Ngày 20/5/2020, ông Đậu Văn Luận ở khối 11, phường Trung đô, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An khởi kiện lên TAND tỉnh Nghệ An, yêu cầu Tòa giải quyết về tranh chấp chia di sản thừa kế bố, mẹ đẻ là ông Đậu Cương và bà Trương Thị Thiêm ở xóm Ngọc Văn, xã Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An đã mất không để lại di chúc và yêu cầu hủy quyết định cá biệt, theo Điều 26 và Điều 34 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015. Bị đơn là ông Đậu Văn Hương (Sinh năm 1970) em trai ông Luận, trú tại xóm Ngọc Văn, xã Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An.
Do ông Đậu Văn Luận bị bệnh tật, đau ốm đi lại khó khăn, nên đã ủy quyền cho vợ bà Nguyễn Thị Tiến (Sinh năm 1958) trú tại khối 11, phường Trung Đô, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An trực tiếp làm việc với Tòa án.
Ngày 20/10/2020, TAND tỉnh Nghệ An ra Thông báo số 124/2020/TB-TLVA thụ lý vụ án. Nhưng do trước đó ngày 18/9/2020 người khởi kiện ông Đậu Văn Luận mất, nên ngày 16/11/2020 TAND tỉnh Nghệ An ra Quyết định số 27/2020/QĐST-DS đình chỉ giải quyết vụ án, các đương sự được quyền khởi kiện lại vụ án theo quy định của pháp luật.
Thực hiện lời trăng trối của chồng ông Đậu Văn Luận trước khi mất: “Mẹ và các con thay cha tiếp tục khởi kiện vụ án đến cùng, để tìm ra công bằng, lẽ phải”, nên ngày 17/12/ 2020 bà Nguyễn Thị Tiến gửi đơn khởi kiện lên TAND tỉnh Nghệ An yêu cầu “Hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số: BQ 263074 thửa số 671, tờ bản đồ số 4, diện tích 631m2 do UBND huyện Diễn Châu cấp ngày 13/8/2013 mang tên ông Đậu Văn Hương và bà Lương Thị Chuyên trú tại xóm Ngọc Văn, xã Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu. Thu hồi thửa đất số 744, tờ bản đồ số 4, diện tích 450m2, đã bán 1/2 diện tích cho ông Nguyễn Văn Hồng và bà Đào Thị Nhung. Chia di sản thừa kế của bố mẹ khi mất không để lại di chúc là cụ Đậu Cương và cụ Trương Thị Thiêm theo quy định của pháp luật. Hủy văn bản công chứng chia di sản thừa kế lập ngày 05/7/2013”.
Ngày 01/9/2021, bà Nguyễn Thị Tiến nhận được Thông báo số 101 của TAND tỉnh Nghệ An có nội dung: “Sau khi xem xét đơn khởi kiện của bà, TAND tỉnh Nghệ An có ý kiến như sau: Theo đơn khởi kiện của bà Nguyễn Thị Tiến có nội dung tranh chấp về thừa kế tài sản và hủy quyết định cá biệt nhưng chưa chứng minh được việc có căn cứ để hủy quyết định cá biệt nêu trên. Căn cứ vào khoản 5, Điều 26; điểm a, khoản 1, Điều 35; điểm a, c, khoản 1, Điều 39, Bộ luật Tố tụng dân sự, nội dung đơn khởi kiện của bà thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND huyện Diễn Châu. Vậy, TAND tỉnh Nghệ An chuyển đơn khởi kiện và chứng cứ, tài liệu của bà đến TAND huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ để giải quyết theo quy định của pháp luật”.
Nhận được Thông báo của TAND tỉnh Nghệ An bà Tiến nhiều lần đến TAND huyện Diễn Châu đề nghị xử lý đơn khởi kiện đúng theo pháp luật đã quy định. Hơn 10 tháng sau bà Tiến mới nhận được Thông báo số 48/2022/TB-TLVA ngày 14/7/2022 về việc thụ lý vụ án, do Thẩm phán Bạch Hưng Thành ký. Như vậy, TAND huyện Diễn Châu đã vi phạm quy định tại khoản 2, khoản 3, Điều 191, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
Theo quy định, đối với các vụ án quy định tại Điều 26 và Điều 28, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 thì thời hạn 04 tháng vụ án được đem ra xét xử, kể từ ngày thụ lý vụ án.
Đối với vụ án có tính chất phức tạp hoặc có sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan thì Chánh án Tòa án có có thể quyết định gia hạn thời gian chuẩn bị xét xử nhưng không quá 02 tháng.
Thế nhưng sau khi thụ lý vụ án, bà Nguyễn Thị Tiến không thấy Thẩm phán Bạch Hưng Thành, TAND huyện Diễn Châu, TAND tỉnh Nghệ An có bất kỳ một động thái nào. Thấy vô lý bà Tiến liên tục gọi điện thoại nhưng Thẩm phán Bạch Hưng Thành không trả lời. Có hôm bà gọi 04 cuộc điện thoại, rồi nhắn tin nhưng Thẩm phán Thành không một lời hồi âm. Nhiều lần bà Tiến cùng với Luật sư từ TP. Vinh ra Diễn Châu gặp Thẩm phán Bạch Hưng Thành, đề nghị cho biết tại sao vụ án không làm công tác chuẩn bị xét xử, đều nhận được trả lời không rõ lý do. Khi thì Thẩm phán Thành viện lý do có người cô mất, khi nói đang công tác ở Hà Nội. Có lần hứa sau ngày 01/5/2023 sẽ xét xử nhưng tất cả đều hứa suông, bà Tiến quá bức xúc nhiều lần viết đơn tố cáo Thẩm phán Bạch Hưng Thành lên TAND tỉnh Nghệ An. Trong đơn tố cáo có đoạn: “Hồ sơ vụ án của tôi đã được TAND tỉnh Nghệ An chuyển cho TAND huyện Diễn Châu ngày 01/9/2021. Thẩm phán Bạch Hưng Thành đã thụ lý nhưng từ thời điểm đó đến nay Thẩm phán Thành chậm trễ, không giải quyết, cố tình kéo dài thời gian, gây khó khăn cho tôi. Vậy, tôi làm đơn này kính đề nghị Chánh án TAND tỉnh Nghệ An xem xét giải quyết các yêu cầu sau:
- Xem xét xử lý hành vi cố tình không giải quyết vụ việc, kéo dài vụ án của Thẩm phán Bạch Hưng Thành;
- Giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi của tôi”.
Nhưng đơn tố cáo của bà Nguyễn Thị Tiến không được Tòa án trả lời theo quy định tại Luật Tố cáo.
Bà Nguyễn Thị Tiến qua nhiều lần tiếp xúc, làm việc, không tin tưởng vào Thẩm phán Bạch Hưng Thành nên ngày 30/11/2022 đã gửi đơn lên TAND tỉnh Nghệ An đề nghị thay Thẩm phán. Đơn của bà Nguyễn Thị Tiến không được Chánh án TAND tỉnh Nghệ An trả lời. Bà Tiến rất buồn không hiểu vì sao mình không được thực hiện quyền theo khoản 14, Điều 70, Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Ông Đậu Văn Hương tự động bán đất đang tranh chấp chia di sản thừa kế, người mua xây nhà kiên cố trên đất chưa chuyển đổi sang đất ở. Ảnh: Người tố cáo cung cấp.
Sau nhiều lần bà Nguyễn Thị Tiến và Luật sư làm việc với Thẩm phán Bạch Hưng Thành, đến ngày 02/3/2023 và ngày 27/3/2023 vụ án mới đem ra hòa giải nhưng không thành. Sau các buổi hòa giải, Thẩm phán chủ tọa không giao biên bản cho bà Nguyễn Thị Tiến.
Nhận được thông tin ông Đậu Văn Hương bị đơn trong vụ án chia di sản thừa kế và vợ bà Lương Thị Chuyên chuẩn bị xuất cảnh ra nước ngoài, ngày 11/01/2023, nguyên đơn bà Nguyễn Thị Tiến gửi đơn cho TAND tỉnh Nghệ An yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo Điều 128, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 “Cấm xuất cảnh đối với người có nghĩa vụ được áp dụng nếu có căn cứ cho thấy việc giải quyết vụ án có liên quan đến nghĩa vụ của họ đối với Nhà nước, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác và việc xuất cảnh của họ ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác để đảm bảo việc thi hành án”.
Tại khoản 1, Điều 9, Nghị quyết 02/2020/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán quy định:
- Việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời xuất cảnh được áp dụng khi có đủ 02 căn cứ sau đây:
- Người bị áp dụng biện pháp cấm xuất cảnh là đương sự đang bị đương sự khác yêu cầu Tòa án buộc họ phải thực hiện nghĩa vụ;
- Việc xuất cảnh của họ ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp, của tổ chức, cá nhân hoặc để đảm bảo việc thi hành án”.
Tiếp sau đó bà Tiến gửi 02 lần đơn nữa yêu cầu TAND tỉnh Nghệ An áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm xuất cảnh ông Đậu Văn Hương nhưng TAND tỉnh Nghệ An không thực hiện.
Bà Nguyễn Thị Tiến và Luật sư nhiều lần làm việc với Thẩm phán Bạch Hưng Thành yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm xuất cảnh đối với ông Đậu Văn Hương, ông Thành hứa nhưng không thực hiện.
Bà Nguyễn Thị Tiến cho rằng, việc TAND tỉnh Nghệ An, Thẩm phán Bạch Hưng Thành để cho ông Đậu Văn Hương xuất cảnh ra nước ngoài ảnh hưởng đến quyền lợi, lợi ích hợp pháp của bà.
Ngày 17/3/2023, bà Nguyễn Thị Tiến viết đơn đề nghị Thẩm phán Bạch Hưng Thành tổ chức thẩm định đánh giá tài sản vụ án. Nhưng đến nay, Thẩm phán Bạch Hưng Thành chưa trả lời với bà Tiến đến khi nào thì tổ chức.
Bà Nguyễn Thị Tiến cho rằng, Thẩm phán Bạch Hưng Thành vi phạm nghiêm trọng Quyết định 87/QĐ-HĐTC 2018 Bộ quy tắc đạo đức và ứng xử của Thẩm phán. Cụ thể vi phạm khoản 1, khoản 2, Điều 8: “Sự tận tụy và không chậm trễ”. Vi phạm điểm b, khoản 1, Điều 10: “Bảo đảm dân chủ, nghiêm minh, khách quan trong giải quyết các vụ việc; lắng nghe tôn trọng ý kiến của những người tiến hành tố tụng và tham gia tố tụng”.
Bà Nguyễn Thị Tiến thực sự bi quan, thất vọng với cách làm việc của Tòa án, đặc biệt thái độ của Thẩm phán Bạch Hưng Thành. Bà Tiến yêu cầu TAND tỉnh Nghệ An, TAND huyện Diễn Châu cho biết đơn tố cáo của bà tại sao không được trả lời theo quy định của Luật Tố cáo, đơn xin thay đổi Thẩm phán không được trả lời đồng ý, hay không đồng ý. Yêu cầu Thẩm phán Bạch Hưng Thành cho biết nguyên nhân vụ án thụ lý đến nay đã hơn 1 năm, vi phạm luật mà không đưa ra xét xử.
Hy vọng, những yêu cầu chính đáng, đúng pháp luật của bà Tiến sẽ được TAND tỉnh Nghệ An, TAND huyện Diễn Châu xem xét, giải quyết, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân.
