Đoàn thanh tra được thành lập, lãnh đạo huyện Nam Đàn chỉ đạo sát sao, tỉnh Nghệ An có những văn bản hướng dẫn rõ ràng nhưng trách nhiệm tiếp tục bị “đá” từ đoàn thanh tra xuống địa phương, địa phương lại đổ lỗi vì phải “chờ” huyện… trong khi dân vẫn “dài cổ” đợi chờ.
 
“Đá” trách nhiệm…
 
Như đã thông tin trước đó, vào năm 1988, ông Nguyễn Tân Phúc (trú tại khối Phan Bội Châu, huyện Nam Đàn, Nghệ An) ra vùng Đồng Hồ (thị trấn Nam Đàn, huyện Nam Đàn) để khai hoang, xây dựng lò sản xuất gạch. Sau đó, chính quyền địa phương yêu cầu ông Phúc thực hiện việc kê khai đất đai để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
 

 
Ông Nguyễn Tân Phúc tiếp tục có đơn kiến nghị với nhiều nội dung liên quan, đề nghị UBND huyện Nam Đàn xem xét giải quyết dứt điểm vụ việc.
 
Đến tháng 10/1989, gia đình ông Phúc được UBND huyện Nam Đàn cấp Quyết định giao đất cho dân làm nhà ở. Nội dung quyết định này nêu rõ, cho phép ông Nguyễn Tân Phúc sử dụng 7.750m2 đất hoang tại khu vực phía đông sân vận động. Trong đó diện tích đất ở là 200m2, đất vườn liền kề là 7.550m2. Loại đất được xác định ở đây cũng là đất hoang.
 
Tuy nhiên, sau đó UBND huyện Nam Đàn đã ban hành nhiều Quyết định liên quan đến việc thu hồi hàng ngàn m2 đất của gia đình ông Phúc mà “quên” đi quyền lợi về đất. Từ đó, ông Nguyễn Tân Phúc đã “đội đơn” khiếu nại, khiếu kiện suốt cả thập kỷ qua. Sau khi bị dân kiện ra tòa, hàng loạt các quyết định quan trọng liên quan đến vụ việc đã bị hủy.
 
Tháng 12/2017, UBND tỉnh Nghệ An cũng đã ban hành văn bản hỏa tốc số 9569/UBND-BTD yêu cầu giải quyết vụ việc. Sở Tài nguyên và môi trường Nghệ An, Thanh tra tỉnh Nghệ An cũng đã có những văn chỉ đạo giải quyết nhanh vụ việc, đồng thời chỉ rõ tính pháp lý liên quan.
 
Gia đình ông Nguyễn Tân Phúc cũng đã nộp hồ sơ xin cấp quyền sử dụng đất đối với diện tích đất của gia đình tại UBND thị trấn Nam Đàn, huyện Nam Đàn, Nghệ An. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại qua hơn 3 năm, bộ hồ sơ vẫn chưa được “trình” lên UBND huyện Nam Đàn. Ông Nguyễn Tân Phúc có đơn khiếu nại quá trình giải quyết vụ việc, UBND huyện Nam Đàn đã tiếp nhận đơn nhưng vẫn chưa có câu trả lời cho công dân, dù đã quá thời gian theo quy định của pháp luật. Mặc dù Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn, Bí thư huyện Nam Đàn đã rất quan tâm, chỉ đạo giải quyết vụ việc.
 
Hiện UBND huyện Nam Đàn đã thành lập đoàn thanh thanh tra xác minh làm rõ các nội dung liên quan. Nhưng quá trình làm việc, có nhiều nội dung lại bị “đá” từ trên xuống dưới. Cụ thể tại biên bản làm việc ngày 25/1/2021, công chức địa chính thị trấn Nam Đàn ông Đinh Văn Cương trình bày ngày 7/3/2018 có nhận hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Nguyễn Tân Phúc. Đến ngày 23/3/2018 UBND thị trấn đã có công văn số 5 gửi UBND huyện, phòng Tài nguyên môi trường xin ý kiến cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Nguyễn Tân Phúc nhưng cho đến nay phòng Tài nguyên môi trường chưa tham mưu UBND huyện có văn bản trả lời cho UBND thị trấn, dẫn đến việc từ đó đến nay UBND thị trấn chưa có trả lời cho ông Phúc biết và chưa trình hồ sơ lên huyện.
 
Trong khi đó ý kiến của đoàn thanh tra lại nêu, về nội dung khiếu nại UBND huyện Nam Đàn không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình tại thửa số 211 tờ bản đồ số 10 tại xứ Đông Hồ thị trấn Nam Đàn, diện tích 7.750m2. Qua làm việc với các bên liên quan thì hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Phúc chưa được nộp lên UBND huyện. Như vậy chưa xảy ra hành vi tiếp nhận hồ sơ của UBND huyện Nam Đàn, nội dung này do UBND thị trấn chưa có văn bản trả lời cho ông Nguyễn Tân Phúc. Đề nghị UBND thị trấn Nam Đàn sớm giải quyết vụ việc, nếu nhất trí thì thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nếu không đồng ý thì để ông Nguyễn Tân Phúc thực hiện quyền khiếu nại.
 
Trong khi UBND thị trấn Nam Đàn trình bày “chờ” văn bản trả lời từ huyện Nam Đàn, nhưng UBND huyện lại đổ lỗi cho thị trấn không trình hồ sơ lên để xem xét. Trách nhiệm giải quyết lại được “đá” từ dưới lên trên rồi tiếp tục được “dội” từ trên xuống, trong khi công dân vẫn mòn mỏi chờ đợi, và không biết phải “đợi” đến bao giờ.
 
 
Trong biên bản làm việc ngày 25/1/2021 vừa qua, những nội dung ông Nguyễn Tân Phúc khiếu nại tiếp tục bị "đá "trách nhiệm từ đoàn thanh tra xuống địa phương (thị trấn Nam Đàn), địa phương lại đổ lỗi ngược lại cho UBND huyện Nam Đàn, dẫn đến quá trình giải quyết vụ việc kéo dài.
 
Điều đáng nói, tại thời điểm ông Nguyễn Tân Phúc nạp hồ sơ tại UBND thị trấn Nam Đàn, sau 14 ngày UBND huyện Nam Đàn đã nhận được văn bản xin ý kiến của UBND thị trấn, đồng thời có công văn xin ý kiến UBND tỉnh Nghệ An để giải quyết vụ việc.
 
Ngay lập tức, UBND tỉnh Nghệ An đã giao Sở Tài nguyên môi trường  phối hợp với các cơ quan chức năng về làm việc tại UBND thị trấn Nam Đàn, huyện Nam Đàn nhiều ngày liền để “xét” rõ “nội tình”. Sau đó với văn bản số 3733/STNMT-QLĐĐ hướng dẫn rất chi tiết để UBND huyện Nam Đàn trong vấn đề cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Nguyễn Tân Phúc. Tuy nhiên vị Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn thời điểm này là ông Đình Xuân lại “gạt” sang một bên khiến sự việc kéo dài, buộc ông Nguyễn Tân Phúc phải tiếp tục khiếu nại.
 
Thụ lý rồi “để” đó… bỏ dần
 
Trong phần ý kiến của đoàn thanh tra cũng nêu rõ, vụ việc khiếu nại của ông Nguyễn Tân Phúc kéo dài, chậm do vụ việc phức tạp cần xin ý kiến của các nghành cấp trên hướng dẫn chỉ đạo, chờ ý kiến của cơ quan CSĐT Công an huyện Nam Đàn… dịch Covid-19.
 
 
Công văn hỏa tốc chỉ đạo giải quyết vụ việc của UBND tỉnh Nghệ An từ năm 2017 nhưng đến nay nhưng gần 4 năm trôi qua vẫn chưa thể thực hiện.
 
Từ 4 nội dung kiến nghị được thụ lý tại quyết định 7784/QĐ-UBND ngày 26/12/2019 nay đoàn thanh tra lại “tham mưu” sửa đổi vì có 2 nội dung không đủ điều kiện thụ lý. Bao gồm khiếu nại UBND huyện Nam Đàn không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nội dung thứ 2 là khiếu nại việc chính quyền tổ chức kéo đường điện qua diện tích đất của ông không có quyết định hành chính và không lập hồ sơ. Nội dung khiếu nại tiếp tục bị bỏ vì thời điểm xảy ra là năm 2017 nên hết thời hiệu?
 
Mới đây nhất ông Nguyễn Tân Phúc tiếp tục có đơn kiến nghị gửi các cơ quan có thẩm quyền, trong đơn ông Phúc nêu rõ: “Tôi rất cảm ơn sự quan tâm sát sao của Bí thư Huyện ủy Nam Đàn, Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn đã rất quan tâm chỉ đạo giải quyết vụ việc. Sự việc của gia đình tôi kéo dài nhiều năm trách nhiệm giải quyết khiếu nại thuộc về UBND huyện Nam Đàn, trực tiếp là đoàn thanh tra đã được thành lập. Nhưng trong quá trình giải quyết vụ vieecjcos hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm cho UBND thị trấn Nam Đàn. Đoàn thanh tra chưa bám sát các giấy tờ liên quan đến thửa đất của gia đình đang sử dụng.
 
Đoàn thanh tra cho rằng quyết định 6131/QĐ-UBND ngày 8/9/2017 UBND huyện Nam Đàn là quyết định cá biệt nên không cần phải tuân thủ đúng các quy định của luật ban hành văn bản. Đoàn thanh tra lại viễn dẫn công văn số 194/CV-ĐCSHS-KT.MT ngày 20/10/2020 của Cơ quan CSĐT Công an huyện Nam Đàn để làm căn cứ cho quyết đinh 6131/QĐ-UBND là trái với pháp luật, bởi quyết định 6131 được “đẻ” trước công văn 194 đến hơn 3 năm?
 

 
Thửa đất của gia đình ông Nguyễn Tân Phúc bị thay đổi hiện trạng, đến nay trở thành một vùng rậm rạp, úng trũng mưa là ngập, vậy nên gia đình ông cũng không thể sinh sống tại đây.
 
Quyết định không số ngày 30/10/1989 do ông Phó chủ tịch UBND huyện Nam Đàn Nguyễn Văn Bé ký, theo ý kiến của  Cơ quan CSĐT Công an huyện Nam Đàn thì chữ ký và con dấu là thật, nhưng sử dụng phôi bìa sai thời điểm. Vấn đề này là sai phạm của chính quyền, trách nhiệm của chính quyền không phải lỗi của gia đình. Ông Phúc khẳng định thửa đất số 211 tờ bản sồ số 10 được gia đình khai hoang và sử dụng ổn định từ năm 1998 đến nay, không thể vì lỗi sai của chính quyền để phủ nhận quyền sử dụng đất của người dân.
 
Theo ông Nguyễn Tân Phúc trình bày, có hai nội dung đoàn thanh tra cần yêu cầu UBND thị trấn Nam Đàn xác minh rõ đó là: Thời điểm gia đình tiền hành khai hoang và sử dụng đất và nguồn gốc thửa đất trước lúc gia đình khai hoang năm 1988. Chỉ cần công tâm xác minh rõ hai nội dung này đúng thực tế, từ đó sẽ có căn cứ rõ, pháp lý phân minh giải quyết vụ việc.
 


 
Văn bản của Sở Tài nguyên & môi trường Nghệ An hướng dẫn rõ từng nội dung để UBND huyện Nam Đàn giải quyết sự việc theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên dù nhận được hướng dẫn rõ ràng nhưng đến nay không hiểu vì lý do gì sự việc vẫn dậm chân tại chỗ.
 
Những quan điểm "rõ như ban ngày" của tỉnh Nghệ An
 
Sau khi nghiên cứu kỹ hồ sơ, tài liệu, dự thảo Quyết định giải quyết khiếu nại do UBND huyện Nam Đàn cung cấp, trên cơ sở ý kiến của Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tư pháp. Theo đó, Thanh tra tỉnh Nghệ An có công văn số 252 vào ngày 29/4/2020 nêu rõ: Sau khi nghiên cứu các hồ sơ, tài liệu, dự thảo Quyết định giải quyết khiếu nại do UBND huyện Nam Đàn cung cấp (ý kiến các sở gồm: Sở TN&MT, Sở Tư pháp); Thanh tra tỉnh Nghệ An có ý kiến như sau: Tại dự thảo Quyết định giải quyết khiếu nại của UBND huyện Nam Đàn đối với ông Nguyễn Tân Phúc có viện dẫn các căn cứ để thu hồi, hủy bỏ quyết định (không số) ngày 30/10/1989 là không có cơ sở.

 
Những bức ảnh gia đình ông Nguyễn Tân Phúc chụp từ năm 1994 trong ngôi nhà  và trên thửa của mình. Ông Phúc đề nghị đoàn thanh tra cần xác minh làm rõ thời điểm gia đình ông sử dụng đất, để có cái nhìn khách quan về sự việc.
 
Các căn cứ đưa ra chỉ là dấu hiệu thể hiện tính hợp pháp, hợp lý của quyết định không số nêu trên, bao gồm cả việc suy đoán, suy diễn… Do đó, việc khiếu nại của ông Nguyễn Tân Phúc là có cơ sở.
 
Trước đó Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An đã có công văn số 3733/STNMT-QLĐĐ hướng dẫn UBND huyện Nam Đàn trong quá trình giải quyết vụ việc. Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An đề ra 2 phương án để xử lý vụ việc, trong đó tập trung vào tính pháp lý quyết định 30/10/1989 của UBND huyện Nam Đàn về việc giao đất cho gia đình ông Nguyễn Tân Phúc.
 
Thứ nhất, quyết định của UBND huyện Nam Đàn ngày 30/10/1989 về giao đất khu dân cư cho nhân dân làm nhà ở đã được cấp đúng quy định của pháp luật; UBND huyện Nam Đàn cần căn cứ quyết định này để xem xét công nhận quyền sử dụng đất cho ông Nguyễn Tân Phúc theo Điều 11, điều 18 quy định về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở, đất vườn, ao gắn liền với đất.
 
 
Đường điện cao thế được kéo qua "xẻ" ngang thửa đất của gia đình ông Phúc, dù gia đình liên tục khiếu nại về hành vi tổ chức bảo vệ thi công của UBND huyện Nam Đàn nhưng đến nay lại được cho là "hết thời hiệu".
 
Thứ hai, quyết định của UBND huyện Nam Đàn ngày 30/10/1989 được xác định là cấp trái pháp luật. Trong trường hợp này thì việc sử dụng đất của ông Nguyễn Tân Phúc được xem là không có giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật; UBND huyện Nam Đàn căn cứ điều 101 Luật đất đai, điều 20 và 21 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều về luật đất đai.
 
Điều 6,7,9 Nghị định số 45/NĐ-CP của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất để xác định nguồn gốc sử dụng đất, nghĩa vụ tài chính (nếu có) và công nhận quyền sử dụng đất đối với trường hợp của ông Nguyễn Tân Phúc đúng với quy định của pháp luật.
 
Bất chấp những hướng dẫn "rõ như ban ngày" của tỉnh nhưng đến nay UBND huyện Nam Đàn vẫn loay hoay trong vấn đề giải quyết vụ việc./.