thửa đất 450 cấp năm 1996 cho ông Nguyễn Văn Diên là của ông Diên (con) vì căn cứ vào bản đồ địa chính năm 2009 đã quy chủ cho ông Diên (con). Do đó, đã chấp nhận kháng cáo của ông Diên (con), yêu cầu ông Thọ trả lại thửa đất nói trên cho ông Diên, ông Thọ được trích lại 273,5m2.
Cho rằng thẩm phán Trần Thị Mỹ Hải - TAND tỉnh Nghệ An, chủ tọa phiên tòa phúc thẩm ngày 12.11.2021 xét xử không khách quan, không dựa vào các tài liệu gốc và các nhân chứng trung thực, bà Nguyễn Thị Tuyển đã làm đơn tố cáo lên các cấp có thẩm quyền./.
