Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng lệnh ngừng bắn sẽ giúp bảo vệ dân thường tại tỉnh Idlib thuộc tây bắc Syria.
Theo hãng tin Sputnik, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu ngày 10-3 cảnh báo rằng nước này sẽ trả đũa nếu lực lượng chính phủ Syria vi phạm lệnh ngừng bắn ở Idlib.
Trả lời hãng thông tấn Anadolu, ông Cavusoglu nói rằng lệnh ngừng bắn sẽ giúp bảo vệ dân thường tại tỉnh Idlib thuộc tây bắc Syria do phe nổi dậy kiểm soát.
Bình luận về nội dung lệnh ngừng bắn ở Idlib do Nga làm đầu mối, ông Cavusoglu nói rằng theo các điều khoản của thỏa thuận, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tuần tra hành lang an ninh phía bắc dọc theo đường cao tốc chiến lược M4, còn lực lượng Nga tuần tra ở phía nam.
Ông Cavusoglu cũng bình luận về việc Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Mỹ triển khai hệ thống tên lửa phòng không Patriot dọc biên gới phía nam nước này. Theo ông Cavusoglu, việc Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu hệ thống phòng không S-400 của Nga không phải là “rào cản” cho việc Mỹ triển khai Patriot.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 1-3 tiết lộ rằng ông đã nói chuyện với Tổng thống Erdogan về việc Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Mỹ triển khai hệ thống Patriot giữa lúc tình hình ở Idlib leo thang.
Hôm 3-3, Đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ David Satterfield nói rằng chuyện này vẫn đang được thảo luận.
Hôm 9-3, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho hay ông đã yêu cầu các đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hỗ trợ thêm về Syria để bảo vệ biên giới và liên quan tới thách thức người di cư.
Cần sửa lại thỏa thuận di cư 2016
Bình luận về cuộc thương thảo giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Liên minh châu Âu (EU) liên quan tới cuộc khủng hoảng di cư mới diễn ra do tình hình chiến sự ở Idlib, ông Cavusoglu đề nghị thỏa thuận di cư giữa Ankara và Brussels ký năm 2016 cần sửa lại.
Theo nhà ngoại giao hàng đầu của Thổ Nhĩ Kỳ, giải pháp sẽ là yêu cầu EU tự do hóa chế độ thị thực của họ với Ankara và cập nhật liên minh hải quan của Thổ Nhĩ Kỳ với khối này.
Ông Cavusoglu cam kết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ sẵn sàng “làm việc tích cực” với EU về vấn đề này.
Người di cư đi bộ tới biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Hy Lạp. Ảnh: REUTERS
Trước đó, Bộ Ngoại giao Đức Heiko Maas cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ không sử dụng vấn đề khủng hoảng di cư làm “con bài mặc cả chính trị” trong các cuộc đàm phán với châu Âu. Ông Maas nhấn mạnh rằng “các cuộc đàm phán được thực hiện với cái giá thấp nhất sẽ không đưa đến kết quả như mong muốn”, đồng thời hối thúc Ankara tuân thủ thoả thuận.
Hàng vạn người di cư, trong đó có người tị nạn chạy khỏi cuộc chiến ở Syria, và có thể là những người di cư kinh tế từ Afghanistan, Iraq và các quốc gia châu Phi đã tập trung tại biên giới Thổ Nhĩ Kỳ với Hy Lạp sau khi Ankara mở cửa biên giới phía Thổ Nhĩ Kỳ cuối tháng trước.
Hôm 8-3, ông Erdogan kêu gọi Hy Lạp “mở các cánh cổng” cho người di cư, đề nghị các quốc gia châu Âu nên chia sẻ gánh nặng này.
Theo thỏa thuận di cư ký tháng 3-2016, EU có nghĩa vụ cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ hơn 3 tỉ USD tiền hỗ trợ những người tị nạn Syria đang sống tại Thổ Nhĩ Kỳ. Hai bên cũng đồng ý “tiếp năng lượng” cho các cuộc đàm phán về khả năng Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập EU. Đổi lại, Thổ Nhĩ Kỳ có nghĩa vụ chấm dứt dòng người tị nạn đi vào EU.
Nga và Thổ Nhĩ Kỳ thông báo lệnh ngừng bắn giữa lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng Syria ở Idlib hôm 5-3 sau sáu giờ đàm phán giữa Tổng thống Erdogan và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga).
Quân đội Syria bắt đầu chiến dịch ở Idlib vào cuối năm 2019 sau khi bị phe nổi dậy và quân khủng bố liên tục tấn công. Hôm 27-2, quân chính phủ Syria tiến hành không kích nhằm vào những kẻ thánh chiến trong khu vực, gi.ết ch.ết 33 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ đang hoạt động lẫn vào các tay súng nổi dậy.
Đáp trả, Thổ Nhĩ Kỳ phát động chiến dịch quân sự Lá chắn mùa xuân nhằm đẩy lùi lực lượng Syria.