Theo Guardian, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 17/7 ban hành sắc lệnh cách chức người đứng đầu Cơ quan An ninh Quốc gia (hay cơ quan tình báo quốc gia) Ivan Bakanov và Tổng công tố Iryna Venediktova. Tổng thống Zelensky đã chỉ định Phó Tổng công tố Oleksiy Symonenko thay thế bà Iryna Venediktova, song hiện chưa bổ nhiệm người kế nhiệm ông Bakanov.
Ông Bakanov vốn là bạn thời thơ ấu của ông Zelensky và được bổ nhiệm vào vị trí lãnh đạo SBU năm 2019. Tuy nhiên, khi đảm nhiệm chức vụ người đứng đầu SBU, ông Bakanov bị cáo buộc có những hành vi thiếu chuyên nghiệp khiến Tổng thống Ukraine không hài lòng. Ông Zelensky được cho là đã đổ lỗi cho Bakanov vì để xảy ra một loạt sự cố cũng như tình trạng "đào ngũ" hàng loạt trong chính quyền Ukraine kể từ khi Nga mở "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine.
Giới chức Kiev từ lâu được cho là đã không hài lòng với năng lực của ông Bakanov. Các đảng đối lập cho rằng, kinh nghiệm trong ngành quản lý nghệ thuật trước kia của ông không phù hợp với người đứng đầu cơ quan thu thập thông tin tình báo hàng đầu quốc gia. Nhiều người đổ lỗi cho ông vì không đáp trả cuộc tấn công quân sự của Nga vào ngày 24/2.
Trong một tuyên bố cuối ngày 17/7, ông Zelensky cho biết, quyết định cách chức lãnh đạo SBU và Văn phòng công tố là bởi có nhiều trường hợp "phản quốc", "cấu kết với Nga" trong hai cơ quan nói trên.
"Tính đến hôm nay, có khoảng 651 vụ việc hình sự liên quan đến các hành động phản quốc và cấu kết của nhân viên Văn phòng Công tố và các cơ quan hành pháp khác", ông Zelensky nêu rõ.
Ông đặc biệt lưu ý thêm, trong bối cảnh xung đột, "hơn 60 nhân viên của các cơ quan hành pháp và SBU" vẫn còn làm việc ở các vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát và đang làm việc để chống lại Ukraine.
Hồi tháng 4, ông Zelensky cũng cách chức 2 tướng an ninh bị cáo buộc có hành vi phản bội và vi phạm lời thề trung thành với Ukraine. "Những sĩ quan cấp cao không xác định được đâu là tổ quốc của họ, vi phạm lời thề trung thành với nhân dân Ukraine và bảo vệ tự do, độc lập của đất nước, chắc chắn sẽ bị tước quân hàm. Những sĩ quan cấp tướng như vậy không có chỗ ở đây", ông Zelensky khi đó tuyên bố.
Động thái của ông Zelensky diễn ra trong bối cảnh xung đột giữa Ukraine và Nga tiếp tục khốc liệt. Moscow được cho là đang chuẩn bị cho một đợt tấn công quy mô lớn nhằm kiểm soát hoàn toàn vùng Donbass, miền Đông Ukraine.
Quân đội Ukraine nói rằng, các tổ hợp pháo hạng nặng do phương Tây viện trợ giúp họ tập kích hàng loạt kho vũ khí, nhiên liệu của Nga, làm giảm đáng kể năng lực tấn công của Moscow. Mặt khác, Kiev cũng thừa nhận tổn thất lớn sau 5 tháng chiến sự./.
