Dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Sài Gòn (sau đây gọi SDI) làm chủ đầu tư và thực hiện giải phóng mặt bằng. Dự án này năm 2001 được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch là khu liên hợp Sân Golf - Thể thao và nhà ở.
Sau đó, ngày 15/2/2017, Thủ tướng có văn bản chấp thuận cho điều chỉnh thành dự án khu đô thị với tổng diện tích 1.174.221,9m2.
Phê duyệt cao tầng trước khi có ý kiến của Cục Tác chiến
Trước đó, ngày 30/11/2015, UBND TP.HCM phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 Khu đô thị Sài Gòn Bình An, phường An Phú, Quận 2. Trong đó, phê duyệt tầng cao xây dựng tối đa là 30 tầng trước khi có văn bản của Cục Tác chiến, Bộ Tổng tham mưu về việc chấp thuận độ cao tĩnh không xây dựng công trình vào ngày 1/9/2016. Vấn đề này, theo Thanh tra Chính phủ là không đúng trình tự, quy định.
Ngoài ra, UBND TP.HCM không phê duyệt diện tích sàn dành cho đậu xe đối với khối nhà ở, nhà chung cư kết hợp thương mại, dịch vụ là chưa phù hợp quy định và đảm bảo diện tích đỗ xe, khoảng cách tối thiểu giữa các dãy nhà được quy định tại điểm 3, khoản 2.8.6, Mục 2.8, Chương II của Quy chuẩn Xây dựng Việt Nam.
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, do thay đổi hướng tuyến đường dẫn cao tốc Sài Gòn - Long Thành - Dầu Giây, dẫn đến việc chồng lấn ranh quy hoạch của dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An đã được Thủ tướng giao đất tại số 57/TTg-KTN ngày 12/1/2001.
Trong đó, có 7.228,3 m2 thuộc dự án được UBND Quận 2 đền bù trước đó nhưng không sử dụng do thay đổi hướng tuyến đường.
Đồng thời, UBND TP.HCM đã thu hồi 35.773 m2 đất của dự án được chủ đầu tư đền bù, giải phóng mặt bằng, làm đường. Việc này dẫn đến làm thay đổi diện tích đất của dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An so với quyết định thu hồi và giao đất của Thủ tướng.
Do vậy, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP.HCM xem xét để xử lý theo thẩm quyền, trong đó bồi thường cho chủ đầu tư dự án phần diện tích 35.773m2 do thay đổi hướng tuyến đường cao tốc Sài Gòn - Long Thành - Dầu Giây.
Song song đó là tiếp tục xem xét để giao cho nhà đầu tư 7.228,3m2 đất thuộc quy hoạch của dự án đã được Thủ tướng chấp thuận tại văn bản 224/TTg-CN ngày 15/2/2017 do UBND Quận 2 thực hiện đền bù. Trên cơ sở đó, UBND TP.HCM tính tiền sử dụng đất theo quy định, tránh kéo dài đầu tư xây dựng, lãng phí đất và tài sản của nhà nước.
Không có ĐTM từ Bộ Tài nguyên - Môi trường
Thanh tra Chính phủ đánh giá, vấn đề quản lý môi trường, theo quy định, dự án do Thủ tướng quyết định chủ trương đầu tư thì phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) thuộc trách nhiệm của Bộ Tài nguyên Môi trường. Tuy nhiên, ngày 28/4/2016, Sở Tài nguyên Môi trường TP.HCM có quyết định số 1038 phê duyệt đánh giá tác động môi trường của dự án.
Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc này là không đúng thẩm quyền, vi phạm quy định tại khoản 1, Phụ lục số III, Nghị định 18/2015/NĐ-CP ngày 14/2/2015 của Chính phủ.
Bên cạnh đó, ngày 15/2/2017, Thủ tướng có văn bản số 224/TTg-CN chấp thuận đầu tư dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An, tuy nhiên đến thời điểm thanh tra, Sở Tài nguyên Môi trường TP.HCM và UBND TP.HCM chưa thực hiện các thủ tục đầu và chưa tính, thu tiền sử dụng đất theo quy định.
Lý do là việc đền bù, giải phóng mặt bằng kéo dài từ năm 2004 đến năm 2015 và trong thời gian đó, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản số 867/TTg-KTN ngày 18/6/2015 chấp thuận điều chỉnh quy hoạch sân golf thành dự án khu đô thị. Đến thời điểm thanh tra, dự án đã và đang thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng, kỹ thuật và nhà ở.
Do đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP.HCM xem xét xử lý đối với các tồn tại, vi phạm. Đồng thời, chỉ đạo, thực hiện xác định để thu tiền sử dụng đất và xử lý các vấn đề còn tồn tại của dự án theo thẩm quyền và quy định của pháp luật. Trong đó, có việc thực hiện trình tự, thủ tục của dự án theo quy định sau khi có ý kiến chỉ đạo của Thủ tường tại văn bản 224/TTg- CN ngày 15/2/2017.
