Di dân không thành

Để di dời hàng chục hộ dân sống trong vùng bị ngập lụt ở ven hồ Vực Mấu và ven sông Mai Giang, năm 2010, UBND H.Quỳnh Lưu (Nghệ An) đã quyết định xây dựng 2 khu tái định cư (TĐC) tại xã Quỳnh Thắng và xã Quỳnh Trang.

2 năm sau, khu TĐC khá khang trang rộng hơn 5 ha tại xã Quỳnh Thắng hoàn thành hạ tầng gồm đường, mương thoát nước, điện, nhà văn hóa cộng đồng. Theo mục tiêu của dự án, khu TĐC này sẽ bố trí cho hơn 60 hộ dân ở xã Quỳnh Thắng đang sống trong vùng bị ngập nước ven hồ thủy lợi Vực Mấu, mỗi hộ dân được bố trí 600 m2 đất ở. UBND H.Quỳnh Lưu quyết định hỗ trợ mỗi hộ dân 10 triệu đồng để di dời nhà đến khu TĐC. Thế nhưng, đến nay khu TĐC này vẫn bỏ hoang, chưa có hộ dân nào đến sinh sống. Bãi đất rộng hơn 5 ha đã được đầu tư hơn 10 tỉ đồng để làm hạ tầng trở thành nơi chăn bò, tập kết và phơi ván gỗ của một chủ cơ sở chế biến gỗ tràm ở gần đó. Nhà văn hóa cộng đồng xây xong bỏ hoang đã xuống cấp.

khu-dinh-cu1-8462-1650157504.jpg
Khu TĐC hoang vắng ở xã Quỳnh Trang

Tương tự, khu TĐC tại xóm 5 xã Quỳnh Trang (nay thuộc TX.Hoàng Mai) rộng hơn 4 ha cũng đang thành bãi đất hoang. Ông Lê Đăng Thăng, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Trang, cho biết mục tiêu của dự án này là bố trí TĐC cho 38 hộ dân sống ở vùng ven sông thường bị ngập lụt do hồ Vực Mấu xả lũ. Theo đó, mỗi hộ dân được bố trí từ 300 - 400 m2 đất để làm nhà, mỗi hộ dân được hỗ trợ 10 triệu đồng để di dời nhà đến nơi ở mới. Thế nhưng, đến nay vẫn chưa có hộ dân nào đến ở.

Không muốn tái định cư

Gia đình ông Hồ Khắc Kiên (xóm 5, xã Quỳnh Thắng) sống gần lòng hồ Vực Mấu từ hàng chục năm qua là một trong những hộ dân thuộc diện di dời đến khu TĐC. Ông Kiên cho biết vào mùa mưa lũ, hồ tích nước, nước dâng lên khiến vườn và nhà của nhiều hộ dân trong xóm này bị ngập. Có những năm, nước ngập vườn cả tháng trời khiến cây cối bị chết. Năm 2009, khi huyện có chủ trương xây khu TĐC, nhiều gia đình ở đây đã làm đơn đăng ký di dời đến khu TĐC. Nhưng sau khi khu TĐC cách đó khoảng 3 km hoàn thiện, thấy diện tích đất được bố trí nhỏ (600 m2), trong khi khu đất gia đình đang sinh sống hơn 2.000 m2 nên ông không di dời. “Dân chúng tôi ở đây sống bằng nghề đánh cá, trồng trọt, chăn nuôi, đến đó xa hồ nước, không có đất thì lấy chi mà làm ăn”, ông Kiên nói.

khu-dinh-cu-4912-1650157538.jpg
Nhà văn hóa ở khu TĐC Quỳnh Thắng xây xong bỏ không 10 năm qua do không sử dụng

Không muốn di dời, để thích ứng với tình cảnh ngập nước, ông Kiên và nhiều gia đình ở đây đã bỏ ra hàng chục, thậm chí có hộ chi hàng trăm triệu đồng mua đất về để nâng vườn, nâng nền nhà lên cao. Ông Kiên cho hay, sau khi nâng lên 50 cm, tình cảnh ngập nước vào mùa lũ đã đỡ hơn và do đó người dân càng không muốn đến khu TĐC.

Ông Hoàng Văn Công, Phó chủ tịch UBND xã Quỳnh Thắng, cho hay sau 10 năm xây dựng, khu TĐC vẫn bỏ hoang khiến xã cũng “nóng ruột” vì thấy lãng phí. UBND xã đã kiến nghị UBND H.Quỳnh Lưu cho chuyển đổi mục đích sử dụng hoặc đấu giá đất ở tại khu TĐC này, nhưng không được chấp nhận vì trái quy định. “Đất của những hộ dân rất rộng, từ 2.000 - 3.000 m2, nên họ không muốn bỏ để di dời đến khu TĐC. Những hộ dân làm đơn đăng ký trước đây nay đã rút đơn không di dời nữa, do đó khu TĐC chưa biết sử dụng vào mục đích gì”, ông Công nói.

Hơn 4 ha đất khu TĐC ở xã Quỳnh Trang cũng đang bỏ hoang, trong khi hàng chục hộ dân vẫn phải sống ở khu vực ngập lụt khi hồ Vực Mấu xả lũ. Ông Lê Đăng Thăng, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Trang, cho biết nguyên nhân khiến người dân không muốn di dời là do diện tích mỗi hộ được bố trí ở khu TĐC nhỏ (300 - 400 m2), chi phí hỗ trợ di dời nhà quá ít và sau khi di dời, đất ở cũ của họ sẽ bị thu hồi. Ông Công cũng cho hay, xã đã nhiều lần kiến nghị UBND TX.Hoàng Mai có phương án xử lý khu TĐC này nhưng đến nay mới dừng ở khâu khảo sát, chưa có phương án để định đoạt./.