Cam Xã Đoài, loại cam đặc sản siêu đắt đỏ rụng đến vàng gốc sau lũ. Người dân nơi đây chỉ còn biết chở đi đổ, hoặc ủ làm phân.
Năm nay cam Xã Đoài được mùa hơn năm trước, những cây cam trĩu nặng quả, căng mọng, chất lượng rất tốt. Nhưng người dân chưa kịp vui mừng thì trận lũ kinh hoàng ập về. Có những vườn nước lũ ngập đến gần 1m, cả vườn cam ngâm trong nước lũ nhiều ngày liền. Sau khi lũ rút đi thì cam bắt đầu ngả vàng, thối cuống rồi rụng. Cam rụng đến vàng gốc, khiến người trồng cam vô cùng xót xa.
Chưa năm nào cam Xã Đoài được mùa như năm nay, nhưng người dân chưa kịp vui mừng thì lũ kéo về "nhấn chìm" cả vườn cam trĩu quả.
Ông Nguyễn Văn Thọ (50 tuổi, trú tại xóm Yên Phúc, xã Nghi Diên) đã nhiều năm trồng loại cam đặc sản này, chưa năm nào vườn cam lại trĩu quả, to đều như năm nay. Với 80 gốc, dự kiến năm nay sẽ mang lại một khoản thu nhập khá cho gia đình. Những ngày nước lũ bủa vây vườn cam ông cũng đã đoán được “cái kết” cho vườn cam của mình sau khi lũ rút. Nhưng việc cam rụng nhiều đến vậy thì ông không thể tượng tưởng nổi.
“Cam là giống cây rất kỹ nước, bị ngâm nước lâu ngày quả sẽ vàng rồi rụng. Lũ rút đi là cam cũng bắt đầu rụng, tôi còn sợ một số gốc sẽ chết. Bây giờ vẫn tiếp tục rụng nữa. Tôi tính sơ cũng rụng hơn 5000 quả rồi, thiệt hại hơn 300 triệu đồng”, ông Thọ xót xa.
Lũ vừa rút thì cam cũng bắt đầu rụng, cam rụng đến vàng gốc.
Ông Thọ cũng chỉ biết gom những quả đã rụng mang đi đổ, dù đã chở nhiều xe đi, hoặc ủ một số lượng lớn để làm phân nhưng số cam rụng tại vườn nhà ông Thọ hiện vẫn rất nhiều. Những chùm quả nặng trĩu trên cành cũng đã chớm ngả màu vàng có khả năng sẽ thối và rụng trong những ngày tới. Hiện tại để hạn chế cam rụng, ông Thọ rắc vôi bột phía dưới để khử phèn. Đồng thời hái những quả đã vàng để trên cành để không lây sang những quả khác.
Tại hai xóm Yên Phúc và Quyết Thắng nơi được xem là vựa cam Xã Đoài của Nghi Diên. Vườn cam của nhiều gia đình khác cũng bị ngâm trong nước lũ, sau khi lũ rút đi thì cam cũng bắt đầu rụng. Những chủ vườn cũng chỉ biết nuốt nước mắt nhìn loại đặc sản này thành rác, rồi chở đi đổ. Biết bao mồ hôi, công sức suốt một năm đằng đẵng giờ đều trôi theo trận lũ. Ông Thọ cũng chỉ mong cam ngừng rụng để mình có thể vớt vát chút ít.
Nhũng chùm cam nặng trĩu bắt đầu vàng và rụng.
Cam Xã Đoài được trồng tại xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc, Nghệ An có đặc điểm vỏ mịn, mỏng đều và có mùi hương thơm dịu. Ruột cam vàng óng ánh, vị ngọt thanh khó thấy ở giống cam khác. Khi cắt ra, cam có màu vàng óng, nước chảy ra như mật ong, mùi thơm dịu.
Cam Xã Đoài thường ra hoa vào tiết lập Xuân và bắt đầu chín vào tháng 12 âm lịch hằng năm. Loại cam này rất kén thổ nhưỡng, chỉ được trồng trên đất ở xã Nghi Diên mới có mùi hương và vị ngọt như vậy. Nếu đưa đi nơi khác trồng chất lượng cam sẽ không được như cam trồng tại đây.
Ông Thọ nhặt cam rụng tận dụng ủ làm phân.
Loại cam này được xem là đặc sản dùng để tiến vua. Nhiều người muốn ăn phải đặt trước khi cam còn non. Cách bán của loại cam này cũng rất đặc biệt, khi cam được đếm quả bán. Mỗi quả cam mua tại vườn có giá từ 60 – 70.000 đồng, thậm chí trước đó tại Hội chợ cam Vinh, cam Xã Đoài được bán với giá 100.000 đồng/1 quả. Dù giá cực đắt nhưng cam tại hội chợ này chỉ bán với số lượng hạn chế./.
