Chậm 15 phút có thể hàng chục học sinh đã không còn
Ngày trở lại xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn, Nghệ An, chúng tôi được bà con dân bản kể về những người thầm lặng trong đợt lũ quét kinh hoàng vào ngày 2/10 vừa qua xảy ra trên địa bàn.
Trong dòng người tứ xứ đổ về bản Hòa Sơn để cứu trợ cũng như các lực lượng chức năng giúp dân khắc phục hậu quả, khi hỏi về nhóm cứu người giữa tâm lũ vừa qua, ai cũng hết lời khen ngợi.
Chiều muộn ở bản Hòa Sơn, tôi may mắn được gặp anh Vi Văn Nam (SN 1968), Vi Văn Vông (SN 1982), Kha Văn Bún (SN 1976) và anh Chương Văn Khăm (SN 1977) - những người đã dũng cảm cứu hàng chục người thoát khỏi "thần chết".
Anh Vông kể, khoảng 7h sáng 2/10, nước lũ đổ về mạnh, chảy xiết, nhóm của anh nghe tin cầu tràn nối bản Hòa Sơn (xã Tà Cạ) và thị trấn Mường Xén, huyện Kỳ Sơn bị cây gỗ do lũ quét cuốn trôi về chặn dòng, mắc kẹt khiến nước dâng cao, tràn vào nhà dân.
"Khi chúng tôi có mặt thì thấy nhiều cây gỗ lớn, cùng những tảng đá to chèn dưới cống làm cho nước lũ dâng lên gây ngập nhà dân xung quanh. Lúc đó, chúng tôi nghe tiếng kêu cứu của một số người dân đang bị mắc kẹt trong nhà cạnh cầu tràn. Nước lúc đó chảy cuồn cuộn, ngập nửa nhà nên họ không thể mở cửa thoát ra ngoài được", anh Vông nhớ lại.
Trước tình thế cấp bách, nhóm của anh Vông đi lấy hai cây tre dài, gác lên tường nhà dân để tiếp cận những người đang mắc kẹt trong nhà.
"Khi qua được bên kia, chúng tôi đã phá cửa sổ đưa được 8 thành viên gia đình bà La Thị Mai (SN 1950) ra ngoài. Gia đình bà Mai có chồng bị tai biến nằm một chỗ và trẻ em. Cùng lúc đó, bà Mai cho biết, trong hai dãy trọ còn có 22 em học sinh đang mắc kẹt.
Tuy nhiên, cửa phòng bị đóng không thể mở do nước lũ dâng cao. Bằng mọi cách phải cứu được các cháu càng sớm càng tốt. Chúng tôi leo lên mái nhà đập phá tấm lợp fibro xi măng vào được bên trong. Khi tiếp cận nhóm học sinh bị mắc kẹt trong dãy trọ, nước đã dâng cao ngang ngực người lớn. Nếu chậm khoảng 15 phút nữa thôi thì có thể các cháu sẽ bị nước lũ nhấn chìm. Vừa đưa các cháu ra nước lũ san bằng dãy phòng trọ", anh Vông bàng hoàng nhớ lại.
Nhớ lại thời khắc cùng các thành viên khác tham gia cứu người, anh Vi Văn Nam nói: "Hôm đó chúng tôi không nghĩ gì khác, chỉ biết là phải cứu người thật nhanh thôi. Đến giờ nghĩ lại cảnh tượng nước lũ cuồn cuộn như sóng thần đổ về, tôi không tài nào chợp mắt được vì nó quá khủng khiếp. Có khi đang ngủ mà nghe tiếng động là lại giật mình".
"Chưa bao giờ chứng kiến trận lũ kinh hoàng như thế"
Hơn 10 ngày sau khi cơn lũ quét kinh hoàng xảy ra tại thị trấn Mường Xén và xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn, nhiều người vẫn chưa hết bàng hoàng. Kể từ ngày thành lập bản, chưa bao giờ người dân bản Hòa Sơn, xã Tà Cạ chứng kiến trận lũ quét kinh hoàng như thế.
Bà La Thị Mai kể, sáng 2/10, lũ lớn xuất hiện, gia đình bà nằm ở cách con suối Huồi Giảng khoảng 30m, nhưng chỉ trong chốc lát nước đã ngang cửa và không thể thoát ra ngoài.
"Ban đầu nước nhỏ, tôi đi lại bên ngoài nhà nhưng chỉ ít phút sau thì lũ từ trên thượng nguồn ào về. Lúc này tôi chạy vào nhà để lo cho chồng thì nước, đất, cát bắt đầu chắn ngang cửa không thể đẩy ra. Một lúc sau thấy nhóm chú Vông đến vào nhà đưa cả gia đình và các cháu học sinh ra ngoài an toàn. Tôi cảm ơn các chú nhiều lắm, nếu không thì bị lũ cuốn mất rồi", bà Mai cho biết.
Cách nhà bà Mai khoảng 20m, trường hợp vợ chồng ông Vi Văn Sơn (SN 1947) và bà Hóa (vợ ông Sơn) cũng được nhóm anh Vông giải cứu kịp thời.
Sau khi cứu nhóm học sinh và gia đình bà Mai, anh Vi Văn Vông ngược về nhà mình, thì nghe tiếng kêu cứu của ông Sơn. Không ngần ngại, anh Vông vượt dòng nước lũ vào nhà đưa hai ông bà ra ngoài an toàn. Đúng lúc đó, nước lũ đổ về cuốn sập một gian nhà của gia đình ông Sơn.
"Khi vào nhà, thấy bà Hóa, vợ ông Sơn do bị bệnh nằm một chỗ, ngâm nước quá lâu, ướt sũng hết. Lúc này tôi cõng bà Hóa vượt dòng nước lũ, còn ông Sơn đi theo phía sau đến nơi an toàn", anh Vông nhớ lại.
Nhắc đến trường hợp bà Hóa, giọng anh Vông chùng xuống: "Dù đã cứu được bà thoát khỏi nước lũ, song căn bệnh quá nặng nên bà đã ra đi sau đó. Giờ ông Sơn sống một mình, nhà cửa bị lũ cuốn sạch, không có chỗ nương thân, thương lắm".
Trong trận lũ quét xảy ra vào 2/10 vừa qua, huyện Kỳ Sơn đã tổ chức sơ tán khẩn cấp 143 hộ/671 nhân khẩu tại thị trấn Mường Xén và xã Tà Cạ ra khỏi vùng nguy hiểm.
Lũ quét đã làm cho hàng trăm nhà bị nước cuốn sập, hư hỏng… Thiệt hại do cơn lũ gây ra ước tính khoảng 200 tỷ đồng.
Hiện các bản Hòa Sơn, Sơn Hà, Bình Sơn 1, 2 và thị trấn Mường Xén vẫn ngổn ngang đất, đá, bùn…