Công ty Cổ phần Gạch ngói 22/12 được Nhà nước giao đất xây dựng khu trưng bày và văn phòng. Sau đó đã “lách luật” tiến hành thanh lý tài sản, bán đất để “mượn gà đẻ trứng” kiếm lợi nhuận từ đất đai của nhà nước.
Những màn ảo thuật biến hình
Theo kết luận số 380/KL- UBND ngày 15/6/2022, của uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An, về việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng đất của Công ty Cổ phần Gạch ngói 22/12 tại xã Hưng Chính, thành phố Vinh (Nghệ An), hàng loạt sai phạm đã được chỉ ra.
Cụ thể, Công ty cổ phần Gạch ngói 22/12 được nhà nước giao sử dụng 2 khu đất tại xóm 5 và xóm 8, xã Hưng Chính. Trong đó, Khu đất xóm 5 được giao từ năm 1957 để làm nhà máy sản xuất. Sau quá trình cổ phần hóa, năm 2017, tỉnh Nghệ An đã ký hợp đồng cho thuê đất với diện tích hơn 51.000m2, có thời hạn đến năm 2047. Còn Khu đất xóm 8 được tỉnh Nghệ An cấp 10.00m2 để xây dựng khu nhà ở, làm việc của văn phòng Xí nghiệp (là khu tập thể Công ty bám mặt đường QL46 hiện nay).
Cũng theo kết luận của uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An, tỉnh đã xác định Công ty 22/12 vi phạm nghiêm trọng quy định về quản lý, sử dụng đất. Cụ thể, ở khu đất xóm 8, xã Hưng Chính, được cấp để làm khu tập thể và văn phòng, nhưng công ty đã tự ý bán thanh lý, hóa giá tài sản, sử dụng đất, mượn đất bằng hình thức “hợp đồng góp vốn làm nhà ở” và “bán nhà ở tại chỗ” cho các hộ gia đình, cá nhân từ năm 1992 đến năm 2015 là không đúng thẩm quyền, trái quy định pháp luật.
Trong số đó, có 6 trường hợp Công ty bán thanh lý, hóa giá nhà ở tập thể, trả đất cho nhà nước trước 15/10/1993; 7 trường hợp bán thanh lý hóa giá nhà ở tập thể, cho mượn đất trước 1/7/2004; 24 trường hợp cho các hộ sử dụng bằng hình thức "bán nhà ở tại chỗ” sau ngày 1/7/2004 (hiện các hộ đã cải tạo, xây dựng nhà ở kiên cố); 27 trường hợp sử dụng đất bằng hình thức “hợp đồng góp vốn làm nhà ở” trước 1/7/2014 và 10 trường hợp công ty thanh lý tài sản, bán nhà ở tại chỗ là dãy nhà 2 tầng và dãy ki-ốt bám QL46 sau ngày 1/7/2014.
Sau khi tiến hành xác minh, đoàn thanh tra khẳng định Công ty cổ phần Gạch ngói 22/12 đã tự ý phân phối, bố trí, cho cán bộ mượn đất, giao nhà, đất cho cán bộ, công nhân viên sử dụng đất làm nhà ở là hình thức giao đất không đúng thẩm quyền theo quy định tại khoản 1, điều 23, Nghị định 43/2014 của Chính phủ. Công ty đã vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai trong việc tự ý bán thanh lý, hóa giá nhà tập thể, bán nhà ở cho các hộ gia đình cá nhân từ năm 1992 đến 2015. Tuy nhiên các sai phạm không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai xử lý kịp thời, không xác lập biên bản vi phạm hành chính (từ 2015 trở về trước).
Xử lý sai phạm ra sao?
Theo kết luận của uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An, do Phó Chủ tịch tỉnh Nghệ An Hoàng Nghĩa Hiếu ký ngày 15/6/2022, thì việc xác định việc để xảy ra vi phạm trong lĩnh vực quản lý đất đai liên tiếp kéo dài nhiều năm nhưng không bị ngăn chặn xử lý kịp thời, trách nhiệm chính thuộc về hội đồng quản trị và tập thể lãnh đạo Công ty từ năm 1992 đến nay.
Ngoài ra, các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền trong việc quản lý đất đai như, uỷ ban nhân dân xã Hưng Chính, uỷ ban nhân dân huyện Hưng Nguyên, uỷ ban nhân dân thành phố Vinh và các sở ngành liên quan đã thiếu trách nhiệm, thiếu kiểm tra nên đã để xảy ra các sai phạm về đất đai ở Công ty cổ phần gạch ngói 22/12.
Cũng tại kết luận này, Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An đã giao Chủ tịch uỷ ban nhân dân thành phố Vinh tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể liên quan. Đồng thời đôn đốc Công ty gạch ngói 22/12 xử lý dứt điểm việc thanh lý, bán nhà ở tại chỗ dãy nhà 2 tầng và dãy ki-ốt năm 2015, tiến hành trả lại tiền cho các hộ gia đình cá nhân; Yêu cầu Công ty hủy bỏ các hợp đồng mua bán tài sản gắn liền với đất trái quy định của pháp luật sau ngày 1/7/2014. Đồng thời, tuân thủ các quy định của pháp luật trong việc quản lý đất đai, tài sản công, chịu mọi trách nhiệm trước pháp luật nếu tiếp tục để xảy ra các vi phạm.
Về vấn đề này, ông Lê Sỹ Chiến, Phó Chủ tịch uỷ ban nhân dân thành phố Vinh thông tin: “Hiện thành phố vẫn chưa triển khai, do thành phố vừa mới nhận được Kết luận của tỉnh…”. Về vấn đề xác định có dấu hiệu vi phạm hình sự hay không, ông Hoàng Nghĩa Hiếu, Phó Chủ tịch uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An cho biết: “Hiện, tỉnh đang giao giao cho các cơ quan liên quan kiểm tra xử lý. Tuy nhiên, cái đó đã hiện đã quá thời hiệu hình sự, chỉ thực hiện việc khắc phục hậu quả”.
Được biết, Công ty Cổ phần Gạch ngói 22/12 được thành lập năm 1957 với tên gọi là Công trường 55, thuộc Bộ tư lệnh Quân khu 4. Năm 1961, đổi tên thành Xí nghiệp gạch ngói 22/12. Năm 2013 uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An đã tiến hành cổ phần hóa và đổi tên thành Công ty Cổ phần Sản xuất Vật liệu xây dựng và Xây lắp 22/12. Đến năm 2016, đổi về tên như hiện nay.
Công ty hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng gạch ngói đất sét nung. Trong thời gian gần đây, do làm ăn thua lỗ, thiếu vốn, nguyên liệu... nên từ năm 2020 đến nay công ty đã ngừng sản xuất. Vào ngày 17/11/2021, tại nghị quyết Đại hội đồng cổ đông bất thường, các cổ đông đã đồng ý 100% chuyển nhượng cổ đông cho nhà đầu tư mới. Hiện các bên đang hoàn thiện hồ sơ và thủ tục để chuyển đổi chủ sở hữu cho Liên danh Công ty Cổ phần Xây dựng số 2 Bắc Nam và Công ty cổ phần TPD Holding với giá chuyển nhượng là 25 tỷ đồng./.
