Nguồn gốc đất của gia đình ông Trương Văn Tòng
Ông Trương Văn Tòng có bố ông Trương Văn Cầm (mất năm 2007), mẹ bà Nguyễn Thị Liễu (mất năm 2004). Sau khi bố mẹ mất 8 anh chị em ủy quyền cho ông Tòng toàn quyền sử dụng diện tích thửa đất bố mẹ để lại, tại xóm 6, xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Theo bản đồ Đại Nam Trung Kỳ, Chính phủ, thửa đất này ngày 01/10/1932 được Sở Địa chính tỉnh Nghệ An trích lục lại ghi rõ số hiệu bản đồ 426, số hiệu miếng đất 10056, diện tích 1 sào, 14 thước, có giới cận rõ ràng.
Năm 1974 - 1975, Hợp tác xã xin gia đình ông Tòng mở con đường đi qua vườn nhà xuống trại chăn nuôi. Sau khi mở đường đất gia đình ông Tòng chia làm 2 phần, phần phía Bắc hiện nay gia đình đang ở, phần phía Nam đường xuống trại chăn nuôi và lũy tre tiếp giáp với vườn ông Nguyễn Văn Vưu, vườn ông Đặng Hữu Thân.
Năm 1989, ông Nguyễn Văn Vưu chuyển nhượng lại toàn bộ đất của mình cho ông Đinh Văn Nhợi (Nhợi con) và bà Nguyễn Thị Quế. Năm 1991, ông Nhợi (con) cùng vợ bà Nguyễn Thị Quế vào miền Nam, ông Nhợi (cha) và vợ bà Lê Thị Cầm trông coi hộ diện tích đất này.
Năm 2014, xã Nghi Long tổ chức đo đạc lại đất đai tại xóm 6, bà Nguyễn Thị Quế điện thoại cho ông Tòng muốn mua ½ diện tích đất lũy tre, chi phí trích đo bản đồ bà Quế chịu 2 triệu đồng. Sau khi đo đạc bản đồ xong bà Quế không trả tiền cho ông Tòng theo thỏa thuận, dẫn đến việc mua bán giữa 2 người không thành. Thế nhưng bà Quế sau đó lại làm đơn xin cấp GCNQSDĐ diện tích chồng lấn sang đất ông Tòng.
Cấp GCNQSDĐ khi đang có tranh chấp
Mặc dù đất đang có tranh chấp giữa ông Trương Văn Tòng với bà Nguyễn Thị Quế chưa giải quyết xong, nhưng ngày 03/4/2018 UBND huyện Nghi Lộc vẫn cấp GCNQSDĐ số CL053449 cho bà Nguyễn Thị Quế, thửa 59, tờ bản đồ số 20, xóm 6, xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An, diện tích 1224,6m2, đất ở nông thôn 800m2, đất trồng cây lâu năm 424,6m2, bao gồm cả phần đất lũy tre của gia đình ông Tòng.
Ngày 31/5/2018, ông Tòng viết đơn tố cáo bà Nguyễn Thị Quế lên UBND xã Nghi Long. UBND xã Nghi Long không giải quyết.
Ngày 02/8/2018, ông Tòng viết đơn khiếu nại lên Chủ tịch UBND huyện Nghi Lộc yêu cầu không được cấp GCNQSDĐ đất cho bà Nguyễn Thị Quế phần diện tích lũy tre của gia đình ông Tòng, phần đất này còn tranh chấp. Cụ thể lũy tre gia đình ông Tòng từ đường Quốc lộ 1A kéo dài xuống đến vườn ông Thân. Khi cấp GCNQSDĐ đất cho bà Quế đã lấy đi diện tích ½ lũy tre của ông Tòng, trong đó có 7m giáp với đất bà Quế. Nhưng trong hồ sơ cấp GCNQSDĐ của bà Quế không có chữ ký giáp ranh với ông Tòng là sai về thủ tục.
Sau khi có đơn của ông Trương Văn Tòng, ngày 10/10/2019 UBND huyện Nghi Lộc ra Quyết định số 2570/QĐ-UBND thu hồi GCNQSDĐ số CL 053449 mang tên bà Nguyễn Thị Quế, kèm theo Quyết định số 3198/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND huyện Nghi Lộc có nội dung: “Hướng dẫn gia đình bà Nguyễn Thị Quế lập hồ sơ cấp lại GCNQSDĐ sau khi giải quyết tranh chấp đất đai đúng quy định”.
Ngày 19/12/2019, UBND xã Nghi Long tổ chức hòa giải giữa ông Trương Văn Tòng và bà Nguyễn Thị Quế, nhưng không thành, vì hai bên không thống nhất được giá cả mua bán đất.
Khi việc tranh chấp đất đai giữa ông Trương Văn Tòng và bà Nguyễn Thị Quế chưa có cấp nào giải quyết xong thì ngày 08/4/2021 ông Võ Văn Sơn, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Nghệ An đã cấp GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Quế số DB 880041, thửa số 59, tờ bản đồ số 20, diện tích 1224,6 m2, xóm Trung Sơn, xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.
Sau khi được cấp GCNQSDĐ bà Nguyễn Thị Quế bán diện tích đất này cho ông Nguyễn Trọng Quang ở thị trấn Quán Hành, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Ngày 27/5/2021 ông Võ Văn Sơn, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Nghệ An cấp GCNQSDĐ đất cho ông Nguyễn Trọng Quang và bà Đặng Thị Nga số DB 761504.
Ông Quang, bà Nga bán lại cho bà Trần Thị Anh Đào ở phường Hưng Dũng, TP. Vinh và bà Chu Thị Thành, phường Vinh Tân, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An. Ngày 11/10/2021 ông Võ Văn Sơn, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Nghệ An cấp GCNQSDĐ số DC 852288 cho bà Trần Thị Anh Đào và Chu Thị Thành.
Mặc dù đất vẫn còn tranh chấp, ông Trương Văn Tòng cũng đã gửi đơn liên tục đến các cấp và chưa giải quyết xong nhưng UBND xã Nghi Long, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Nghi Lộc, ông Võ Văn Sơn, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Nghệ An liên tục cấp GCNQSDĐ, sang tên chuyển chủ cho nhiều người. Ông Tòng cho rằng đây là hành vi vi phạm pháp luật.
Ông Nguyễn Đình Dũng, Chủ tịch UBND xã Nghi Long cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND huyện Nghi Lộc ngày 19/12/2019 UBND xã Nghi Long tổ chức cuộc hòa giải giữa ông Trương Văn Tòng và bà Nguyễn Thị Quế, nhưng không thành. Ngày 05/3/2020, UBND xã Nghi Long ra Thông báo số 22/TB-UBND có nội dung: “UBND xã lập biên bản hòa giải không thành, hướng dẫn ông Trương Văn Tòng nguyên đơn gửi đơn ra Tòa án, hoặc cấp có thẩm quyền giải quyết. Sau thời gian 30 ngày kể từ ngày hòa giải ông Trương Văn Tòng không gửi đơn đến Tòa án, cấp có thẩm quyền giải quyết thì UBND xã lập hồ sơ cấp lại GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Quế. Đến nay thời hạn đã quá 30 ngày”.
Tuy nhiên, ông Tòng cho biết, sau khi hòa giải không thành ông Tòng đã nhiều lần gửi đơn lên ông Chủ tịch UBND tỉnh và các ngành chức năng tỉnh Nghệ An. Ngày 15/10/2019 Thanh tra tỉnh có Văn bản số 583 gửi Chủ tịch UBND tỉnh có nội dung: “Thực hiện giải quyết tranh chấp đất đai giữa ông Trương Văn Tòng và bà Nguyễn Thị Quế trước khi làm hồ sơ thực hiện quy trình, thủ tục cấp lại GCNQSDĐ đất cho bà Nguyễn Thị Quế theo đúng quy định”.
Theo ông Mai Hồng Lê, Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Nghi Lộc và ông Dương Quang Trung, Phó Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Nghi Lộc cho biết, việc lập hồ sơ trình lên Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh cấp GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Quế là: “UBND xã phối hợp với hộ gia đình lập hồ sơ xin cấp đổi, cấp lại GCNQSDĐ với diện tích 1224,6m2 theo kết luận tại Quyết định số 3198/QĐ-UBND về giải quyết khiếu nại của ông Trương Văn Tòng”.
Theo quy định tại khoản 2, Điều 100 Luật Đất đai 2013: “Hộ gia đình cá nhân đang sử dụng đất có 1 trong các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này mà trên giấy tờ ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ chuyển quyền sử dụng đất có chữ ký của các bên có liên quan, nhưng trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành chưa thực hiện chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật và đất không có tranh chấp được cấp GCNQSDĐ”.
Khoản 11, Điều 11 Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT ngày 29/7/2017 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, quy định chi tiết Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 06/01/2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định, quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai và sửa đổi bổ sung một số điều của Thông tư hướng dẫn thi hành Luật Đất đai quy định cơ quan tiếp nhận hồ sơ có quyền từ chối hồ sơ đề nghị đăng ký GCNQSDĐ khi cơ quan này nhận được văn bản của cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai.
Căn cứ khoản 1, Điều 188 Luật Đất đai năm 2013, khi đất có tranh chấp thì người sử dụng đất không có quyền thế chấp quyền sử dụng đất. Trong trường hợp tổ chức, cá nhân nhận thế chấp không biết đất có tranh chấp thì cơ quan đăng ký đất đai cũng sẽ từ chối yêu cầu thế chấp, đồng nghĩa với việc thế chấp đó không có hiệu lực./.
