Cơ quan Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Thượng tá Hồ Anh Sơn, Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học quân sự - Học viện Quân y về tội "Tham ô tài sản" quy định tại Khoản 4 Điều 353 và tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" quy định tại Khoản 3 Điều 356, Bộ luật Hình sự.
Việc khởi tố, bắt giam thượng tá Sơn liên quan đến những sai phạm trong việc nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm xét nghiệm Covid-19 Việt Á.
Trước khi bị bắt, Thượng tá Hồ Anh Sơn là PGS.TS và là Chủ nhiệm đề tài chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-Time RT-PCR phát hiện chủng virus Corona mới 2019 (2019-nCoV).
Ông Hồ Anh Sơn nhập ngũ năm 1993, quê ở Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu, Nghệ An. Ông thi đỗ và nhập học tại Học viện Quân y vào năm 1993.
Năm 2007, ông bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ về khoa học thần kinh ở Nhật Bản. Sau đó, về công tác tại Học viện Quân y. Ông Sơn cũng có học hàm Phó Giáo sư.
Trước đó, ông từng chia sẻ khá nhiều với truyền thông về đề tài nghiên cứu kit test Covid-19 do mình phụ trách.
Thượng tá Hồ Anh Sơn chia sẻ, khi bước vào năm 2020, một năm với rất nhiều ngày kỷ niệm lớn của đất nước, lại khởi đầu bằng thách thức đại dịch Covid-19. Cùng với cả nước những nhà khoa học mặc áo lính của học viên Quân y đã tham gia chống dịch với quyết tâm cao nhất theo chỉ đạo của Đảng, Nhà nước với tinh thần "Chống dịch như chống giặc" của Thủ tướng Chính phủ.
Với tinh thần đó, coi Covid-19 là kẻ thù của nhân dân, nhóm nghiên cứu của Học viện Quân y cùng các đồng nghiệp tại Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á đã lao vào nhiệm vụ nghiên cứu, chế tạo thành công bộ kit phát hiện vius SARS-CoV-2 trong vòng một tháng kể từ khi nhận nhiệm vụ.
Gần 80 người tham gia nhóm nghiên cứu, trong đó 17 thành viên chính là các giáo sư, tiến sĩ và chuyên gia đầu ngành lĩnh vực y sinh, hô hấp, truyền nhiễm... Số còn lại là các bác sĩ, kỹ thuật viên, nhân viên đảm nhiệm việc thu thập mẫu, xét nghiệm, phân tích...
"Trong 1 tháng này, gác lại việc riêng, chúng tôi đã ăn, ngủ cùng Corona tại phòng thí nghiệm", Thượng tá Hồ Anh Sơn chia sẻ.
Mặc dù đối mặt với khó khăn, hiểm nguy, nhưng theo Thượng tá Hồ Anh Sơn suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu bộ kit, Học viện Quân y đã nhận được sự hỗ trợ từ các cấp lãnh đạo, các bộ, ban, ngành, đặc biệt là Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Quốc phòng.
PGS-TS Hồ Anh Sơn cũng khẳng định, giai đoạn I của công trình nghiên cứu, các nhà khoa học đảm nhiệm chế tạo sản xuất quy mô ở phòng thí nghiệm; giai đoạn II do Cty Việt Á thực hiện. Tại thời điểm đó, Cty Việt Á là đơn vị có năng lực sản xuất test/kit, đã có một số bộ test/kit được Bộ Y tế cấp phép sử dụng trước đó, có cơ sở sản xuất của họ đạt chứng chỉ ISO 13485/2016.
"Thành công của việc nghiên cứu chế tạo kit là nhờ sự hợp tác nhiều năm với các đơn vị nghiên cứu ở nước ngoài, với Công ty Việt Á ", ông Sơn nói và cho biết, xác định nghiên cứu kit là một nhiệm vụ chiến đấu, sẵn sàng có thể bị kỷ luật ngay nếu sai sót.
Theo thông tin do Tổng cục Hải quan công bố ngày 20/1, từ tháng 9 đến tháng 12/2021, Việt Á đã nhập khẩu từ Trung Quốc 3 triệu que thử test nhanh xét nghiệm định tính kháng nguyên SARS-CoV-2. Giá khai báo khoảng hơn 21.000 đồng/test. Tổng giá trị lô hàng là trên 64 tỷ đồng.
Tháng 12/2021, khi Bộ Công an khởi tố hàng loạt bị can là lãnh đạo Công ty Việt Á, thượng tá Hồ Anh Sơn lúc đó nói rằng sai phạm của doanh nghiệp này không liên quan đến quy trình nghiên cứu sản phẩm kit test tại Học viện Quân y.
"Tôi rất buồn và bức xúc. Tôi mong muốn cơ quan điều tra làm rõ sai phạm, đúng người, đúng việc, tránh để dư luận hiểu sai, ảnh hưởng đến uy tín của các nhà khoa học, những người ngày đêm theo đuổi để nghiên cứu thành công kit xét nghiệm. Những sai phạm mà cơ quan điều tra đề cập không liên quan quy trình nghiên cứu.
Các nhà khoa học của Học viện Quân y đã thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ là nghiên cứu thành công quy trình chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR sàng lọc và realtime RT-PCR phát hiện chủng 2019-nCoV tại phòng thí nghiệm và đánh giá hiệu quả bộ sinh phẩm trên thử nghiệm lâm sàng. Học viện Quân y không có chức năng sản xuất cũng như phân phối thương mại sản phẩm", ông Sơn nói./.
