1. Theo đơn thì: Họ là chủ sử dụng QSD đất, người được tiếp quản sử dụng QSD đất toạ lạc tại xã Diễn Đoài bị ảnh hưởng bởi dự án Cao tốc Bắc – Nam đoạn cầu vượt QL48 xã Diễn Đoài nhưng không được Các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền bồi thường, cấp đất tái định cư.
- Bởi lẽ nguồn gốc quyền sử dụng đất của họ được UBND xã Diễn Đoài giao từ năm 1993, mỗi hộ dân nạp vào ngân sách của UBND xã là 3.600.000 đồng (ba triệu sáu trăm ngàn đồng). Đến khoảng năm 2005, mỗi hộ dân tiếp tục nạp số tiền lần hai 3.600.000 đồng cho UBND xã Diễn Đoài (số tiền này Thanh tra Chính phủ có quyết định yêu cầu trả lại tiền cho dân nhưng các cấp có thẩm quyền không thực hiện).
- Năm 2005, họ được UBND huyện Diễn Châu cấp giấy chứng nhận QSD đất, đa số các hộ dân sử dụng ổn định, liên tục cho đến nay (có hộ bà Nguyễn Thị Xuyên tặng cho QSD đất cho con trai Nguyễn Đình Chung, hộ ông Nguyễn Văn Tân nhận chuyển nhượng QSDĐ của ông Nguyễn Thanh Hải nhưng chưa được sang tên QSD đất).
- Từ năm 2005 đến năm 2008, QL48 đoạn xã Diễn Đoài được nâng cấp, giải phóng hành lang an toàn giao thông toàn tuyến, trong đó họ được đền bù, hỗ trợ từ 14 triệu đồng đến 20 triệu đồng, tại thời điểm đó không có quyết định thu hồi đất, không có phương án bồi thường GPMB và các hộ dân cho biết họ không ký bất cứ văn bản nào thể hiện có quyết định thu hồi đất của UBND huyện Diễn Châu.
- Năm 2020, dự án Cao tốc Bắc – Nam đoạn cầu vượt QL48 xã Diễn Đoài, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An tiến hành thi công trên phần đất của họ. Ban GPMB huyện Diễn Châu liên hệ từng hộ dân động viên để dự án được thi công và hứa các hộ dân sẽ được cấp đất tái định cư. Tin tưởng cán bộ, họ đồng ý cho thi công, một số hộ dân ký vào văn bản nhận đất tái định cư, nhưng sau đó được trả lời các hộ dân không có đất tái định cư, cũng như không được đền bù.
2. “Nhiều lần chúng tôi có đơn thư tới các cấp chính quyền để yêu cầu giải quyết, ngày 27/6/2023, UBND huyện Diễn Châu ban hành Công văn số 1746/UBND-KT&HT, nội dung: “… các hộ cho rằng khi thực hiện Dự án Cải tạo, nâng cấp mạng lưới đường bộ WB4 (QL48-II) đoạn qua xã Diễn Đoài Nhà nước không ban hành Quyết định thu hồi đất, không có phương án đền bù là không có cơ sở… mở đường dân sinh chạy trước thửa đất ở của chúng tôi thì thửa đất đó vô giá trị, đất ở thành đất hoang… là không có cơ sở”. Chúng tôi nhận thấy, việc trả lời của UBND huyện Diễn Châu là không thoả đáng, trái quy định pháp luật”, đơn các hộ dân viết.
3. Theo lý giải trong đơn của các hộ dân thì:
- Tại thời điểm thực hiện Dự án Cải tạo, nâng cấp mạng lưới đường bộ QL48-II đoạn qua xã Diễn Đoài, các hộ dân khẳng định không được biết, không nhận, không ký nhận bất cứ Quyết định thu hồi đất hay Phương án đền bù nào. Việc UBND huyện Diễn Châu cho rằng đã có văn bản ban hành, vậy căn cứ vào đâu để chứng minh? UBND huyện ban hành Quyết định thu hồi đất, Phương án đền bù có gửi đến người dân không? Có chữ ký nhận văn bản của các hộ dân không?
- Việc các hộ dân nhận tiền hỗ trợ từ khoảng 14 triệu đồng đến 20 triệu đồng do thực hiện Dự án Cải tạo, nâng cấp mạng lưới đường bộ QL48-II đoạn qua xã Diễn Đoài, tại thời điểm này việc thực hiện dự án chỉ ảnh hưởng rất nhỏ tới QSD đất của họ. “Người dân được sự vận động nhận tiền từ các cấp chính quyền nên chúng tôi nhận, chúng tôi khẳng định không có Quyết định thu hồi đất, Phương án đề bù nào, rõ ràng đây là sự thiếu sót của UBND huyện Diễn Châu nên không thể bắt người dân chúng tôi phải chịu hậu quả khi từ chối bồi thường, cấp đất tái định cư do dự án Cao tốc Bắc – Nam đoạn cầu vượt QL48 xã Diễn Đoài, huyện Diễn Châu thi công trên phần đất của chúng tôi”, đơn các hộ dân viết.
- Xuyên suốt quá trình từ thời điểm có Dự án Cải tạo, nâng cấp mạng lưới đường bộ QL48-II đoạn qua xã Diễn Đoài đến thời điểm thực hiện dự án Cao tốc Bắc – Nam đoạn cầu vượt QL48 xã Diễn Đoài thì QSD đất của họ sử dụng đất ổn định, liên tục, thực hiện nghĩa vụ thuế cho Nhà nước đầy đủ, không tranh chấp với cá nhân, tổ chức nào. QSD đất của họ vẫn được các cấp chính quyền cho phép chuyển nhượng, thế chấp, không bị ảnh hưởng tới quyền của người sử dụng đất, do đó, quyền lợi của họ không thể bị hạn chế, bị tước quyền lợi bởi dự án Cao tốc Bắc – Nam đoạn cầu vượt QL48 xã Diễn Đoài.
4. Theo một luật sư phân tích thì: Hơn 3 năm từ ngày dự án thi công, đào đường, xây trụ, làm tường chắn ngay trước phần đất của dân, dẫn đến các thửa đất không có lối ra vào. Giá trị mỗi thửa đất của các hộ dân theo giá trị tại thị trường từ 4 tỷ đồng đến 5 tỷ đồng nay trở thành bãi đất hoang, người dân không thể sử dụng, không được phép xây dựng, thiệt hại của người dân rất lớn, trong khi đó UBND huyện Diễn Châu lại từ chối bồi thường, cấp đất tái định cư thì liệu rằng quyền lợi chính đáng của người dân sẽ phải xử lý thế nào?
- Căn cứ Điều 94 Luật Đất đai quy định về Bồi thường thiệt hại đối với đất thuộc hành lang an toàn khi xây dựng công trình có hành lang bảo vệ an toàn: “Khi Nhà nước xây dựng công trình công cộng, quốc phòng, an ninh có hành lang bảo vệ an toàn mà không thu hồi đất nằm trong phạm vi hành lang an toàn thì người sử dụng đất được bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất, thiệt hại tài sản gắn liền với đất theo quy định của Chính phủ”.
- Căn cứ khoản 2, Điều 10 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP Bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất, thiệt hại tài sản gắn liền với đất đối với đất thuộc hành lang an toàn khi xây dựng công trình có hành lang bảo vệ: “Bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất, thiệt hại tài sản gắn liền với đất đối với đất thuộc hành lang an toàn khi xây dựng công trình có hành lang bảo vệ quy định tại Điều 94 của Luật Đất đai được thực hiện như sau:
- Trường hợp không làm thay đổi mục đích sử dụng đất nhưng làm hạn chế khả năng sử dụng đất thì việc xác định mức bồi thường thiệt hại do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ tình hình thực tế tại địa phương quy định cụ thể”.
- Căn cứ Điều 10 Quyết định số 24/2022/QĐ-UBND ngày 14/2/2022 của UBND tỉnh Nghệ An quy định về Bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất thuộc hành lang an toàn khi xây dựng công trình có hành lang bảo vệ: “Đối với trường hợp không làm thay đổi mục đích sử dụng đất nhưng làm hạn chế khả năng sử dụng đất thì được bồi thường bằng tiền, mức bồi thường như sau:-
- Đối với loại đất ở, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất ở được nhà nước giao đất thu tiền sử dụng đất hoặc nhà nước công nhận quyền sử dụng đất như giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện được nhà nước công nhận quyền sử dụng đất như giao đất có thu tiền sử dụng đất mà tiền sử dụng đất đã nộp không có nguồn gốc từ ngân sách (trừ trường hợp được nhà nước cho thuê đất) được bồi thường bằng 50% giá đất cùng loại trong Bảng giá đất do UBND tỉnh ban hành (x) với diện tích bị hạn chế khả năng sử dụng.
- Đối với các loại đất còn lại, mức bồi thường bằng 30% giá đất cùng loại trong Bảng giá đất do UBND tỉnh ban hành (x) với diện tích bị hạn chế khả năng sử dụng”.
5. Do đó theo luật sư thì: Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người dân đề nghị UBND huyện Diễn Châu giải quyết cho yêu cầu sau đây: Bồi thường giá trị QSD đất bị ảnh hưởng bởi dự án Cao tốc Bắc – Nam đoạn cầu vượt QL48 xã Diễn Đoài, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An hoặc cấp đất tái định cư theo quy định pháp luật.
6. Ông Nguyễn Khánh Dương –Chủ tịch UBND xã Diễn Đoài cho biết: Các hộ nêu trên không được đền bù do nhà nước không thu hồi diện tích đất của các hộ. Khi thi công cầu vượt vượt qua diện tích đất của các hộ trên thì có phươg án làm đường gom rộng 5,5m ( cả đường và mương). Nếu các hộ vẫn muốn làm đường gom rộng hơn thì chủ đầu tư cao tốc và các cấp chính quyền sẽ có phương án. Còn việc đền bù hay yêu cầu tái định cư là điều không thể.
Cre: An An
