GPMB vẫn ì ạch
Báo cáo do Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Anh Tuấn ký nêu rõ: "Đến nay, dự án đã thu hồi được hơn 1.200ha trên tổng số 2.532ha (gồm 1.810 ha giai đoạn 1 và 722 ha đất dự trữ phục vụ giai đoạn 1) đạt 50,7%; Chi trả tiền GPMB cho hơn 2.600 hộ dân bị ảnh hưởng, (đạt 47 %)".
Đáng lưu ý, số còn lại, mới có 786 hộ đã phê duyệt phương án bồi thường và 2.106 hộ chưa phê duyệt phương án bồi thường.
Về việc xây dựng hạ tầng các khu tái định cư (5 dự án thành phần), đến thời điểm hiện tại, dự án thành phần 1 (hệ thống hạ tầng kỹ thuật khu dân cư, tái định cư tại xã Lộc An, xã Bình Sơn dự kiến hoàn thành xây dựng hạ tầng và cấp nước vào cuối tháng 6; điện và chiếu sáng trong tháng 7 và trạm xử lý nước thải trong tháng 10/2021.
Thông tin từ Bộ GTVT cho hay, công tác thu hồi đất của các hộ dân hiện nay có khoảng 1.000 hộ (chuyển nhượng, cho tặng bằng giấy tay) khi thực hiện đang gặp khó khăn trong xử lý hồ sơ bồi thường.
Dự án thành phần 2 (các công trình xã hội khu dân cư, tái định cư tại xã Lộc An và xã Bình Sơn), có tới 6/7 tiểu dự án đang chậm tiến độ.
“Nếu không giải phóng toàn bộ mặt bằng sạch theo đúng tiến độ sẽ ảnh hưởng rất lớn đến biện pháp thi công tổng thể giai đoạn 1”, Thứ trưởng Lê Anh Tuấn nêu.
Cùng đó, UBND tỉnh Đồng Nai cũng đang gặp khó khăn trong việc triển khai thực hiện giải trình với Kiểm toán Nhà nước trong việc điều chỉnh khung chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư; không hỗ trợ chuyển đổi việc làm đối với các đối tượng nhân công, nội trợ; Các nhân khẩu trong sổ hộ khẩu có mối quan hệ gia đình… thì không đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất; giá trị bồi thường, hỗ trợ vườn cây của Công ty TNHH MTV Tổng công ty cao su Đồng Nai…
Quý 1/2022 bắt đầu xây nhà ga, đường cất hạ cánh
Bộ GTVT cũng cho biết, ACV đang triển khai một số hạng mục dự án thành phần 3 (các công trình thiết yếu trong cảng hàng không) như: rà phá bom mìn (được khoảng 30%); xây dựng hàng rào (được khoảng 20%).
Doanh nghiệp này cũng đang triển khai thiết kế kỹ thuật các hạng mục chính như: Nhà ga hành khách và đường cất hạ cánh. Dự kiến triển khai công tác san nền vào tháng 9/2021, nhà ga hành khách và đường CHC vào quý I/2022. Bộ GTVT đang chỉ đạo chủ đầu tư khẩn trương thực hiện để hoàn thành xây dựng trong Quý I/2025 và kịp thời đưa vào khai thác vào cuối năm 2025.
Với dự án thành phần 1 (các công trình trụ sở cơ quan quản lý nhà nước), Bộ GTVT đã có văn bản gửi các cơ quan liên quan (Bộ Công an, Bộ Tài chính, UBND tỉnh Đồng Nai…) khẩn trương chuẩn bị và thực hiện đầu tư theo quy định pháp luật; kịp thời trình các cơ quan chủ quản bố trí vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 làm cơ sở thực hiện. Hiện nay, Bộ Công an có văn bản phối hợp triển khai, còn các bộ, ngành khác chưa có ý kiến phản hồi.
Về phương án nguồn vốn đầu tư, thời gian thực hiện dự án thành phần này vẫn chưa xác định cụ thể. Trường hợp đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước phải được ghi vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của các bộ ngành liên quan. Do đó, cần có thời gian để xác định được nguồn vốn đầu tư làm cơ sở thực hiện công tác lập, thẩm định và phê duyệt đầu tư dự án.
Liên quan dự án thành phần 2 (các công trình phục vụ quản lý bay) do Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam - VATM làm chủ đầu tư đang triển khai thủ tục đấu thầu tư vấn quốc tế. Bộ GTVT cũng đang tích cực chỉ đạo chủ đầu tư hoàn thiện các thủ tục triển khai xây dựng trong năm 2022 và hoàn thành xây dựng trong Quý I/2025 để đưa vào khai thác vào cuối năm 2025.
Dự án này được phê duyệt sử dụng vốn hỗn hợp. Hiện nay, VATM đang dự kiến sử dụng vốn tự có và huy động thêm vốn vay bên ngoài để đảm bảo kinh phí thực hiện. Mặt khác, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 trên toàn thế giới, các thiết bị phục vụ hoạt động bay và thiết bị phục vụ dự án sẽ bị ảnh hưởng và gặp khó khăn trong công tác sản xuất, nhập khẩu.
Cuối cùng, với dự án thành phần 4 (các công trình khác bao gồm: Xây dựng nhà để xe; nhà ga hàng hóa; khu cung cấp suất ăn hàng không; các cơ sở bảo trì trang thiết bị, vệ sinh tàu bay, trạm cung cấp nhiên liệu, thoát và xử lý nước thải…), Bộ GTVT đang khẩn trương chỉ đạo xây dựng để sớm ban hành thông tư về lựa chọn nhà đầu tư tại cảng hàng không, làm hành lang pháp lý để Bộ GTVT lựa chọn nhà đầu tư các hạng mục, đảm bảo hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ cuối năm 2025.
"Dự án sân bay Long Thành được triển khai thực hiện bởi nhiều cơ quan liên quan phê duyệt đầu tư, chủ đầu tư và sử dụng nhiều nguồn vốn khác nhau, để đảm bảo tiến độ triển khai thực hiện theo kế hoạch, đề nghị Thủ tướng Chính phủ báo cáo Quốc hội quan tâm, xem xét bố trí nguồn vốn trung hạn 2021 -2025 để các cơ quan QLNN có đủ nguồn vốn thực hiện", Bộ GTVT nêu.
Bộ GTVT cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai đẩy nhanh công tác GPMB, đặc biệt là giải quyết các vướng mắc của 1.000 hộ dân nằm trong phạm vi giai đoạn 1 và xử lý các kiến nghị của Kiểm toán nhà nước về công tác GPMB đáp ứng tiến độ giải ngân đảm bảo theo kế hoạch vốn đã giao trong năm 2021.
Theo Bộ GTVT, dự án sử dụng nguồn vốn chủ sở hữu của ACV tối thiểu khoảng 36.000 tỷ đồng, phần còn lại khoảng 63.000 tỷ đồng sử dụng vốn vay (không sử dụng bảo lãnh Chính phủ). Hiện nay, ACV đang gặp khó khăn trong việc xin phép áp dụng phương án vay bằng USD và trả bằng USD từ các ngân hàng trong nước có vốn cổ phần nhà nước chi phối.
Ngoài ra, dự án có nhiều hạng mục, khối lượng lớn, tính chất kỹ thuật phức tạp, sử dụng công nghệ hiện đại trên thế giới. Do đó, quá trình lập hồ sơ thiết kế, thẩm định, phê duyệt thiết kế và các thiết bị công nghệ mới sẽ gặp nhiều khó khăn; đồng thời quá trình triển khai phụ thuộc vào tư vấn nước ngoài rất lớn, đặc biệt trong việc huy động các chuyên gia nước ngoài sang làm việc trực tiếp tại Việt Nam do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.