Sáng ngày 15/8, Taliban đã chiếm thành phố Jalalabad, thủ phủ của tỉnh Nangarhar và là một trong những thành phố lớn nhất của đất nước. Thông tin cho biết, thành phố này dường như đã thất thủ mà không có giao tranh nổ ra.
Đây là thành phố lớn cuối cùng của Afghanistan ngoài thủ đô Kabul rơi vào tay Taliban. Diễn biến xảy ra chỉ một ngày sau khi Taliban giành quyền kiểm soát thành phố lớn thứ tư của Afghanistan, Mazar-i-Sharif vào ngày 14/8. Sau khi Jalalabad thất thủ, Kabul vẫn là thành phố lớn duy nhất còn nằm trong quyền kiểm soát của chính quyền Tổng thống Ashraf Ghani.
Shafiq Hamdam, một cựu cố vấn cấp cao hàng đầu của chính phủ Ashraf Ghani đã xác nhận thông tin về sự thất thủ của Jalalabad, và quan chức này hy vọng Taliban sẽ không làm hại dân thường trong tỉnh. Như vậy, từ các hướng, Taliban đang siết chặt vòng vây xung quanh thủ đô Kabul, báo hiệu cuộc chiến cuối cùng tại quốc gia Nam Á này, và theo dự báo sẽ rất khốc liệt.
Kết quả này nằm ngoài các nhận định trước đó của tình báo Mỹ, theo đó, chính quyền hiện tại sẽ thất bại trong vòng từ 30 ngày tới 90 ngày sau khi quân đội nước ngoài rút đi hoàn toàn. Tuy nhiên, chưa tới thời hạn chót là ngày 31/8, Taliban đã áp sát thủ đô Kabul. Đe dọa toàn bộ hệ thống Chính phủ của Afghanistan. Các kịch bản xấu nhất hiện nay là chỉ trong vòng 24 tới 48h tiếp theo, Kabul sẽ nằm trong tay Taliban.
Có 1 điểm chung trong toàn bộ các cuộc tấn công bao vây các đô thị của Taliban trong vòng 1 tuần qua là họ không gặp phải nhiều sự kháng cự. Thậm chí lãnh đạo các địa phương ở Afghanistan còn sẵn sàng rút đi, nhường quyền kiểm soát cho Taliban để tránh đổ máu. Sự kháng cự của các lực lượng an ninh Chính phủ là rất yếu ớt, hoảng sợ, không có bất cứ sự chi viện nào.
Trước đó, hôm 14/8 Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã chủ trì một cuộc họp với các quan chức nơi ông được thông báo về an ninh của Kabul và các tỉnh lân cận. Cuộc họp có sự tham gia của Đại biện lâm thời Mỹ tại Afghanistan Mỹ Ross Wilson và Chỉ huy các lực lượng Mỹ tại nước này. Phía Mỹ cam kết sẽ hỗ trợ các lực lượng Afghanistan.
Taliban đã tăng cường tấn công các lực lượng và dân thường Afghanistan khi các lực lượng nước ngoài chuẩn bị rút hoàn toàn trong vòng hơn 2 tuần nữa. Cũng trong ngày hôm qua, phát biểu trên truyền hình, ông Ghani trấn an người dân rằng chính phủ của ông sẽ ngăn chặn bạo lực và không để người dân phải đi sơ tán. Chính quyền Afghanistan vẫn hy vọng có thể huy động, phân bổ lại đội ngũ an ninh và quân đội để bảo vệ thủ đô Kabul, thành trì duy nhất còn lại vào lúc này của chính quyền.
Nếu Taliban áp sát và siết chặt vòng vây xung quanh Kabul trong vòng 1 đến 2 ngày tiếp theo, một kịch bản đẫm máu sẽ xảy ra ở đây. Có thể Taliban sẽ vấp phải sự kháng cự của các lực lượng chính phủ. Lối thoát duy nhất lúc này là cộng đồng quốc tế thuyết phục Taliban ngừng bắn và đợi chuyển giao chính quyền trong hòa bình. Tuy nhiên, hiện chưa rõ các bên đã chuẩn bị cho khả năng này chưa, và ai sẽ có nhiệm vụ thuyết phục Taliban./.
