PV: Bà đánh giá thế nào về tình hình tiêm chủng vaccine Covid-19 hiện nay của Việt Nam
PGS.TS Dương Thị Hồng: Việt Nam là một trong những quốc gia đi đầu trong việc triển khai tiêm chủng vaccine Covid-19 các mũi cơ bản (2 mũi) cho gần 100% người dân trên 18 tuổi. Ngoài ra, cũng có hơn 66% người đủ điều kiện đã được tiêm mũi nhắc lại (mũi 3).
Các nghiên cứu trên thế giới đã ghi nhận hiệu quả bảo vệ của mũi tiêm cơ bản giảm dần theo thời gian trong vòng 6 tháng sau khi tiêm và trong điều kiện xuất hiện các biến chủng mới. Đối với biến chủng Omicron, hiệu quả bảo vệ giảm rất nhanh do nồng độ kháng thể cần thiết để trung hòa virus ở mức cao hơn so với các biến chủng virus SARS-CoV-2 trước đây.
Do đó, hiện nay, chúng ta đang bắt đầu chiến dịch triển khai tiêm vaccine Covid-19 mũi 4 (nhắc lại lần 2) cho những người có nguy cơ cao.
Cập nhật đến ngày 23/6, số người đã được tiêm nhắc lại lần 2 (mũi 4) trên toàn quốc là hơn 2,8 triệu người, đảm bảo an toàn tiêm chủng.
Bà đánh giá rõ hơn về hiệu quả của việc tiêm nhắc lại mũi 3, mũi 4 của vaccine Covid-19?
- Tiêm mũi nhắc lại vaccine Covid-19 làm gia tăng nồng độ kháng thể bảo vệ, qua đó giúp cho cơ thể được bảo vệ trước nguy cơ mắc Covid-19, giảm tỷ lệ nhập viện, giảm số ca tiến triển nặng và ca tử vong do Covid-19.
Kết quả của một số nghiên cứu gần đây cho thấy, người đã tiêm vaccine Covid-19 liều cơ bản và bị mắc Covid-19, miễn dịch bắt đầu giảm ở tuần 10-19 sau tiêm.
Nếu những người này được tiêm nhắc vaccine Covid-19 thì sẽ khôi phục khả năng miễn dịch, duy trì hiệu lực bảo vệ trước nguy cơ nhiễm Covid-19.
Kết quả nghiên cứu tại Pháp cũng cho thấy, nếu được tiêm liều nhắc lại, những người này được bảo vệ khỏi tái nhiễm virus SARS-CoV-2 lên đến 81%.
Còn kết quả nghiên cứu tại Hoa Kỳ cho thấy, những người từng mắc Covid-19 nếu chỉ tiêm 2 liều thì hiệu quả dự phòng nhập viện do tái nhiễm là 34,6%, nhưng nếu được tiêm liều nhắc lại thì hiệu quả này lên đến 67,6%.
Vậy các đối tượng cần tiêm mũi 4 vaccine Covid-19 trong đợt này là những ai, thưa bà?
- Bộ Y tế đã ban hành văn bản hướng dẫn triển khai tiêm vaccine Covid-19 liều nhắc lại lần 2 (mũi 4) cho các đối tượng người từ 50 tuổi trở lên; Người từ 18 tuổi trở lên nhưng có suy giảm miễn dịch tử thể nhẹ đến thể nặng;
Người từ 18 tuổi trở lên thuộc nhóm nguy cơ cao phơi nhiễm với Covid-19 như cán bộ y tế, cán bộ tuyến đầu (lực lượng quân đội, công an, giáo viên, người làm việc trong lĩnh vực giao thông vận tải, người cung cấp dịch vụ thiết yếu, người làm việc ở các cơ sở du lịch dịch vụ, trung tâm thương mại, siêu thị, chợ); Công nhân, người làm trong khu công nghiệp…
Bên cạnh đó, việc tiêm nhắc lại lần 1 (mũi 3) vẫn tiếp tục được triển khai đặc biệt cho nhóm trẻ từ 12-17 tuổi; mũi 1 và mũi 2 cho nhóm trẻ từ 5- dưới 12 tuổi.
Mũi tiêm nhắc lại lần 1 (mũi 3) sẽ cách mũi tiêm cơ bản cuối cùng 5 tháng. Nếu trẻ bị mắc Covid-19 thì việc tiêm nhắc lại sẽ sau 3 tháng kể từ khi mắc Covid-19.
Nhiều người vẫn lo ngại phản ứng sau tiêm vaccine Covid-19. Vậy tình hình an toàn tiêm chủng thời gian qua thế nào thưa bà?
- Công tác đảm bảo an toàn tiêm chủng luôn được ưu tiên tại tất cả các cơ sở y tế. Phản ứng sau tiêm mũi 3 ghi nhận được chủ yếu là các phản ứng thông thường như sưng đau tại chỗ tiêm, sốt, ớn lạnh, đau đầu, đau cơ, đau khớp, mệt mỏi... tương tự như sau tiêm 2 mũi cơ bản.
Phản ứng nặng sau tiêm chủng mũi 3 rất thấp, được ghi nhận với tỉ lệ khoảng 3 trường hợp trong 10 triệu mũi tiêm, thấp hơn nhiều so với khuyến cáo của nhà sản xuất.
Thời gian qua, có hiện tượng các địa phương chậm tiêm chủng, 1 số nơi còn từ chối nhận vaccine với lý do "người dân không đi tiêm". Bà chia sẻ thế nào về điều này?
- Hiện nay dịch Covid-19 có số mắc không cao, số ca tử vong gần như bằng 0, do đó, nhiều người dân đã có tư tưởng chủ quan với dịch. Một số người đã mắc Covid-19 và đã được tiêm mũi cơ bản nên cho rằng mình đã đủ miễn dịch không đi tiêm nữa.
1 số người lo ngại về các phản ứng phụ sau tiêm hoặc nghe các thông tin không đúng về tính an toàn của mũi nhắc lại nên đã từ chối tiêm chủng.
Thời gian qua, chúng tôi đã ghi nhận 1 số điểm tiêm chủng mở vaccine ra nhưng không có người đến tiêm nên phải bỏ đi.
Trong nhiều tuần qua, Bộ Y tế có nhiều văn bản đốc thúc, tổ chức nhiều cuộc họp với địa phương, phối hợp với UBND, chính quyền các cấp để tuyên truyền người dân đi tiêm chủng.
Hiện nay, tốc độ tiêm chủng đã gia tăng, số mũi tiêm đã cao hơn.
Tôi nhấn mạnh, vệc tiêm các mũi nhắc lại (mùi 3 và 4) vaccine Covid-19 là cần thiết nhằm bảo vệ người đi tiêm không bị mắc bệnh, đặc biệt tránh được nguy cơ bệnh nặng và tử vong do Coivd-19 trong điều kiện xuất hiện các biến chủng mới.
Xin trân trọng cảm ơn bà!
