Bloomberg thống kê, mặc dù có khả năng đạt mốc 1 tỷ liều vaccine Covid-19 trong tuần này, Ấn Độ mới chỉ tiêm 2 mũi cho 20% dân số, tương đương khoảng 1,4 tỷ người. Với tỷ lệ 51% dân số đã được tiêm ít nhất 1 mũi, Ấn Độ đang chứng kiến một trong những mức chênh lệch cao nhất trên thế giới.
Để so sánh, nước láng giềng Trung Quốc - quốc gia duy nhất tiêm được nhiều liều vaccine hơn Ấn Độ cho đến nay - đã tiêm đầy đủ 2 mũi cho khoảng 1,05 tỷ dân, tương đương 75% công dân của mình, tính đến cuối tháng 9 vừa qua.
Từng là tâm chấn của đợt bùng phát Covid-19 tàn khốc nhất thế giới vào đầu năm nay, Ấn Độ đã chứng kiến các ca bệnh giảm trong vài tháng qua, nhưng cũng vì thế mà làm giảm mức độ khẩn cấp của tiêm chủng.
Theo Bloomberg, ở các vùng nông thôn của Ấn Độ - nơi khoảng 2/3 dân số có khả năng tiếp cận hạn chế với các cơ sở y tế được tài trợ, phúc lợi của Chính phủ chỉ mang lại một mũi tiêm khiến một số người phải đi quãng đường rất dài để có thể tiêm tiếp liều thứ 2.
Nhiều chính quyền tiểu bang đã coi giấy chứng nhận tiêm phòng mũi 1 trở thành một yêu cầu để tiếp cận các chương trình phúc lợi khác, bao gồm hệ thống khẩu phần lương thực mà nhiều gia đình nghèo và nông thôn phụ thuộc vào.
Trong khi không có những yêu cầu tương tự với chứng nhận tiêm mũi 2, khiến các quan chức y tế khó thúc đẩy người trở lại tiêm hay thuyết phục những người còn do dự.
Giải thích vấn đề này, Brian Wahl - chuyên gia dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins - nói với Bloomberg: "Càng đạt được nhiều tiến bộ phúc lợi (khi chỉ với 1 mũi tiêm) thì càng khó để đạt được mức độ phủ sóng vaccine".
Thêm vào đó là số lượng lớn trẻ em chưa đủ tuổi để tiêm vaccine hiện hành, cũng như khoảng cách 3 tháng mà các cơ quan y tế khuyến cáo giữa 2 liều vaccine AstraZeneca - loại vaccine chủ yếu được triển khai ở Ấn Độ.
Sự chênh lệch này là đáng lo ngại khi các ca nhiễm virus SARS-CoV-2 dù đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ đầu tháng 5, Ấn Độ vẫn đang chứng kiến hơn 13.000 ca nhiễm mới mỗi ngày và hàng trăm ca tử vong. Tổng số ca tử vong của Ấn Độ hiện chỉ đứng sau Mỹ trên toàn cầu.
Tuy nhiên, ông Wahl hy vọng khoảng cách sẽ được thu hẹp trong những tuần tới. Một số lượng lớn người dân Ấn Độ dự kiến sẽ tiêm mũi AstraZeneca thứ 2 sau một thời gian dài chờ đợi, khi nhà sản xuất vaccine địa phương - Viện Huyết thanh của Ấn Độ - bắt đầu tăng cường sản xuất.
Ấn Độ chưa thể triển khai bất kỳ loại vaccine Covid-19 nào cho những người dưới 18 tuổi, tương đương khoảng 40% dân số quốc gia, nhưng điều này được cho có thể sớm thay đổi. Một loại vaccine Covid-19 "cây nhà lá vườn" đã được Ấn Độ phê duyệt cho trẻ từ 12 tuổi trở lên, nhưng vẫn chưa bắt đầu được sử dụng. Cơ quan quản lý dược phẩm của nước này hiện cũng đang xem xét một loại vaccine khác dành cho những đối tượng trẻ từ 2 tuổi trở lên.
Chính phủ Thủ tướng Narendra Modi đang đặt mục tiêu tiêm chủng đầy đủ cho dân số trưởng thành của Ấn Độ vào cuối năm. Cho đến lúc đó, các cơ quan y tế hy vọng vaccine đã được triển khai - cũng như khả năng miễn dịch cộng đồng được ước tính vào khoảng 2/3 dân số - sẽ được giữ vững.
Nhưng rủi ro hiện vẫn còn. Chuyên gia Wahl cảnh báo: "Ở những nơi mà mức độ tiêm chủng có sự chênh lệch lớn, một hệ quả dễ thấy là những đợt bùng phát nhỏ lẻ vẫn liên tục diễn ra do khả năng miễn dịch suy giảm dần theo thời gian. Tiếp tục thúc đẩy chiến dịch tiêm chủng là điều quan trọng"./.
