Nhà Thánh được xây dựng vào thời Lê Dụ Tông (1705-1719). Nơi đây được thờ Khổng Tử, Chu Văn An và các vị khoa bảng của làng Vân Tập. Nhà thánh xưa có bố cục kiểu chữ Khẩu, gồm các công trình: Hậu cung, nhà Bái đường; tả vu và hữu vu cùng với Nghi môn. Trải qua thời gian và hai cuộc kháng chiến, hầu hết các công trình kiến trúc của Nhà thánh bị tháo dỡ để phục vụ kháng chiến chỉ còn lại Hậu cung.
Nhà Thánh làng Vân Tập là loại hình di tích đặc biệt, ngoài giá trị lịch sử, giá trị văn hóa, khoa học và thẩm mỹ thì di tích còn là loại hình thể hiện lòng thành kính, tôn vinh đạo học, tôn vinh các bậc danh nho, trí thức đỗ đạt. Nơi đây là điểm sinh hoạt văn hóa truyền thống, nơi gặp gỡ của các văn sỹ, nho sỹ, nơi giảng sách, bình văn, nơi diễn ra lễ cầu khoa, cầu tài, cầu lộc. Ngày nay Nhà Thánh là điểm văn hóa tâm linh, được nhân dân tôn tạo, là minh chứng coi trọng sự học của bà con nhân dân.
Hiện Minh Châu là xã có di tích lịch sử được công nhận nhiều nhất của huyện Diễn Châu với 2 di tích được công nhận cấp quốc gia và 6 di tích được công nhận cấp tỉnh. Đây là niềm tự hào, thể hiện trách nhiệm của cán bộ và nhân dân xã Minh Châu trong việc gìn giữ, bảo tồn phát huy giá trị các di tích./.
