Quá trình tìm hiểu, PV được biết, các xưởng chè được hình thành và đi vào hoạt động từ nhiều năm nay. Cụ thể như: Xưởng chè Minh Hải đi vào hoạt động từ 1996 với tổng diện tích 8.100m2, xưởng chè Đường Tích hoạt động năm 2003 diện tích 8.560m2, xưởng chè Dũng Lam hoạt động năm 2004 có diện tích 7.700m2 và xưởng chè Truyền Thống hoạt động từ năm 2007 có tổng diện tích là 8.800m2. Trải qua quá trình nâng cấp và mở rộng, đến nay các xưởng chế biến đã mở rộng tới hàng nghìn m2 và đầu tư trang thiết bị hiện đại để nâng công suất hoạt động của nhà máy lên tầm cao hơn.
Hầu hết các xưởng chè này được hình thành trên đất nông nghiệp hoạt động hàng chục năm nay và đã trải qua nhiều đời Chủ tịch nhưng vẫn không thể giải quyết triệt để. Và cho đến nay, tất cả các xưởng chế biến chè trên địa bàn xã Thanh Mai đều chưa được cấp phép.
Gần đây nhất, vào đầu năm 2022 xưởng chè Truyền Thống của ông Lê Văn Thống đã tự ý chuyển đổi đất nông nghiệp thành đất phi nông nghiệp để mở rộng thêm khuôn viên nhà xưởng. Chủ xưởng chè đã tự ý đổ đất san lấp mặt bằng, xây dựng hệ thống móng giằng kiên cố trên tổng diện tích 2.733,4m2 chuyển từ đất cây trồng khác hằng năm là 737,4m2 thuộc thửa số 276, tờ bản đồ số 28, và chuyển từ đất trồng lúa với diện tích là 1.996m2 gồm các thửa đất 228, 245, 247, 266, 268, 276, 220, 269, của bản đồ số 28. Những hành vi của chủ xưởng chè Truyền Thống được người dân phản ánh, chính quyền UBND xã Thanh Mai đã xuống lập biên bản đình chỉ và báo cáo sự việc lên cấp cao hơn.
Trước hành vi vi phạm của xưởng chè Truyền Thống, UBND huyện Thanh Chương đã ra quyết định xử phạt với số tiền 51.668.500 đồng và buộc chủ xưởng chè trả lại nguyên hiện trạng ban đầu vốn có. Phần lớn những phần đất cơi nới này được chủ xưởng chè mua lại của một số hộ gia đình trên địa bàn do quá trình sản xuất nông nghiệp không mang lại hiệu quả kinh tế.
Mặc dù trong quá trình hoạt động các xưởng chế biến chè này đã giải quyết công ăn việc làm cho hàng trăm lao động trên địa bàn và đảm bảo đầu ra nông sản cho các hộ dân trồng chè trên địa bàn tỉnh Nghệ An nhưng dù ở góc độ nào thì điều kiện tiên quyết là phải tuân thủ những quy định của pháp luật.
Trao đổi về vấn đề này, ông Hà Quang Thắng – Chủ tịch UBND xã Thanh Mai cho biết: Xã rất đồng tình ủng hộ các chủ xưởng chè đã tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động trên địa bàn và thu mua nguyên liệu cho bà con. Những tồn tại hiện nay của các xưởng chè có tiền lệ từ quá khứ cả hàng chục năm nay. Xã rất muốn các cơ sở sớm hoàn thành các thủ tục liên quan để yên tâm sản xuất. Thời gian trước đó huyện Thanh Chương cũng đã về giải quyết nhưng không thành. Do đó, hiện nay xã rất khó để quản lý, và giải quyết những vướng mắc này lại vượt quá thẩm quyền của xã./.
