Giám đốc chính sách an ninh của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell hôm 22/5 cho biết EU đã hết nguồn khí tài quân sự để trợ giúp Ukraine. Hiện giờ sự chú ý để đổ dồn về phía Mỹ sau khi Nhà Trắng thông báo gói viện trợ 700 triệu USD tiếp theo cho Ukraine sẽ gồm các hệ thống tên lửa dẫn đường HIMARS có thể đánh trúng mục tiêu cách xa tới 80km.
Trong khi đó, ông Pierre Henrot - cựu sĩ quan pháo binh hạt nhân cấp cao ở Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và là lính gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc ở Balkan - nói với Đài Sputnik rằng những quyết định cung cấp vũ khí hạng nặng chưa từng có tiền lệ cho Ukraine đã hình thành từ cuối tháng 4. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn luôn loại trừ khả năng gửi hệ thống tên lửa tự hành M270 có tầm bắn 300 km vì lo ngại quân đội Ukraine sẽ tấn công sang lãnh thổ Nga.
"Tôi nghĩ rằng chúng ta đang đến gần giới hạn của những gì châu Âu và thậm chí cả Mỹ sẵn sàng cung cấp cho Ukraine, bất chấp những yêu cầu cấp bách mới của Tổng thống Volodymyr Zelensky. Đối với người châu Âu, họ chỉ đơn giản là không thể gửi thêm thiết bị hạng nặng, vì kho vũ khí của họ không còn nhiều nữa”, ông Henrot nói.
Theo ông, mặc dù quân đội Ukraine đang đối mặt với tình thế khó khăn nhưng, Mỹ cũng đạt đến giới hạn đối với loại vũ khí có thể cung cấp.
Mỹ, Australia và Canada đã đồng ý gửi pháo M777 155mm đến Ukraine. Nhưng cựu pháo binh Pierre Henrot bày tỏ nghi ngờ liệu Kiev có được trang bị loại đạn Excalibur - có khả năng nhắm mục tiêu chính xác được dẫn đường bằng định vị GPS từ phạm vi 30km trở lên - hay không, bởi vì một phát bắn duy nhất có chi phí lên đến 80.000 USD.
Pháp đã cung cấp cho Ukraine pháo Caesar 155mm nhưng loại đạn này không tương thích với pháo M777. Hà Lan sẽ hỗ trợ Kiev 50 khẩu pháo, trong khi Đức gửi một số xe tăng phòng không Gepard đời cũ cho Ukraine, thay vì các xe tăng chiến đấu Leopard 2 mà Kiev mong muốn.
"Điều đó thực sự không thể tạo ra sự khác biệt trên chiến trường. Hơn nữa, các xạ thủ phải được đào tạo ở nước ngoài, và với tư cách là một chỉ huy pháo binh, tôi cho rằng bạn cần một năm để đảm bảo các đội pháo thủ hoàn toàn đủ khả năng sử dụng các loại pháo”, ông Henrot nhấn mạnh.
Hậu cần là một điểm yếu khác trong kế hoạch hỗ trợ Ukraine của các đồng minh trong cuộc xung đột với Nga. Theo chuyên gia trên, những hệ thống chiến đấu này phụ thuộc rất nhiều vào chuỗi cung ứng phụ tùng và vũ khí. Các tuyến hậu cần có thể dễ dàng bị gián đoạn bởi lực lượng không quân và tên lửa hành trình của Nga. Có 1250 km đường bộ từ biên giới Ba Lan đến Donbass với khá nhiều cây cầu bắc qua sông Dnepr đã bị nổ tung, và ngay cả đường ray xe lửa cũng không tương thích cho các chuyến tàu giữa Tây và Đông Âu.
Ukraine cũng cần những phụ tùng thay thế của Mỹ hoặc châu Âu. Trong NATO, quy trình phân phối mọi thứ, từ súng ống đến dầu mỏ, đều được thực hiện bằng máy tính. Nhiều khả năng người Ukraine sẽ không được cấp quyền truy cập vào các máy tính cá nhân có khả năng xâm nhập vào mạng lưới hậu cần của NATO. Bởi lẽ, nếu chỉ một tiểu đoàn hậu cần Ukraine đầu hàng người Nga thì các thủ tục và thiết bị bí mật của NATO sẽ rơi vào tay Moskva.
Đáng chú ý, mối quan hệ giữa Kiev và EU vốn đã căng thẳng và có thể xấu đi nhanh chóng. Đức đã miễn cưỡng gửi vũ khí hiện đại, trong khi Hungary khiến Tổng thống Ukraine tức giận vì từ chối cung cấp bất kỳ hỗ trợ nào ngoài viện trợ nhân đạo. Cho đến nay, chỉ có Ba Lan và các nước Baltic kiên quyết đứng về phía Kiev.
"Tất cả các thành viên châu Âu đều không đồng nhất lập trường, đặc biệt là về thiết bị quân sự. Nếu bạn để ý đến những khó khăn của EU trong việc xác định chính sách chung về cấm vận dầu thô Nga, bạn sẽ nhận thấy EU có thể dừng lại ở gói biện pháp trừng phạt thứ sáu và sẽ không đưa ra gói thứ bảy”, chuyên gia này gợi ý.
