Trốn chạy trong tuyết lạnh
Khác với lần trước khi chúng tôi tìm gặp chị Tím vào năm 2017, giờ chị cởi mở hơn. Chị nói: "Tôi đang tìm cách đưa những tấm váy Thái truyền thống này lên mạng xã hội tìm mối bán. Dịch COVID-19 suốt 2 năm qua khiến người đến tìm mua ren thổ cẩm ít quá. Ngồi chờ thì không có đồng tiền phụ thêm cho gia đình ở chốn rừng xa này".
Do hai bàn chân bị cưa cụt sau khi trốn thoát khỏi động quỷ của bọn buôn người nên chị Tím gồng người chống hai tay lê tấm thân đến bên cửa khâu nốt tấm ren đang thêu dở. Chị buồn nói: "37 tuổi rồi mà chưa giúp được nhiều cho bố mẹ…".
Cuối năm 2010, khi bị lừa bán sang Trung Quốc, chị Tím mới 25 tuổi. Lúc đó, chị là người con gái xinh xắn lại thêu ren thổ cẩm giỏi nhất bản. Vì thế, bà Vi Thị Nguyệt (trú bản Sơn Thành, xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn) lần tìm đến bản Pủng dụ dỗ Tím sang thủ đô Vientina (Lào) làm nghề thêu thổ cẩm.
"Bà ấy nói chỉ cần thêu đẹp, họ sẽ trả công 3 triệu đồng/tháng. Đối với tôi đó là số tiền rất lớn. Hơn nữa được làm công việc sở trường nên tôi thích lắm. Thế nhưng bố mẹ nhất quyết không cho tôi đi" – chị Tím nhớ lại.
Biết không thể đưa Tím đi khi bố mẹ đang ở nhà nên bà Nguyệt lựa khi nhà chị không có ai thì tìm đến. Sau đó, bà rủ Tím bắt xe xuống TP Vinh (Nghệ An). Tại đây, bà Nguyệt nói sẽ làm hộ chiếu và mọi thủ tục để đưa Tím xuất cảnh sang Lào.
Đến tối, bà đưa Tím lên chiếc xe con rồi bảo uống một viên thuốc để chống say xe. Uống xong thì Tím ngủ thiếp đi. Lúc tỉnh dậy, Tím thì thấy mình ở trong một ngôi nhà giữa rừng có nhiều chữ Trung Quốc với những người xa lạ cùng tiếng xì xào, bán tán. Họ ghé tai nói với chị Tím là sẽ có người đến mua chị về làm vợ. Lúc đó, chị sợ lắm. "Tôi có có quen biết ai ở đây đâu mà bắt lấy chồng. Có chết tôi cũng không lấy" – chị Tím kể.
Lợi dụng phút sơ hở của bọn mua bán người, chị lẻn ra ngoài chạy thục mạng. Không biết đường, chị chỉ nghĩ chạy thật nhanh, thật xa ngôi nhà mình bị giam cầm. Thấm mệt, chị ngồi bệt xuống và giật mình khi thấy trên người chỉ có chiếc áo mỏng với đôi chân trần trong khu rừng rậm đầy tuyết không một ánh đèn. Sợ hãi, chị vẫn cố chạy vì luôn hi vọng sẽ có người cứu giúp. Cứ thế, chị cố lê bước dò dẫm trong tuyết lạnh. Đến chập tối, chị thấy một cái hang và vào đó ngồi nghỉ rồi ngủ thiếp đi. Khi tỉnh dậy, hai chân chị tê cứng không thể cử động được.
Tâm trí chị Tím lúc đó chỉ nghĩ phải chạy thật xa nên hai chân tê dại không đi được, chị nhoài người bò trong tuyết. Khi bò đến bên đường mòn chị lả đi. May lúc đó, có hai vợ chồng già đi ngang qua lay chị tỉnh dậy. "Hai vợ chồng đó tốt lắm. Họ cởi áo cho tôi mặc rồi đốt lửa sưởi ấm cho tôi. Khi biết tôi là người Việt Nam bị lừa bán họ gọi điện cho bác sĩ và công an đến hỏi chuyện và đưa tôi đến bệnh viện chữa trị" – Tím nhớ lại.
Tỉnh dậy trong bệnh viện, chị Tím hoảng hốt khi thấy hai chân mình bị cắt cụt. Các bác sĩ cho biết, vì vùi chân trong tuyết lạnh nên máu đông cứng, không lưu thông được buộc các bác sĩ phải phẫu thuật cắt chân để cứu mạng cho chị.
Sau khi sức khỏe dần hồi phục, chị được các cơ quan chức năng sở tại chuyển về Trung tâm chăm sóc người tàn tật. Sống 6 năm sống tại đây, chị không lúc nào ngơi nỗi nhớ quê nhà. Chị nhiều lần viết đơn, thư kể lại câu chuyện của mình và đưa cho người quản lý mong họ giúp đỡ để người nhà biết được thông tin của mình.
Trang đời mới của cô gái bản Pủng
May mắn thay, một lần công an ở đây dẫn theo một người Việt đến phiên dịch, nói chuyện với chị. "Nghe tiếng quê nhà tôi mừng phát khóc, ôm chầm lấy người phiên dịch cầu cứu. Bất ngờ hơn, khoảng 1 tuần sau thì người ở trung tâm gọi tôi đến để nghe điện thoại. Cầm máy điện thoại áp vào tai tôi như rụng rời chân tay vì đó là giọng của bố tôi. Nghe tiếng bố tôi không nói nên lời, chỉ biết khóc" – Tím bồi hồi nhớ lại.
Bà Lữ Mẹ Biêng (mẹ Tím) nói thêm vào, ngày cả gia đình ra trụ sở Công an huyện Kỳ Sơn chờ và thấy Tím được các chiến sĩ công an dìu xuống xe thì cả gia đình ôm chầm lấy Tím khóc không ngớt. Các chiến sĩ công an thấy gia đình chúng tôi đoàn tụ cũng rơi nước mắt.
Giờ bà Biêng cũng yên tâm khi chị Tím dần tạo dựng cuộc sống với nghề thêu ren thổ cẩm. "Tím cũng không còn mặc cảm với đôi chân bị cưa cụt. Tím còn có "nghề" mới là "nghề diễn giả vì cộng đồng" về nạn mua bán người nhằm nâng cao nhận thức của bà con chốn rừng xa này đấy" – bà Biêng vui vẻ nói.
Thấy mẹ nhắc đến "nghề diễn giả", Tím cười: "Tôi cũng chỉ góp thêm tiếng nói để cảnh báo cho các chị em ở vùng cao này về thủ đoạn của bọn mua bán người. Mỗi lần CLB chống nạn mua bán người sinh hoạt, Hội phụ nữ huyện muốn tôi thuật lại chuyện "người thật, việc thật" của mình khi bị lừa bán và sau khi được giải thoát, trở về bản làng để có hôm nay cho chị em phụ nữ các bản trong xã nghe nhằm giúp họ cảnh giác, không dễ bị lừa bán như tôi trước đây".
Một người phụ nữ trong bản Pủng kể, chuyện của Tím cuốn hút lắm. Chúng tôi nghe mà không cầm được nước mắt. Từ chuyện này mà chị em phụ nữ ở bản đề phòng hơn để tránh trở thành nạn nhân của bọn mua bán người. Chỉ tiếc là chuyện của Tím chưa đến được các bản làng khác ở vùng biên này vì việc đi lại của Tím rất khó khăn, đường xá lại cheo leo.
Bà Biêng kể: "Tím thường nói với tôi nếu có đôi chân giả thì tốt biết mấy. Khổ nỗi ở vùng biên ải này thì gia đình biết tìm đâu ra đôi chân cho Tím". Gạt nước mắt bà nói tiếp: "Có hôm nghe tiếng rao bán váy ở đầu bản mà Tím nhoài người nói "Mẹ mua váy cho con đi. Khi nào có lại chân con sẽ mặc cho mẹ xem". Nghe Tím nói mà tôi chết lặng. Chỉ tại bọn mua bán người đã hủy hoại cả cuộc đời của con tôi"./.