Quy trình này quy định về vận hành an toàn hồ chứa nhà máy thủy điện Ca Nan 2 trong mùa lũ, mùa kiệt được áp dụng cho các đối tượng, bao gồm: Chủ hồ là Công ty Cổ phần SCI Nghệ An và các tổ chức, cá nhân có liên quan trong công tác vận hành đập, hồ chứa thủy điện Ca Nan 2; các cơ quan đơn vị liên quan để báo cáo, chỉ đạo.
Vận hành hồ chứa nước Ca Nan 2
Quy trình áp dụng công tác vận hành hồ chứa thủy điện Ca Nan 2 nhằm đảm bảo các yêu cầu nhiệm vụ công trình theo thứ tự được ưu tiên. Cụ thể, trong mùa lũ, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình đầu mối thủy điện Ca Nan 2 chủ động đề phòng mọi bất trắc với mọi trận lũ có chu kỳ lặp lại nhỏ hơn hoặc bằng 200 năm; không được để mực nước hồ Ca Nan 2 vượt mực nước lũ kiểm tra ở cao trình 491,37 m. Cấp điện cho hệ thống điện quốc gia phục vụ phát triển kinh tế xã hội.
Trong mùa kiệt, đảm bảo an toàn công trình; đảm bảo dòng chảy tối thiểu trên sông và nhu cầu dùng nước ở hạ du; đảm bảo hiệu quả phát điện.
Đối với thời kỳ mùa lũ, mùa kiệt và phân loại lũ đối với công trình thủy điện Ca Nan 2 được quy định như sau: Lũ nhỏ thì lưu lượng đỉnh lũ đến 610m3/s; lũ vừa được quy định lưu lượng đỉnh lũ lớn hơn 700m3/s và lũ lớn được quy định lưu lượng đỉnh lũ lớn hơn 700m3/s.
Thời gian bắt đầu mùa lũ được xác định từ ngày 01 tháng 7 đến ngày 30/11 hàng năm và mùa kiệt được xác định từ ngày 1/12 đến ngày 30/6 năm sau.
Vận hành cống xả cát
Việc vận hành cống xả cát đảm bảo nguyên tắc cơ bản, đảm bảo xả bùn, cát trong hồ khi cần thiết và hạ thấp mực nước hồ chứa trong trường hợp sửa chữa hoặc những trường hợp bất thường, sự cố. Trong quá trình vận hành mà lưu lượng nước về hồ giảm, mực nước hạ lưu xuống đến mực nước dâng bình thường 486 m thì vận hành đóng cửa van cống xả cát, đảm bảo khi mực nước đến cao trình 486 m cửa van cống xả cát phải đóng hoàn toàn.
Trong quá trình vận hành cống hồ chứa Ca Nan 2, Công ty Cổ phần ACI Nghệ An thường xuyên trao đổi, cập nhật thông tin với Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn huyện Kỳ Sơn, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An để vận hành tối ưu và an toàn cho tất cả các công trình ở khu vực hạ lưu.
Cảnh báo trước, trong quá trình vận hành xả lũ (xả cát) và vận hành phát điện
Trước khi vận hành xả nước phát điện hoặc mở cửa xả cát tối thiểu 30 phút, tại nhà máy thủy điện Ca Nan 2 phải thông báo bằng hệ thống loa, còi và các thiết bị cảnh báo khác cho khu vực hạ lưu để phòng chống các tai nạn có thể xảy ra.
Khi cống xả cát đang ở trạng thái đóng hoàn toàn, 30 phút trước khi xả, nhà máy thủy điện Ca Nan 2 phải kéo 3 hồi còi tại nhà máy và dọc suối Ca Nan, mỗi hồi còi dài 20 giây và cách nhau 10 giây.
Khi cống xả cát đang ở trạng thái xả mà tăng thêm lưu lượng xả thì kéo 2 hồi còi, mỗi hồi còi dài 30 giây, cách nhau 10 giây.
Khi xảy ra các trường hợp đặc biệt cần phải xả nước khẩn cấp để đảm bảo an toàn công trình thì kéo 5 hồi còi, mỗi hồi còi dài 30 giây và cách nhau 5 giây, sau khi kết thúc hiệu lệnh mới được phép xả và khi cống xả cát kết thúc xả nước thì kéo 1 hồi còi dài 30 giây.
Công ty Cổ phần SCI Nghệ An có trách nhiệm lắp đặt hệ thống còi báo, loa, biển cảnh báo xả nước phía hạ lưu nhà máy thủy điện Ca Nan 2. Trong quá trình thực hiện, phải chủ động tham vấn ý kiến của Ủy ban nhân dân các xã Na Ngoi, xã Hữu Kiệm, xã Chiêu Lưu, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn huyện Kỳ Sơn để xác định vị trí phù hợp lắp đặt hệ thống cảnh báo.
Các lệnh, ý kiến chỉ đạo, kiến nghị, trao đổi có liên quan đến việc vận hành và chống lũ của hồ chứa thủy điện Ca Nan 2 đều phải thực hiện bằng văn bản, đồng thời bằng fax, thông tin trực tiếp qua điện thoại, chuyển bản tin bằng mạng viễn thông, sau đó văn bản gốc được gửi để theo dõi, đối chiếu và lưu hồ sơ quản lý.
Các lệnh, ý kiến chỉ đạo, kiến nghị trao đổi có liên quan đến việc vận hành và chống lũ của hồ chứa thủy điện Ca Nan 2 qua điện thoại đều phải được ghi âm và thực hiện theo trình tự sau: Người có thẩm quyền phát lệnh vận hành công trình; người có thẩm quyền tiếp nhận lệnh và nhắc lại lệnh đã nhận được; người có thẩm quyền phát lệnh khẳng định lại lệnh đã ban hành.
Quy trình này cũng quy định cụ thể về nguyên tắc vận hành công trình điều tiết trong mùa lũ, vận hành hồ chứa trong mùa kiệt và các trường hợp vận hành khác; trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong thực hiện vận hành.
Lệnh vận hành hồ chứa thủy điện Ca Nan 2 nếu trái với các quy định trong Quy trình này, dẫn đến công trình đầu mối, nhà máy, hệ thống các công trình thủy lợi, giao thông, hạ tầng khác và dân sinh ở hạ du bị mất an toàn thì người ra lệnh phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Trong quá trình vận hành công trình nếu phát hiện có nguy cơ xảy ra sự cố công trình đầu mối, đòi hỏi phải điều chỉnh tức thời thì Giám đốc Công ty Cổ phần SXI Nghệ An có trách nhiệm xử lý sự cố, đồng thời báo cáo UBND tỉnh Nghệ An, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An, Sở Công Thương tỉnh Nghệ An và thông báo cho Ủy ban nhân dân huyện Kỳ Sơn, nhân dân ở hạ lưu công trình để kịp thời phối hợp, có ứng phó cần thiết./.