Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, trên mạng xã hội và các chợ thương mại điện tử bắt đầu xuất hiện một số bài viết để quảng cáo, rao bán bộ thử nhanh COVID-19 của Hàn Quốc, với nhiều mức giá khác nhau, từ vài trăm nghìn đồng đến cả triệu đồng. Điều đáng nói là việc bán những bộ thử này đều chưa được Bộ Y tế cấp phép.
Trong vai người mua thử nhanh trên mạng về tự xét nghiệm nhanh COVID-19 tại nhà, chúng tôi được người bán nhiệt tình tư vấn và khẳng định: Bộ này có thể sử dụng 2 lần hoặc cho 2 người, giống từ 95 đến 98% mẫu được Bộ Y tế cấp phép. Mua lẻ thậm chí mua buôn cũng có hàng.
“Thực ra nó đang được cấp phép ở Hàn Quốc, còn về Việt Nam thì là hàng xách tay thôi. Bộ này có công ty, đăng trên báo rất nhiều. Hàn Quốc cấp phép cho công ty này bán đại trà cho dân…” - trích những lời chào hàng về bộ xét nghiệm COVID-19 đang được rao bán tràn lan trên mạng mạng xã hội và các chợ thương mại điện tử.
Trước tình trạng nhiều người rao bán bộ thử nhanh COVID-19 trên mạng xã hội, các sàn thương mại điện tử, ông Nguyễn Đức Lê, Phó cục trưởng Cục nghiệp vụ, Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT), cho biết: Sẽ kiểm tra và xử lý nghiêm các đối tượng bán hàng không rõ nguồn gốc và không đảm bảo chất lượng.
“Tổng cục đã có hướng dẫn các Cục QLTT tích cực giám sát các hoạt động thương mại điện tử của các tổ chức cá nhân mà trên các sàn giao dịch cũng như trên trang web, các trang mạng xã hội đang ráo bán bộ test nhanh COVID-19. Có thể nói việc rao bán các bộ kit test này đang có dấu hiệu trục lợi bất chính. Tổng cục QLTT đã có hướng chỉ đạo ra quân quyết liệt kiểm trên các sàn thương mại điện tử, các trang mạng xã hội. Nếu phát hiện các bộ kit test không được Bộ Y tế cấp phép thì sẽ kiểm tra xử lý ngăn chặn kịp thời. Đối với trường hợp sử dụng các bộ giả, không rõ nguồn gốc, Tổng cục sẽ kết hợp với các lực lượng khác để xử lý.” - Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ, Tổng cục QLTT cho biết.
Tiến sĩ Phạm Quang Thái, Trưởng Văn phòng tiêm chủng miền Bắc, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết: Các sinh phẩm, kit xét nghiệm SARS-CoV-2 muốn nhập khẩu Việt Nam phải được Hội đồng thẩm định, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, thuộc Bộ Y tế thẩm định và cấp phép mới được lưu hành. Việt Nam đã quy định, kể cả các xét nghiệm nhanh cũng phải được sử dụng theo quy trình chuyên môn và phải bảo đảm an toàn sinh học.
“Hiện nay chưa có đơn vị nào có chức năng, nhiệm vụ thẩm định các bộ test nhanh này cả. Phần lớn người dân mua theo đường không chính thống, nên chưa thể đánh giá những bộ test nhanh này là thật hay giả. Nếu muốn khẳng định, chúng ta cần có cơ quan chức năng trực tiếp giám định sản phẩm tại thị trường Việt Nam. Bởi chỉ cần quy trình vận chuyển và bảo quản khác nhau thì chất lượng của bộ test cũng ảnh hưởng rồi.” - Tiến sĩ Phạm Quang Thái cho biết.
Mới đây, một cơ sở kinh doanh "thử nhanh" COVID-19 nhập lậu đã bị Đội Quản lý thị trường số 1, Cục Quản lý thị trường thành phố Hà Nội kiểm tra, phát hiện và xử lý. Tại cơ sở kinh doanh trang thiết bị y tế thuộc Công ty Cổ phần Tổng hợp Lâm Khang, địa chỉ số 151C3, Khu Đô thị Đại Kim, quận Hoàng Mai, Hà Nội do bà Đào Hồng Thắm là Giám đốc, lực lượng chức năng thu giữ 29 hộp thử nhanh COVID-19 nhập lậu.
Chủ cơ sở không xuất trình được các hóa đơn, chứng từ hợp pháp, đồng thời khai nhận đã mua trôi nổi trên mạng Internet không hóa đơn chứng từ. Theo các chuyên gia, bộ xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 rao bán tràn lan có thể là giả, khi thử có thể cho kết quả không đúng. Như vậy, khi xét nghiệm không những không phát hiện ra bệnh, mà nếu bản thân có virus thì còn có nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.
Trước tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, Bộ Y tế khuyến cáo: Người dân không nên mua các bộ thử nhanh COVID-19 về tự xét nghiệm./.
