Trẻ em Ukraine, những thế hệ tương lai của đất nước, đang trải qua những ngày tháng mà nói như một giáo viên "khiến các em trưởng thành ngay trước mắt người lớn".
Cô giáo Alla Porkhovnyuk, người đã cùng gia đình khăn gói rời khỏi nhà ở Yuzhne gần thành phố Odesa kiêm luôn nhiệm vụ người tư vấn, ổn định tâm lý học sinh trong những ngày này.
Từ chiếc máy tính ở một tỉnh thuộc miền trung Ukraine, cô Porkhovnyuk dạy học trò những bài học về lịch sử đất nước và làm dịu sự lo lắng khi có em nào đó hỏi về chiến tranh.
"Các em thường hỏi: 'Cô ơi, khi nào thì chiến tranh chấm dứt, tụi em được quay lại trường học?'. Tôi luôn mỉm cười và đáp: 'Sẽ sớm thôi em à. Chúng ta hãy kiên nhẫn thêm chút nữa nhé!'" - cô giáo kể lại với báo New York Times.
Hàng triệu người Ukraine đã buộc phải rời bỏ nhà cửa và tị nạn ở các nước xung quanh, trong đó có không ít trẻ em và giáo viên. Ở nơi xa lạ, việc học trở nên khó khăn vì những bất đồng ngôn ngữ và điều kiện cơ sở hạ tầng.
Hơn 13.000 trường học Ukraine đã thiết lập phương pháp học từ xa, một vài trường có sự kết hợp giữa học trực tiếp và học trực tuyến. Theo các quan chức Ukraine, có gần 1.100 trường học tại các khu vực đã bị đóng cửa hoàn toàn vì tình hình an ninh quá căng thẳng.
Chị Inna Pasichnyk, người sống ở Kramatorsk - nơi cách đây ít lâu đã xảy ra vụ tấn công vào một nhà ga xe lửa mà cả Nga và Ukraine đều quy trách nhiệm cho nhau, không nhớ mình đã gói ghém đồ đạc gì khi chạy nạn.
"Nhưng Volodymyr thì khác. Thằng bé lấy được hộp bút chì và quyển tập", chị Pasichnyk nói về con trai mình. Sau khi chạy được đến Cộng hòa Czech và ổn định chỗ ở, cậu bé quay trở lại các lớp học trực tuyến đều đặn mỗi ngày.
Giáo dục mang sứ mệnh cao cả nhất là đưa nhân loại đến với kho tri thức đã tích lũy suốt hàng ngàn năm qua. Nhưng giờ phút này tại Ukraine, những thầy cô giáo như cô Porkhovnyuk tin rằng đó không phải là mục tiêu mà họ hướng đến trong những ngày tháng này.
Khoảng 1/3 học sinh của cô Porkhovnyuk vẫn còn ở lại Yuzhne, số còn lại đã cùng gia đình chạy nạn ra nước ngoài hoặc đến các vùng khác đang tạm yên tiếng súng ở Ukraine. Các lớp học của cô, như chính cô tâm sự và nỗ lực hướng tới, đang dần trở thành một nơi nương tựa tinh thần, đánh lạc hướng trẻ em khỏi chiến sự.
