Tính đến nay, giá xăng dầu ở thị trường trong nước đã có 19 lần điều chỉnh, chủ yếu là tăng giá. Với giá hiện nay ở thời điểm cuối tháng 7/2022, giá bán lẻ xăng dầu vẫn cao hơn thời điểm đầu tháng 1/2022 từ 2.500 đồng đến 3.600 đồng/lít, với dầu Diezen thì còn chênh lệch cao hơn khoảng 5.000 đồng/lít.
Xăng dầu từ đầu năm do giảm thuế nên đến nay mặc dù giảm trên 6.000 đồng/lít, nhưng so với số tăng là gần 11.000 đồng/lít, thì kỳ vọng của doanh nghiệp và người tiêu dùng vẫn còn muốn giảm tiếp, bởi còn dư địa ở việc giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, VAT, nhập khẩu. Chính vì vậy mà giá hàng hoá trên thị trường tháng 7/2022 giảm chưa đáng kể, thậm chí một số mặt hàng còn tăng lên như thịt lợn, thịt bò,…
Giá hàng hoá đã bị đẩy lên nay muốn giảm trở về mức trước là rất khó khăn với nhiều lý do như: Cần có độ trễ; cần phải giảm tiếp thuế phí; giá xăng dầu đã xuống phải giữ được ổn định, ít nhất từ nay đến cuối năm; doanh nghiệp sản xuất họ cũng cần phải bù đắp những thua lỗ khó khăn trong 6 tháng đầu năm vừa qua, …
Sau khi giá xăng E5 RON 92 về 25.070 đồng (giảm 2.710 đồng), xăng RON 95-III là 26.070 đồng (giảm 3.600 đồng) một lít, người dân đứng đổ xăng chật kín tại các cây. Ảnh: Hoàng Chiến.
Về tình hình giá xăng dầu 5 tháng cuối năm, ngay ngày hôm nay (25/7), cả dầu brent và WTI đều khởi động tuần giao dịch mới với tư thế tăng tốc, dầu WTI vượt 95 USD, dầu Brent lên mức 104 USD/thùng. Những yếu tố làm cho việc giảm giá xăng dầu không được chắc chắn và ổn định đó là nguồn cung tiếp tục bị thắt chặt mặc dù có lúc cũng khôi phục lại sản lượng khai thác. Hơn nữa, tình hình địa chính trị trên thế giới vẫn còn nhiều phức tạp khó lường, quyết định của FED tăng lãi suất đang có tác động rất lớn đối với giá dầu.
Từ tình hình trên cho thấy, sản xuất và tiêu dùng ở thế giới cũng như sản xuất tiêu dùng ở Việt Nam còn phụ thuộc rất lớn vào sự tăng giảm của giá xăng dầu trong những tháng cuối năm và những năm tiếp theo. Nó đòi hỏi việc cần phải chủ động và linh hoạt hơn trong điều hành để đảm bảo giữ ổn định mặt hàng chiến lược này cho sản xuất và đời sống.
Vấn đề cần đặt ra cho bài toán xăng dầu, Việt Nam cần chủ động nguồn cung xăng dầu từ sản xuất trong nước và nhập khẩu, thay việc bình ổn giá bằng tiền, nhà nước cần đầu tư gấp kho dự trữ xăng dầu quốc gia đủ lớn để chủ động điều tiết giá cả mỗi khi có biến động lên xuống. Tổ chức chuỗi cung ứng xăng dầu hiệu quả, giảm chi phí phục vụ đắc lực cho xã hội. Bỏ và giảm ngay các loại thuế không phù hợp làm ảnh hưởng đến giá xăng dầu trong nước cao một cách vô lý như hiện nay.
Trước mắt, ngay trong cuối tháng 7, Quốc hội cần quyết định giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, VAT nhập khẩu để xăng dầu về mức 20.000 - 22.000 đồng/lít tạo điều kiện cho sự hồi phục, phát triển sản xuất kinh doanh và giảm bớt khó khăn cho đời sống tiêu dùng xã hội. Đó là những việc cần làm ngay của bài toán xăng dầu từ nay đến cuối năm, tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế trong 2023 và những năm tiếp theo.
Các bộ ngành không nên bỏ lỡ thời cơ giảm thuế một lần nữa, phải lấy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp làm mục tiêu phục vụ của mình, không chỉ lo nguồn thu ngân sách một cách cơ học, mà phải đóng góp tích cực hiệu quả cho sự phát triển nhanh và bền vững của các doanh nghiệp và đời sống tiêu dùng của nhân dân.
