Theo đó, Kế hoạch được ban hành nhằm triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả Quyết định số 1201/QĐ-TTg ngày 14/10/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch cửa khẩu trên tuyến biên giới Việt Nam – Lào thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tạo điều kiện cho các hoạt động giao lưu, qua lại biên giới, tăng cường hợp tác hai bên biên giới, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội gắn với củng cố quốc phòng - an ninh ở khu vực biên giới.
Về quan điểm, việc thực hiện quy hoạch cửa khẩu biên giới đất liền phải phù hợp với pháp luật của Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, gắn liền với việc xây dựng và phát triển mối quan hệ ổn định, bền vững giữa Việt Nam và Lào; tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư trong và ngoài nước qua cửa khẩu. Cụ thể hóa và bảo đảm phù hợp với quy hoạch các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh đã được phê duyệt tại Quyết định số 1201/QĐ-TTg; phù hợp với quy hoạch chung của tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Bên cạnh đó, cần tham khảo kế hoạch và lộ trình phát triển cửa khẩu của các tỉnh nước bạn Lào tiếp giáp biên giới; bảo đảm hình thành các cặp cửa khẩu đối xứng qua biên giới, tạo sự đồng bộ, tương thích, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống cửa khẩu biên giới giữa hai bên.
Mục tiêu cụ thể đến năm 2030: Nâng cấp 01 cặp cửa khẩu quốc tế: Thanh Thủy (Nghệ An) – Nậm On (Bo Ly Khăm Xay); Nâng cấp 01 cặp cửa khẩu chính: Thông Thụ (Nghệ An) – Nậm Tạy (Hủa Phăn); Mở 01 cặp cửa khẩu phụ: Huồi Khe (Nghệ An) – Loong Hô (Xiêng Khoảng).
Tầm nhìn đến năm 2050: Nâng cấp 02 cặp cửa khẩu chính: Tam Hợp (Nghệ An) – Thoong My Xay (Bo Ly Khăm Xay); Cao Vều (Nghệ An) – Thoong Phị La (Bo Ly Khăm Xay). Mở 01 cặp cửa khẩu phụ: Huồi Mới (Nghệ An) – Đen Đín (Hủa Phăn).
Tại Kế hoạch, UBND tỉnh đã đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để thực hiện các mục tiêu trên. UBND tỉnh giao Sở Ngoại vụ chủ trì, phối hợp các Sở, ngành, địa phương liên quan tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch. Tham mưu UBND tỉnh rà soát, đề xuất điều chỉnh, bổ sung quy hoạch trong trường hợp cần thiết để phù hợp với yêu cầu phát triển, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tham mưu đề nghị các ngành chức năng các tỉnh nước bạn Lào tiếp giáp biên giới đề xuất cấp có thẩm quyền để thống nhất triển khai việc mở, nâng cấp các cặp cửa khẩu trên địa bàn. Chủ trì, phối hợp các Sở, ngành, địa phương liên quan tham mưu bổ sung các nội dung liên quan việc mở, nâng cấp các cặp cửa khẩu vào Biên bản hợp tác với các tỉnh nước bạn Lào tiếp giáp biên giới để làm cơ sở triển khai thực hiện.
Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp Sở Ngoại vụ và các sở, ngành, địa phương liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch, phát triển hệ thống cửa khẩu biên giới bảo đảm yêu cầu về quốc phòng – an ninh. Chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương liên quan thực hiện quản lý nhà nước tại các cửa khẩu biên giới trên đất liền. Chủ trì, phối hợp các Sở, ngành, địa phương liên quan hoàn chỉnh các thủ tục mở, nâng cấp các cửa khẩu theo quy định…
UBND các huyện biên giới đất liền (Anh Sơn, Con Cuông, Kỳ Sơn, Quế Phong, Thanh Chương, Tương Dương) có trách nhiệm phối hợp tham mưu đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác mở, nâng cấp các cửa khẩu trên địa bàn; phối hợp với các Sở, ngành, địa phương liên quan trong công tác khảo sát, đánh giá, huy động nguồn lực địa phương và quy hoạch mở, nâng cấp các cửa khẩu trên địa bàn theo quy hoạch đã được phê duyệt. Ưu tiên bố trí quỹ đất để xây dựng cơ sở hạ tầng cửa khẩu, mở và nâng cấp cửa khẩu trong quá trình lập, điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021- 2030 để đảm bảo phù hợp với Quy hoạch đã được phê duyệt, đồng thời đưa dự án vào Kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện để có cơ sở triển khai thực hiện theo đúng quy định pháp luật.
