Dự án trọng điểm của địa phương
Ngày 31/12/2019, UBND tỉnh Nghệ An có Quyết định số 5559/QĐ-UBND về việc chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà máy xử lý rác thải Nam Đàn tại xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An do công ty TNHH xây dựng và phát triển đô thị Phú An (Cty Phú An) làm nhà đầu tư.
Dự án có tổng vốn đầu tư là 58,8 tỷ đồng, diện tích đất dự kiến sử dụng 60.549 m2. Thời gian hoạt động dự án là 50 năm kể từ ngày được chấp thuận chủ trương đầu tư. Nhà đầu tư phải hoàn thiện các thủ tục đầu tư để khởi công xây dựng trong vòng 12 tháng kể từ ngày được chấp thuận chủ trương và 24 tháng từ ngày được giao đất để xây dựng và đưa dự án vào hoạt động.
Trước đó, ngày 04/01/2019, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ (nay là Chủ tịch Quốc hội) đã ký Quyết định số 17/QĐ-TTg về việc phê duyệt đề án thí điểm xây dựng huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An trở thành huyện nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng phát triển Văn hoá gắn liền với du lịch giai đoạn 2016- 2025.
Theo đề án, Thủ tướng Chính phủ giao cho các Bộ, ngành Trung ương và tỉnh Nghệ An, huyện Nam Đàn phải tập trung thực hiện nhiều giải pháp để nâng cao toàn diện chất lượng xây dựng nông thôn mới trên địa bàn, góp phần tạo ra sức lan tỏa trên toàn quốc.
Sau đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng được giao trách nhiệm ưu tiên bố trí vốn để triển khai các dự án trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, xử lý chất thải rắn, cấp thoát nước nông thôn và phòng chống thiên tai, biến đổi khí hậu thuộc thẩm quyền từ nguồn ngân sách ngành hoặc lồng ghép vào các chương trình, dự án do Bộ chủ trì; bố trí và làm chủ đầu tư dự án “Xây dựng mô hình thí điểm xử lý rác thải tập trung tại huyện Nam Đàn”. Dự án xây dựng nhà máy xử lý rác thải tập trung tại xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn thuộc trong 12 chương trình, dự án trọng điểm ưu tiên đầu tư giai đoạn 2018- 2020.
Tiếp đó, đến ngày 24/02/2019, tại hội nghị triển khai Quyết định số 17/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đại diện UBND tỉnh Nghệ An và nhà đầu tư là Cty Phú An đã ký kết bản ghi nhớ đầu tư dự án nhà máy xử lý rác thải Nam Đàn tại xã Khánh Sơn với tổng mức đầu tư dự kiến 48,5 tỷ đồng.
Đây là những căn cứ pháp lý cần thiết để nhà đầu tư tiếp tục hoàn thiện hồ sơ trước khi triển khai dự án đầy kỳ vọng này.
Nhà đầu tư sốt ruột vì chuyện giải phóng mặt bằng
Mới đây, ngày 14/4/2022, nhà đầu tư dự án Nhà máy xử lý rác thải Nam Đàn tại xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An có văn bản gửi UBND huyện Nam Đàn kiến nghị các nội dung vướng mắc trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB). Đây được xem là nguyên nhân cốt lõi dẫn tới việc dự án chưa thể triển khai, chậm tiến độ. Việc nhà đầu tư dự án là Cty Phú An gửi văn bản tới UBND huyện Nam Đàn và các cơ quan có thẩm quyền như "giọt nước tràn ly" trước sự chậm trễ của dự án..
Theo đó, kể từ ngày có Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đến nay, dự án vẫn nằm ở "con số 0" tròn trĩnh khi quá trình triển khai gặp nhiều bất cập, đặt biệt là công tác GPMB. Được biết, theo khảo sát ban đầu dự kiến kính phí GPMB là 10,14 tỷ đồng, trong đó Ngân sách tỉnh hỗ trợ 2 tỷ, Chủ đầu tư 2,14 tỷ và Ngân sách huyện 6 tỷ (hiện Ủy ban nhân dân huyện đã bố trí đủ 6 tỷ). Tuy nhiên khi thực hiện dự án có phát sinh thêm vùng đệm của dự án (bán kính < 500m) và đơn giá thay đổi nên kinh phí GPMB ước tính 27,30 tỷ đồng, tăng hơn 17 tỷ đồng so với dự kiến. Đây chính là điểm cốt lõi khiến dự án chưa thể triển khai.
Ông Nguyễn Hải Triều - Giám đốc Cty Phú An, cho biết: "Đến nay, về mặt thủ tục pháp lý dự án đã cơ bản được hoàn thành, đảm bảo đủ điều kiện để khởi công xây dựng dự án. Tuy nhiên, nhà đầu tư vẫn chưa được huyện Nam Đàn bàn giao mặt bằng sạch để triển khai dự án.
Việc GPMB và giao mặt bằng sạch là trách nhiệm của địa phương, điều này đã được nêu rõ trong các văn bản từ trung ương đến tỉnh..." - ông Triểu khẳng định.
Trong khi đó, tại Công văn phúc đáp của UBND huyện Nam Đàn đối với nhà đầu tư về các nội dung này lại có những nội dung bất cập nhất định. Theo Công văn số 1118/UBND-TCKH của UBND huyện Nam Đàn gửi UBND tỉnh Nghệ An và Cty Hà An nêu huyện đã triển khai đầy đủ các nội dung theo các văn bản đề ra. Đó là việc xây dựng khu vực tái định cư, phối hợp nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ về công tác bồi thường GPMB hiện đang chờ nguồn kinh phí của chủ đầu tư để trình cấp có thẩm quyền thẩm định trước khi chi trả cho các đối tượng bị ảnh hưởng. Hiện, huyện đã bố trí nguồn vốn ngân sách đầu tư công 6 tỷ đồng để hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện bồi thường GPMB.
Đáng nói là, UBND huyện Nam Đàn đề nghị UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo nhà đầu tư khẩn trương triển khai dự án; khi triển khai GPMB nhà đầu tư phải chuẩn bị đủ nguồn vốn kinh phí (không bao gồm nguồn kinh phí huyện hỗ trợ) để GPMB kể cả vùng đất trong quy hoạch được duyệt và cả vùng chịu ảnh hưởng của dự án; không thực hiện bồi thường GPMB riêng lẻ dẫn đến làm mất an ninh trật tự khu vực.
Đặc biệt, UBND huyện Nam Đàn đề nghị UBND tỉnh Nghệ An xem xét năng lực của nhà đầu tư và có biện pháp giải quyết phù hợp về thực hiện dự án theo quy định.
Trong khi đó, đại diện Cty Phú An khẳng định năng lực của nhà đầu tư đã có tỉnh, các đơn vị chức năng đã thẩm định kiểm tra. Các hồ sơ pháp lý để triển khai dự án đã đầy đủ chẳng qua chưa có mặt bằng để triển khai dự án mà thôi.
Việc giao mặt bằng sạch là của Chủ đầu tư dự án, nhà đầu tư chúng tôi chỉ có thể triển khai khi có mặt bằng. Việc bồi thường GPMB là của địa phương. Tất nhiên, về kinh phí để bồi thường CPMB nhà đầu tư sẽ có hỗ trợ phù hợp với địa phương để hoàn thiện công tác này.
Như vậy, việc chưa thể thực hiện bồi thường GPMB dự án Nhà máy xử lý rác thải Nam Đàn nằm ở việc "tranh cãi" bên nào sẽ phải bỏ tiền để chi trả. Trong khi điều này đã được nêu rõ tại các văn bản của cơ quan chức năng hay như việc Cty Phú An sẵn sàng hỗ trợ thêm với địa phương để triển khai bồi thường.
Thiết nghĩ, UBND tỉnh Nghệ An cần sớm chủ trì làm việc giữa nhà đầu tư và các đơn vị liên quan để sớm có hướng xử lý dứt điểm. Tránh tình trạng chậm trễ tiến độ, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư trên huyện Nông thôn mới kiểu mẫu Nam Đàn./.
