Bảo vệ sẽ phải bồi thường theo luật dân sự?
Liên quan đến vụ tài xế lái Mercedes Maybach tông loạt xe máy ở hầm chung cư ở Hà Nội vào rạng sáng 27/5, hiện Đội điều tra Tổng hợp - Công an quận Tây Hồ đang điều tra, làm rõ vụ việc.
Theo cơ quan công an, sự việc xảy ra vào khoảng 4h20 sáng 27/5. Lúc này, chủ ô tô Mercedes S560 Maybach biển số 51H.xxxx giao xe cho một nhân viên bảo vệ chung cư lái xe vào vị trí đỗ. Quá trình điều khiển xe, tài xế bất ngờ để chiếc xe tông vào 18 chiếc xe máy và xe máy điện đỗ dưới hầm, khiến một người bị thương.
Sau khi thông tin này được đăng tải, nhiều người bày tỏ quan điểm liệu có việc chủ xe Mercedes Maybach đang đổ tội cho bảo vệ? Đây là một chiếc xe sang, người bảo vệ trong vụ việc lại không có bằng lái thì sao dám điều khiển xe?
Trao đổi với PV Dân trí, luật sư Diệp Năng Bình - Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh thông luật - phân tích, theo quy định tại Điều 39 của Luật Giao thông đường bộ 2008 thì mạng lưới đường bộ được chia thành 6 hệ thống gồm quốc lộ, đường tỉnh, đường huyện, đường xã, đường đô thị và đường chuyên dùng.
Tại khoản 1, Điều 5, Thông tư số 58 của Bộ Công an quy định, tai nạn giao thông là sự việc xảy ra do người tham gia giao thông đang hoạt động trên mạng lưới giao thông đường bộ vi phạm các quy định về trật tự, an toàn giao thông đường bộ hay gặp phải sự cố bất ngờ gây ra những thiệt hại nhất định đến tính mạng, sức khỏe của con người hoặc tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Tai nạn giao thông gồm: Va chạm giao thông, vụ tai nạn giao thông gây hậu quả ít nghiêm trọng, vụ tai nạn giao thông gây hậu quả nghiêm trọng, vụ tai nạn giao thông gây hậu quả rất nghiêm trọng, vụ tai nạn giao thông gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
"Như vậy, tầng hầm để xe chung cư không thuộc mạng lưới giao thông đường bộ và tai nạn xảy ra tại đây không thuộc nhóm hành vi liên quan đến đối tượng điều chỉnh của Luật Giao thông đường bộ. Do vậy, trong trường hợp này, cả chủ xe ô tô và người bảo vệ sẽ phải bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật về dân sự", luật sư Bình nói.
Theo ông Bình, qua phản ánh, chủ nhân chiếc xe đã giao chiếc xe cho bảo vệ để lái xe vào tầng hầm và bảo vệ đã gây ra vụ tai nạn. Như vậy, căn cứ theo Điều 264 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bởi Khoản 76 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định Tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ như sau:
Người nào giao cho người mà biết rõ người đó không có giấy phép lái xe hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định; có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thì bị phạt tiền từ 10-50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
Như vậy, giả sử trường hợp chủ xe biết người bảo vệ không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ như không có Giấy phép lái xe, sử dụng rượu bia... nhưng vẫn giao xe dẫn đến người bảo vệ gây tai nạn làm chết người (nếu có) thì người cho mượn xe và người bảo vệ trong trường hợp này vẫn không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bởi xe lưu thông trong tầng hầm chứ không phải tham gia mạng lưới đường bộ như phân tích ở trên.
Ông Bình cũng cho rằng, chúng ta cũng nên lưu ý trong cuộc sống hàng ngày khi đến các quán ăn, mua sắm cũng có những nơi yêu cầu bạn giao xe để họ đánh đi nơi khác. Nếu giao trong trường hợp người tài xế lái xe theo mạng lưới đường bộ không đủ điều kiện, người giao xe nếu biết nhưng vẫn giao sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự, dân sự nếu tài xế gây tai nạn.
Trách nhiệm của chủ xe Mercedes Maybach
Theo Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường, từ những hình ảnh từ hiện trường sự việc thì cho thấy đây là một vụ tai nạn giao thông rất nghiêm trọng, thiệt hại lớn khi chiếc xe đắt tiền bị hư hỏng nặng ở phần đầu xe và nhiều xe máy trong hầm để xe bị hư hỏng, có người bị thương tích...
Cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xác minh làm rõ hành vi của người điều khiển phương tiện, xác định hậu quả xảy ra để có hình thức xử lý phù hợp với quy định của pháp luật.
Trường hợp kết quả xác minh cho thấy người điều khiển chiếc xe không có giấy phép lái xe phù hợp, không làm chủ tốc độ dẫn đến vụ tai nạn xảy ra mà thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên hoặc khiến nạn nhân thương tích từ 61% trở lên thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ theo quy định tại điều 260 bộ luật hình sự.
Theo ông Cường, trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì ngoài trách nhiệm pháp lý mà người điều khiển phương tiện phải đối mặt theo quy định tại điều 260 bộ luật hình sự thì người này còn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đã gây ra đối với các nạn nhân: Thiệt hại bao gồm chi phí sửa chữa chiếc xe đắt tiền hiệu Mercedes, thiệt hại để sửa chữa, khắc phục hậu quả đối với những chiếc xe máy bị hư hỏng và tiền bồi thường cho người bị thương tích bao gồm chi phí cứu chữa, tiền công người chăm sóc và tiền tổn thất về tinh thần cho nạn nhân...
Bộ Luật dân sự cũng quy định, trong trường hợp thiệt hại quá lớn so với khả năng chi trả của người gây thiệt hại thì người gây thiệt hại sẽ chỉ phải chi trả trong phạm vi khả năng của mình, nạn nhân sẽ phải chịu thiệt một phần.
Ngoài ra, cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ trường hợp người điều khiển phương tiện này không có giấy phép lái xe phù hợp thì ai là người giao xe cho người này điều khiển.
Pháp luật quy định việc giao phương tiện giao thông cho người khác điều khiển thì người nhận phương tiện phải là người đủ điều kiện, có giấy phép lái xe phù hợp. Trường hợp giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển dẫn đến tai nạn giao thông thì người giao xe có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của bộ luật hình sự năm 2015.
Bởi vậy, trong vụ việc này, trường hợp hậu quả của vụ tai nạn được xác định là nghiêm trọng thì cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ hành vi giao xe diễn ra như thế nào, người giao xe có biết là người bảo vệ này không có giấy phép lái xe theo quy định hay không.
Nếu biết rõ là không có giấy phép lái xe, không đủ điều kiện để điều khiển nhưng vẫn giao xe thì người giao xe sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Trường hợp người giao xe không biết rõ hoặc người bảo vệ nói dối là lái được, có đủ giấy phép lái xe theo quy định thì người giao xe sẽ không bị xử lý và có quyền yêu cầu người điều khiển chiếc xe gây tai nạn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại.
Đây là bài học cho những chủ xe khi giao xe cho người khác điều khiển ở các bãi đỗ xe, nơi rửa xe và các trường hợp khác. Để giảm thiểu những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng thì chủ phương tiện cần phải thận trọng khi giao phương tiện cho người khác điều khiển. Người không có giấy phép lái xe phù hợp, đang trong tình trạng rượu bia hoặc không quen lái xe sẽ rất dễ gây tai nạn nghiêm trọng, khi đó người giao phương tiện có thể sẽ phải rắc rối về pháp lý và chịu thiệt hại./.
