Mặc dù TP Vinh (Nghệ An) đã thanh toán tiền cho Công ty cổ phần Công nghệ môi trường xanh Seraphin, tuy nhiên, khi nhà máy chấm dứt hoạt động từ năm 2014, vẫn để lại 84.000 tấn rác tồn đọng giữa lòng thành phố.
 
Từ vụ bốc cháy bãi rác giữa lòng thành phố
 
Ngày 6/7, bài viết: “Nghệ An: Ngộp thở vì rác 'ủ lâu năm' cháy ngùn ngụt giữa trung tâm thành phố” phản ánh về tình trạng bãi rác Đông Vinh (tại xã Hưng Đông, TP Vinh) bốc cháy trên diện tích hàng ngàn m².


 
 Bãi rác Đông Vinh bốc cháy ngùn ngụt vào ngày 30/6/2020.
 
Tình trạng rác thải cháy âm ỉ cả ngày đêm khiến người dân xã Hưng Đông và các xóm 4 và 11 (xã Nghi Kim, TP Vinh) bị ảnh hưởng trầm trọng. Mặc dù chính quyền địa phương đã có ý kiến lên cấp trên nhưng đến nay vẫn chưa có phương án xử lý dứt điểm.
 
Tìm hiểu thêm về vấn đề này, chúng tôi được biết, khu vực phía Tây bãi rác Đông Vinh hiện đang triển khai Dự án xử lý triệt để ô nhiễm môi trường do UBND thành phố Vinh làm Chủ đầu tư. Dự án đã được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt tại Quyết định số 5288/QĐ-UBND ngày 29/10/2016.
 
Dự án có 2 gói thầu, trong đó, gói thầu số 2 là toàn bộ phần xây dựng hố chôn lấp, vận chuyển rác thải và chi phí hạng mục chung, có tổng kinh phí trên 19 tỷ đồng. Nguồn vốn bố trí cho dự án được trích từ kinh phí sự nghiệp môi trường, ngân sách tỉnh, ngân sách TP Vinh và các nguồn huy động hợp pháp khác. Giải pháp thiết kế chủ yếu của công trình là vận chuyển rác thải từ bãi rác Đông Vinh ra khu liên hợp xử lý chất thải rắn tại xã Nghi Yên (huyện Nghi Lộc) để xử lý, chôn lấp.
 
Ngày 28/7/2017, Ban Quản lý Dự án đầu tư và xây dựng Vinh đã ký hợp đồng với Công ty CP Đại Trường Nguyên (trụ sở tại TP Vinh) để thi công xây dựng gói thầu số 2 gồm: làm hố rác và vận chuyển rác thải. Thời gian hoàn thành hợp đồng là 175 ngày, dự kiến trong tháng 7/2020 sẽ hoàn thành. Đến thời điểm này, đơn vị thi công đã vận chuyển, di dời được 93.000/102.000m³. 


 
 Phía Đông bãi rác Đông Vinh trước đây từng xây dựng nhà máy xử lý rác thải Seraphin.
 
Còn vấn đề bãi rác Đông Vinh (khu vực phía Đông, nằm ở phía sau Công ty cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An), qua tìm hiểu của PV, vào năm 2003, UBND tỉnh Nghệ An đã chấp thuận chủ trương triển khai Dự án nhà máy xử lý rác thải Seraphin của Công ty cổ phần Công nghệ môi trường xanh Seraphin (gọi tắt là Công ty Seraphin) với công suất xử lý 200 tấn/ngày đêm.
 
Tuy nhiên, đến năm 2014, nhà máy đã dừng hoạt động và tháo dỡ nhà xưởng. Phía UBND TP Vinh đã tiến hành thanh toán hơn 41 tỉ đồng cho Công ty Seraphin, tuy nhiên vẫn còn 84.000 tấn rác chưa được xử lý.
 
Tiền trả xong, vẫn còn “núi rác khổng lồ” giữa thành phố
 
Trao đổi với PV về vấn đề này, ông Nguyễn Sỹ Diệu – Trưởng phòng Tài chính Kế hoạch (TC-KH) UBND TP Vinh cho biết, dự án nhà máy xử lý rác thải Seraphin được triển khai trong giai đoạn 2006 – 2014, tuy nhiên đã được UBND tỉnh yêu cầu dừng hoạt động từ năm 2014.
 
“Vừa rồi UBND thành phố cũng đã có báo cáo về vấn đề này gửi cho UBND tỉnh. Số tiền hơn 40 tỉ thì đã thanh toán hết rồi nhưng khối lượng rác vẫn còn khoảng 84.000 tấn”, ông Diệu cho hay.


 
Lửa bốc cháy âm ỉ ở phía Tây khu vực bãi rác Đông Vinh.
 
PV đem thắc mắc vì sao tiền đã thanh toán mà lượng rác thải vẫn còn tồn đọng rất nhiều và xin tiếp cận hồ sơ dự án, ông Diệu nói: Hồ sơ này lúc đầu được ông Đinh Nho Tài – cán bộ phòng TC-KH xử lý trực tiếp, sau đó chuyển giao cho ông Nguyễn Viết Thịnh và bây giờ là bà Thái Thị Thùy Giang quản lý.
 
Ông Diệu giới thiệu PV sang gặp bà Thái Thị Thùy Giang để tìm hiểu rõ hơn, tuy nhiên sau đó PV lại nhận được câu trả lời của ông Diệu: “Để tôi xin ý kiến của Chủ tịch UBND thành phố”.
 
Theo thông tin phóng viên thu thập được, Dự án nhà máy xử lý rác thải Seraphin của Công ty Seraphin tại bãi rác Đông Vinh được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận chủ trương dự án đầu tư tại Quyết định số 3793/QĐ-UB-ĐT ngày 6/10/2003, công suất xử lý 200 tấn/ngày đêm.
 
Công ty Seraphin được UBND tỉnh Nghệ An cho thuê hơn 30.000m² đất có vị trí tiếp giáp với bãi rác Đông Vinh để xây dựng nhà máy xử lý rác thải. Tháng 5/2005, nhà máy Seraphin bắt đầu đi vào hoạt động, tính đến tháng 7/2013, tổng khối lượng rác đã xử lý là hơn 242.000 tấn.
 
Do nhà máy xuống cấp, hoạt động gây ô nhiễm môi trường nên vào tháng 1/2014, UBND tỉnh Nghệ An đã có văn bản yêu cầu Nhà máy Seraphin chấm dứt hoạt động.
 
Sau khi dừng hoạt động vào năm 2014, Nhà máy Seraphin đã tháo dỡ hết nhà xưởng, lượng rác thải tồn đọng rất nhiều, hàng năm cứ đến mùa nắng nóng thì thường xuyên xảy ra cháy khiến môi trường bị ô nhiễm trầm trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân xung quanh khu vực bãi rác.


 
84.000 tấn rác vẫn tồn đọng tại khu vực phía Đông bãi rác Đông Vinh (phía sau Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An.
 
Đem vấn đề này trao đổi với ông Đinh Sỹ Khánh Vinh – Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường (Sở TN&MT tỉnh Nghệ An), ông Vinh cho biết: "Chúng tôi đã làm việc với UBND TP Vinh và đã có báo cáo với UBND tỉnh về việc tồn đọng 84.000 tấn rác thải ở bãi rác Đông Vinh. Cái này là trách nhiệm của UBND TP Vinh và nhà đầu tư Seraphin".