Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội vừa hoàn tất cáo trạng truy tố vụ án cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ vào đêm 12/9/2023, khiến 56 người tử vong.
Bị can Nghiêm Quang Minh (SN 1979, trú tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội) bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”, theo quy định tại các điểm a, c, khoản 3, điều 313, Bộ luật Hình sự.
Ngoài Nghiêm Quang Minh là chủ chung cư mini bị cháy tại phố Khương Hạ, Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội còn truy tố 6 cựu cán bộ về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” gồm: Phạm Tần Anh (cựu Phó Chủ tịch UBND phường, giai đoạn từ năm 2018 đến khi bị khởi tố); Chu Xuân Sơn (cựu Phó Chủ tịch UBND phường, giai đoạn 2015-2020; thời điểm bị khởi tố là Chủ tịch UBND phường Thanh Xuân Nam); Nguyễn Thị Kim Trang (cựu Cán bộ địa chính - xây dựng phường Khương Đình, giai đoạn 2010-2018; thời điểm bị khởi tố là Cán bộ địa chính - xây dựng phường Thanh Xuân Bắc);
Nguyễn Tuấn Anh (cựu Phó trưởng Công an phường Khương Đình); Nguyễn Đình Quân (cựu Tổ trưởng Tổ Thanh tra Xây dựng phường Khương Đình, giai đoạn 2014-2016; thời điểm bị khởi tố là Tổ trưởng Tổ Thanh tra xây dựng phường Nhân Chính); Trần Trọng Khang (cựu Đội trưởng Đội Thanh tra Xây dựng quận Thanh Xuân, giai đoạn 2013-2016).
Theo cáo trạng, Nghiêm Quang Minh là chủ sở hữu thửa đất có diện tích 240m2 ở số 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội. Ngày 11/3/2015, Minh được UBND quận Thanh Xuân cấp giấy phép xây dựng để xây "nhà ở riêng lẻ" trên thửa đất với diện tích xây dựng tầng 1 là 167,4m2, mật độ xây dựng 70%, gồm 6 tầng, tầng lửng và tum thang.
Tuy nhiên, từ ngày 14/5/2015 đến tháng 12/2015, Minh khởi công xây dựng và tự ý thay đổi thiết kế xây dựng công trình với diện tích sàn tầng 1 là 240m2, xây tầng lửng thành tầng 2 với 5 căn hộ và 9 tầng, 1 tum với 45 phòng căn hộ khép kín.
Nghiêm Quang Minh xây dựng vượt số tầng, vượt số phòng, vượt mật độ được cấp phép mà không lập hồ sơ thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, quản lý về phòng cháy chữa cháy.
Ngày 28/7/2015, khi Minh đang xây dựng tại tầng 7 căn nhà thì Tổ thanh tra xây dựng phường Khương Đình phát hiện vi phạm, lập biên bản vi phạm hành chính, yêu cầu Minh ngừng thi công và báo cáo UBND phường và Đội thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân.
Ngày 29/7/2015, UBND phường Khương Đình ra quyết định đình chỉ thi công công trình. Sau đó, UBND quận Thanh Xuân ra quyết định xử phạt hành chính với Nghiêm Quang Minh, mức phạt tiền 15 triệu đồng, buộc phá dỡ phần xây dựng sai phép.
Ngày 26/8/2015, UBND quận Thanh Xuân ra quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Theo cáo trạng, sau khi nhận được quyết định cưỡng chế nói trên, Chu Xuân Sơn - Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình không biết Nguyễn Đình Quân - Tổ trưởng Tổ thanh tra xây dựng phường Khương Đình; Nguyễn Thị Kim Trang - cán bộ địa chính; Phạm Thanh Tùng - nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực môi trường đô thị đã lập biên bản và ký xác nhận việc Minh tự tháo dỡ phần công trình xây dựng sai phép tại tầng 7. Còn phần xây dựng sai mật độ so với giấy phép thì Quân, Trang, Tùng không yêu cầu Minh phải phá dỡ.
Cáo trạng xác định: Sau khi lập biên bản, Quân, Trang, Tùng không báo cáo về đường lối tiếp tục xử lý công trình xây dựng sai phép; Chu Xuân Sơn không kiểm tra, giám sát, đôn đốc cấp dưới phải tham mưu thực hiện Quyết định cưỡng chế của UBND quận Thanh Xuân.
Trần Trọng Khang - Đội trưởng Đội Thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân biết việc Quân, Trang, Tùng lập biên bản xác nhận Minh mới chỉ tự tháo dỡ phần công trình xây dựng sai phép tại tầng 7, chưa phá dỡ phần xây dựng sai mật độ so với giấy phép. Nhưng Khang không tiếp tục yêu cầu Tổ thanh tra xây dựng và UBND phường Khương Đình phải thực hiện Quyết định cưỡng chế.
Phía truy tố cho rằng, do Quân, Trang, Tùng, Sơn và Khang thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý dẫn đến bỏ mặc cho công trình của Minh tiếp tục xây dựng từ tầng 7 lên đến tầng 9 mà không bị bất kỳ một cơ quan, đơn vị của UBND phường Khương Đình và UBND quận Thanh Xuân kiểm tra, xử lý.
Sau đó, Minh đã bán 45 căn hộ bằng hình thức ký các văn bản thoả thuận về việc mua bán căn hộ, hoặc văn bản thoả thuận giao quyền quản lý, sử dụng căn hộ lâu dài cho các cá nhân và hộ gia đình. Đến cuối năm 2016, toàn bộ 45 căn hộ đều đã có người ở.
Tại thời điểm trước ngày xảy ra vụ cháy (đêm 12/9/2023), có đến 147 cư dân sinh sống trong căn nhà 9 tầng của Nghiêm Quang Minh.
Cáo trạng xác định, khoảng 23h20' ngày 12/9/2023, do đường dây dẫn điện bị chập mạch tại khu vực bình ắc quy đặt ở giáp tường phía Nam tầng 1 toà nhà gây ra cháy. Từ đó, ngọn lửa cháy lan vào các dây cáp điện, hộp công tơ điện... Mặc dù được phát hiện nhưng bình bọt chữa cháy tại tầng 1 không đủ để dập đám cháy, từ đó ngọn lửa bùng phát. Đến khoảng 0h15' ngày 13/9/2023, đám cháy cơ bản được dập tắt.
Hậu quả thiệt hại về người vô cùng nặng nề khi 56 người đã bị tử vong, tổng thiệt hại về tài sản khoảng hơn 3,2 tỷ đồng.
