Sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được cho phép
Vào rạng sáng 1/4, Công an phường Phú La (quận Hà Đông) nhận được tin báo, người dân phát hiện thi thể một nam sinh tại sảnh một tòa chung cư trên địa bàn.
Nạn nhân sinh năm 2006, đang học trường chuyên cấp 3. Được biết nam sinh sống tại tầng 28 của tòa chung cư. Sau khi xảy ra sự việc, đoạn clip nam sinh tự tử và bức thư tuyệt mệnh được chia sẻ rất nhiều trên các trang mạng xã hội.
Về tình huống pháp lý liên quan đến vụ việc, TS. Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, Hiến pháp và pháp luật Việt Nam ghi nhận, bảo đảm và bảo vệ quyền tự do nhân thân của mỗi cá nhân, trong đó có quyền tự do về hình ảnh.
Bộ luật dân sự 2015 cũng quy định việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó cho phép, trừ trường hợp quy định tại khoản 2, Điều 32 BLDS.
Cụ thể, hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng; hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng, bao gồm hội nghị, hội thảo, hoạt động thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động công cộng khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.
Người thu thập trái phép thông tin, hình ảnh của người khác, sử dụng trái phép thông tin, hình ảnh của người khác thì tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, hậu quả xảy ra mà người vi phạm sẽ bị phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật.
Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Việc cháu bé nhảy lầu tự tử được cho là vì áp lực việc học hành không phải là chuyện mới, trước đó đã có nhiều trường hợp các cháu áp lực quá về việc học, về mâu thuẫn gia đình hoặc bị trầm cảm nên đã thực hiện các hành vi dại dột.
Ở độ tuổi còn chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tinh thần, suy nghĩ thiếu chín chắn, chưa biết làm chủ cảm xúc, thiếu kỹ năng sống khiến cháu đã có lựa chọn dại dột, quyên sinh để thể hiện thái độ của mình trước những áp lực của cuộc sống.
Đây là một câu chuyện rất đáng buồn và có thể là một bài học cho các bậc phụ huynh trong việc dạy dỗ, giáo dục con cái.
Tuy nhiên, nếu hình ảnh, clip này lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội thì có thể cũng sẽ phát sinh những suy nghĩ và hành động tiêu cực.
Ngoài những mặt tích cực, như tiếng chuông cảnh tỉnh về phương pháp giáo dục thì hình ảnh này cũng có thể khiến nhiều em học sinh có thể suy nghĩ theo, học theo bởi các em chưa thể có những suy nghĩ chín chắn, hành động phù hợp như người lớn.
Bên cạnh đó, đây là hình ảnh rất đau lòng mà chia sẻ rộng rãi thì cũng khiến gia đình nạn nhân rất thương tâm. Bởi vậy, trong trường hợp gia đình nạn nhân không đồng ý phát tán những hình ảnh, clip này thì việc những người thu thập thông tin, phát tán clip này là vi phạm pháp luật.
Hiện nay các thông tin, hình ảnh này đang lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội và các trang thông tin điện tử. Chủ yếu nội dung có tính chất cảnh báo, đưa tin về một sự việc diễn ra.
Tuy nhiên nếu ai đó lợi dụng việc này để mạt sát, chỉ trích, xúc phạm danh dự nhân phẩm của phụ huynh hoặc có hành vi khác bôi nhọ danh dự nhân phẩm uy tín của người khác thì đây là hành vi vi phạm pháp luật, sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp người nhà nạn nhân không đồng ý cơ quan tổ chức cá nhân sử dụng những thông tin hình ảnh này trên không gian mạng thì người đã sử dụng thông tin hình ảnh này phải gỡ bỏ hoặc phải che mờ, mã hóa.
Trường hợp gia đình đã yêu cầu rồi nhưng tổ chức cá nhân vẫn không thực hiện thì hành vi này có thể bị phạt hành chính đến 60 triệu đồng, nếu gây hậu quả nghiêm trọng thì có thể còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp clip này chính là của gia đình cung cấp cho cơ quan truyền thông như một lời cảnh báo trước các bậc phụ huynh về phương pháp giáo dục con cái, tránh những vụ việc đau xót có thể xảy ra hoặc từ cơ quan chức năng với mục đích là để tuyên truyền, về lợi ích công cộng, theo khoản 2, Điều 32BLDS thì việc sử dụng các clip, hình ảnh thông tin này là hợp pháp.
Tuy nhiên cũng cần có những nội dung thông tin, định hướng đúng để tránh việc xuyên tạc, chỉ trích, gây áp lực thêm, đau buồn thêm cho gia đình nạn nhân.
Clip và những thông tin về vụ việc này là bài học sâu sắc cho các bậc phụ huynh về giáo dục con cái. Bởi vậy việc sử dụng thông tin hình ảnh này cần phải sử dụng theo hướng tích cực để tác động tích cực đến tâm lý, nhận thức của các bậc phụ huynh để tránh những vụ việc đau lòng khác có thể xảy ra.
