Khi sự việc tại Tịnh Thất Bồng Lai được điều tra, đặc biệt là về dấu hiệu phạm tội loạn luân của người đứng đầu cơ sở, ngay lập tức thông tin, hình ảnh của những đứa trẻ, là các nạn nhân cũng tràn ngập mạng xã hội.
Sự việc bị nhiều người đem ra bỡn cợt, chà đạp lên những đứa trẻ. Những bình luận ác ý về việc người đứng đầu tịnh thất xâm hại chính con cái mình như "nể cụ", "xách dép học cụ", "giống tốt", "cho xin bí quyết"... đăng kèm sơ đồ phả hệ tự vẽ với đầy đủ họ tên những đứa trẻ được chia sẻ liên tục.
Có thời điểm, vào Facebook là "bội thực" thông tin, hình ảnh của những đứa trẻ liên tục bị share (chia sẻ), lan truyền. Bên cạnh cảm giác rùng mình, lợm giọng về hành vi sai trái của những người lớn tại tịnh thất này, hình ảnh những đứa trẻ xuất hiện trên mạng cũng mang lại nỗi xót xa tội nghiệp khi bị kéo vào những trò cười cợt, chế giễu...
Những đứa trẻ với mồn một tên tuổi, hình ảnh bị phơi bày khắp nơi, ai cũng có thể tiếp cận, tung ném chỉ bằng một cái nhấp chuột.
Đành rằng, loạn luân là hành vi cần lên án, là tội phạm đặc biệt, phải xóa bỏ hoàn toàn trong xã hội nhưng hệ quả hành vi phạm tội đó của người lớn lại là những đứa trẻ, không được quyền lựa chọn, không được hỏi các em có muốn đến với cuộc đời này như vậy không. Đó là những nạn nhân trực tiếp, cần được bảo vệ trước hết.
Phải nói, so với nhiều vụ việc, việc bảo vệ danh tính những đứa trẻ tại Tịnh Thất Bồng Lai không hề dễ dàng, nếu không muốn nói là cực kỳ khó. Bởi trước đó, các em đã bị người lớn tại Tịnh Thất sử dụng làm truyền thông quảng bá hình ảnh cho các hành vi trục lợi từ thiện, xuất hiện trên nhiều gameshow trên truyền hình...
Nhưng dù vậy, với tất cả mọi người, với tôi, với bạn, với bố mẹ, con cái của chúng ta, mỗi người đều được quyền kiểm soát, làm chủ với mỗi cú nhấn chuột để "like", để "share" của chính mình.
Like, share cho... chết!
Trước việc hình ảnh, thông tin của trẻ em ở Tịnh Thất Bồng Lai bị chia sẻ vô tội vạ, bà Trần Thu Hà, nhà hoạt động vì trẻ em và phụ nữ tại TPHCM bày tỏ: "Nhìn hình ảnh và tên tuổi, thông tin giám định DNA, cây phả hệ... của các cháu bé ở Tịnh Thất Bồng Lai lan khắp chốn mà đau lòng vô cùng. Hình ảnh và tên tuổi của những đứa trẻ đã lưu trên các công cụ tìm kiếm, các trang web phổ biến nhất, đến bao giờ mới xóa được?".
Theo bà Hà, quyền riêng tư, quyền với hình ảnh, thông tin cá nhân của mỗi người hiện chưa thật sự được tôn trọng. Những nút "share" hồn nhiên, vô cảm có thể làm mỗi người trở thành nhẫn tâm hơn.
Nhà hoạt động vì trẻ em và phụ nữ này cũng phân tích, về bản tính, con người ai cũng tò mò, bản năng làm ta muốn biết tại sao có những cuộc đời chịu nhiều bất hạnh, ta nóng lòng muốn biết cụ thể họ làm gì và như thế nào. Nhưng mỗi người hãy nhẹ tay, đừng share, đừng click vào những trang mạng khai thác quá mức thông tin cá nhân và nỗi đau của người thân phạm nhân.
Bà Hà nhắc đến những vụ án, sau khi người có tội lĩnh án, thì những người thân vô tội của họ bị bỏ lại giữa thị phi. Nhiều người phải chạy trốn khỏi quê hương bản quán, đi biệt xứ.
"Share chậm lại, like chậm lại! Bởi vì với những tâm hồn sau đó đang bầm dập. Im lặng là một món quà thậm chí còn cần thiết hơn cả oxy để thở nữa", bà Trần Thu Hà nêu quan điểm.
Tại tọa đàm về văn hóa ứng xử trên mạng xã hội gần đây, TS Tâm lý Đào Lê Hòa An - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Tâm lý học Việt Nam cũng từng cảnh báo thực trạng, trước nhiều sự việc, nhất là các sự việc tiêu cực, nhiều người tích cực like, share không phải vì mục đích tốt đẹp, tích cực mà... "like, share cho nó chết".
Mạng ảo nhưng sự nhẫn tâm, tàn nhẫn, chà đạp lên người khác, kể cả những đứa trẻ chưa có khả năng tự bảo vệ mà không cần dùng lực, dùng sức là có thật, là hiện hữu. Mức sát thương của một cú "like", "share" gây ra có khi còn nguy hại hơn bất cứ đòn roi hay thương tích nào trên thân thể.
Trong khi hừng hực lên án người sai phạm, có thể lắm, chính mỗi người cũng đang biến thành một người độc ác, nhẫn tâm... chỉ bằng một cú nhấp chuột.
Theo lãnh đạo Cục trẻ em, Bộ LĐ-TB&XH, việc chia sẻ các hình ảnh, thông tin trên mạng, đăng tải cả gia phả tự vẽ liên quan đến nhiều người khiến đời sống của những đứa trẻ tại Tịnh Thất Bồng Lai bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Mới đây, Cục có văn bản đề nghị Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông ngăn chặn việc phát tán thông tin, hình ảnh trẻ em ở Tịnh Thất Bồng Lai trên mạng xã hội./.
