Cụ ông Nguyễn Văn Nhân (SN 1912) và cụ bà Đặng Thị Hưng (SN 1914) ở thôn Phú Quý, xã Thạch Liên, Thạch Hà có 7 người con. Năm 1967, cụ Nhân mất, cụ Hưng sống với người con út là ông Nguyễn Văn Thiệu (SN 1960). Đến năm 2003, cụ bà mất, gia đình ông Thiệu tiếp tục sinh sống trên mảnh đất cha mẹ để lại.
Trước khi mất, 2 cụ không để lại di chúc quyền và nghĩa vụ về tài sản; 7 người con chưa làm thủ tục phân chia di sản thừa kế. Thửa đất đó vẫn do ông Nguyễn Văn Thiệu quản lý, sử dụng và đã được UBND huyện Thạch Hà cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 1.369,3 m2.
Từ năm 2017-2021, những người con của 2 cụ nhiều lần họp bàn, yêu cầu ông Thiệu cắt một phần đất trong thửa đất là di sản để làm nhà thờ cho bố mẹ. Tuy nhiên, ông Thiệu không đồng ý. Sau nhiều lần thỏa thuận không thành, được sự ủy quyền của các đồng thừa kế khác, ông Nguyễn Thúc Thể (SN 1949, trú tại phường Bắc Hà, TP Hà Tĩnh) đã khởi kiện yêu cầu phân chia di sản thừa kế, hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên vợ chồng ông Thiệu đối với thửa đất này.
Thụ lý và giải quyết vụ kiện, ngày 21/8/2020, TAND tỉnh đã tổ chức hòa giải giữa các bên đương sự. Tại buổi làm việc, các bên đã đi đến thống nhất: ông Thiệu cắt 150 m2 đất (rộng 10m, dài 15m) trong thửa đất di sản để làm nhà thờ cho bố mẹ; không chia di sản thừa kế theo pháp luật, ông Thiệu toàn quyền sử dụng diện tích còn lại.
Ngày 31/8/2020, TAND tỉnh ra Quyết định số 02/2020/QĐST-DS (Quyết định số 02) công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Trong thời gian đó, các bên không có bất kỳ ý kiến gì khác.
Ngày 19/10/2020, ông Thể đã gửi đơn yêu cầu thi hành án. Chiều ngày 29/12/2020, Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) huyện Thạch Hà tổ chức thi hành án, bàn giao diện tích 150 m2 đất cho ông Thể. Tuy nhiên, ông Thiệu đã chống đối, không đồng ý tự nguyện giao đất; đồng thời làm đơn gửi TAND Tối cao khiếu nại về Quyết định số 02 của TAND tỉnh.
Đến thời điểm này, việc bàn giao 150 m2 đất theo Quyết định số 02 vẫn chưa được thực thi. Do đó, ông Thể đã gửi đơn đến các cơ quan chức năng yêu cầu sớm được thi hành án.
Theo ông Nguyễn Văn Thiệu, lý do khiếu nại là: Nếu cắt miếng đất có diện tích 150 m2 (rộng 10m) như đã thỏa thuận, sẽ chiếm gần hết mặt tiền thửa đất của ông. Ông chỉ đồng ý giao đổi vị trí trên thửa đất liền kề (ông đã mua của người khác).
Thực địa cho thấy, mặt tiền thửa đất hiện tại của ông Nguyễn Văn Thiệu rộng khoảng 17m; bên cạnh đó có thửa đất ông Thiệu mua lại rộng khoảng 5m. Ông Thiệu muốn đổi vị trí phần diện tích 150 m2 (10m mặt tiền) dịch chuyển sang một phần thửa đất mới mua để không bị che khuất hết mặt tiền thửa đất đang sử dụng.
Tuy nhiên, phía ông Nguyễn Thúc Thể lại không đồng ý vì cho rằng, đất đó chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nếu chấp nhận dịch chuyển vị trí (đổi) thì sau này, thủ tục pháp lý sẽ phải thực hiện như thế nào. Theo ông Thể, đây là đất hương hỏa nên muốn cất ngôi nhà thờ trên chính thửa đất bố mẹ để lại.
Trao đổi với chúng tôi vào chiều ngày 8/11/2021, ông Hoàng Trọng Thắng - Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Thạch Hà thông tin: Việc chậm thi hành án một phần là do sự chống đối quyết liệt của gia đình ông Nguyễn Văn Thiệu. Mặt khác, qua xác minh thực địa cho thấy, phía Nam mảnh đất giáp đường bê tông (mặt tiền), cạnh không thẳng mà có đường gấp khúc. Nếu tính cả tổng diện tích thì chưa đủ diện tích theo quyết định của TAND tỉnh để giao cho người được thi hành án là 10 x 15m = 150 m2. Vì vậy, chúng tôi đã đề nghị TAND tỉnh xác định rõ vị trí tọa độ 4 mốc giới.
Trước đó, ngày 13/9/2021, TAND cấp cao tại Hà Nội cũng đã có Công văn 257/TB-TANDCC-DS đề nghị TAND tỉnh phối hợp với Cục THADS tỉnh và các cơ quan chuyên môn xác định lại vị trí diện tích đất mà ông Thiệu phải giao cho ông Thể.
Hiện tại, TAND tỉnh đã phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra thực địa và đo vẽ, đang lấy ý kiến thống nhất để làm văn bản gửi TAND cấp cao tại Hà Nội. “Khi có trả lời xác đáng của TAND cấp cao tại Hà Nội và sự chỉ đạo cụ thể của Cục THADS tỉnh, chi cục sẽ thực hiện các bước tiếp theo theo quy định của pháp luật. Nếu trường hợp đương sự không phối hợp, tự nguyện thi hành thì chi cục sẽ thực hiện việc cưỡng chế theo luật định” - Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Thạch Hà khẳng định./.
