Nhiều nhà máy nước sạch ở Nghệ An được đầu tư hàng chục tỷ đồng, tuy nhiên người dân lại không được thụ hưởng, tình trạng khan hiếm, thiếu nước sạch cho sinh hoạt đang là nỗi lo của rất nhiều người dân trong những ngày hè nóng bức này.
Nhiều công trình nước sạch sau khi xây dựng lại không phát huy hiệu quả không những gây thất thoát, lãng phí lớn ngân sách Nhà nước mà còn gây bức xúc, bất bình trong nhân dân.
Năm 2009, nhà máy nước Kim Sơn, huyện Quế Phong (Nghệ An) được đầu tư xây dựng với tổng số vốn hơn 40 tỷ đồng, công trình do UBND huyện Quế Phong làm chủ đầu tư. Theo thiết ké nhà máy khi đi vào hoạt động sẽ có công suất cung cấp nước sạch 1.000m khối/ ngày đêm, cung cấp nước sạch cho 1.000 hộ dân thị trấn Kim Sơn và vùng phụ cận.
Nhà náy nước sạch xã Hưng Thông, huyện Hưng Nguyên công suất 1000m khối/ngày đêm với kinh phí đầu tư gần 26 tỷ đồng, hoàn thành từ năm 2018, nhưng đến nay chưa 1 lần hoạt động.
Cuối năm 2017, dự án hoàn thành và triển khai đấu nối đường ống đến tận các hộ dân đăng ký sử dụng. Tuy nhiên, cho đến nay, nhà máy nước thị trấn Kim Sơn chưa thực hiện được việc đấu thầu quản lý, vận hành nên dẫn đến tình trạng hoạt động không thường xuyên.
Hiện nhà máy mới chỉ được vận hành 2h/ngày. Công tác vận hành máy cũng cơ bản chỉ nhằm mục tiêu chính là bảo trì máy móc thiết bị, súc rửa hệ thống đường ống cấp I, cấp II và đường ống đã đấu nối cho hơn 700 hộ dân trên địa bàn thị trấn Kim Sơn và một số ít khách hàng thuộc xã Mường Nọc, Tiền Phong…
Ông Ngô Đức Quý, khối trưởng khối Trung Sơn, thị trấn Kim Sơn, huyện Quế Phong, (Nghệ An) cho biết: Nhà máy nước thị trấn Kim Sơn từ khi xây dựng đến khi khai thác thì mới chỉ thấy đấu nối đến đồng hồ thôi. Còn thực tế nước thì hầu như chưa có.
Ở thị trấn thì không nói nhưng riêng khối Trung Sơn chúng tôi thì 70% số hộ dân chưa được dùng nước sạch, còn ở Tây Sơn thì người dân chủ yếu đào giếng lấy nước để dùng, còn nước sạch của nhà máy chưa thì có.
Để nhà máy nước Kim Sơn được hoạt động thường xuyên, tránh lãng phí và hư hỏng thiết bị, UBND huyện Quế Phong đã kiến nghị UBND tỉnh Nghệ An cho Ban quản lý đầu tư xây dựng huyện quản lý điều hành, đồng thời tiến hành thu tiền sử dụng nước để chi trả hoạt động vận hành nhà máy nước.
Bà Vi Thị Duyên, Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Quế Phong, (Nghệ An) cho biết: Trong thời gian vừa qua UBND huyện và Ban quản lý dự án tiếp nhận rất nhiều phản ánh của nhân dân về thời gian bơm nước hơi ít, chỉ có 2h/ngày, nguyên nhân là do thiếu kinh phí trả tiền điện, tiền hóa chất, tiền nước chưa thu được của nhân dân nên kinh phí chủ yếu xin hỗ trợ từ UBND huyện.
Tại xã Hưng Thông, huyện Hưng Nguyên, (Nghệ An) một dự án nhà máy nước sạch công suất 1.000 m3/ngày đêm với kinh phí đầu tư gần 26 tỷ đồng, do UBND huyện Hưng Nguyên làm chủ đầu tư lại chưa một lần đi vào hoạt động cho dù dự án này đã hoàn thành các hạng mục của công trình vào năm 2018. Không có nước sạch, hàng trăm hộ dân xã Hưng Thông phải sử dụng nước giếng, nước tự nhiên cho sinh hoạt và ăn uống mà chất lượng thì không được đảm bảo.
Ông Phan Văn Thế, xóm Hồng Hà, xã Hưng Thông, huyện Hưng Nguyên, (Nghệ An) bức xúc nói: hầu hết chúng tôi ở đây phải sử dụng nước giếng khơi, mà nước giếng khơi rất độc hại bởi vì nước ngoài ruộng ngấm vào. Ở đây nguồn nước khô có, ao hồ thì khô cạn cả, nhà máy nước làm xong cũng không có nước để bơm. Nắng nóng này, nhà nào mà ít người thì đủ nước dùng, còn nhà nào đông người thì không thể có đủ nước dùng , phải mua nước ô tô chở đến.
Lý giải về vấn đề nhà máy nước đã xây dựng xong không thể vận hành, ông Hồ Sỹ Hiếu, Giám đốc Ban QLDAĐTXD huyện Hưng Nguyên, (Nghệ An) cho hay: Khó khăn thứ nhất đó là nguồn nước, mùa nắng nóng này ngồn nước thô thiếu, không đảm bảo để sản xuất nước sạch.
Thứ hai là năng lực vận hành, để cho nhà máy hoạt động phải có một đơn vị có chuyên môn, có năng lực để vận hành, vấn đề này chúng tôi chưa biết bàn giao cho ai để vận hành nhà máy. Huyện cũng đã xin ý kiến của tỉnh, tỉnh cũng thống nhất là trước mắt huyện cứ tập trung quyết toán, sau khi có quyết toán xong, tỉnh sẽ có phương án bàn giao nhà máy này để đi vào hoạt động.
Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn tỉnh Nghệ An có trên 500 công trình cấp nước sạch sinh hoạt cho người dân, nhưng trong số đó chỉ có hơn 100 công trình hoạt động hiệu quả, số còn lại thì hoạt động kém hiệu quả hoặc ngừng hoạt động.
Với thực trạng các nhà máy nước hoạt động không hiệu quả như hiện nay thì việc thiếu nước sạch cho người dân trong sinh hoạt sẽ còn kéo dài, vấn đề này không chỉ gây nên tình trạng bức xúc, bất bình trong nhân dân, mà còn dẫn đến nguy cơ phát sinh dịch bệnh, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân do thiếu nước sạch là rất lớn.
