Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nghệ An cho biết, chỉ số tiếp cận đất đai là một trong 10 chỉ số thành phần quan trọng của Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), phản ánh chất lượng, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về đất đai của các địa phương cấp tỉnh nhằm việc xây dựng môi trường thuận lợi cho sự phát triển doanh nghiệp dân doanh.
Số liệu PCI năm 2021 đã công bố đối với tỉnh Nghệ An cho thấy, Chỉ số tiếp cận đất đai mặc dù có tăng nhưng vẫn chỉ ở mức trung bình và xếp thứ hạng thấp so với toàn quốc.
Theo Sở TN&MT Nghệ An, trong các chỉ số thành phần xây dựng nên Chỉ số tiếp cận đất đai chỉ có chỉ số "% diện tích đất trong tỉnh có Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất" được đánh giá ở mức cao, các chỉ số còn lại ở mức trung bình hoặc thấp. Đối với Chỉ số "% doanh nghiệp ngoài quốc doanh đánh giá không gặp phải cản trở về tiếp cận đất đai hoặc mở rộng mặt bằng kinh doanh" mặc dù có được cải thiện qua các năm nhưng vẫn ở mức rất thấp.
Nguyên nhân do vẫn còn một số bất cập trong hệ thống các thủ tục hành chính về đất đai (Chỉ số "% DN thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai trong vòng 2 năm nhưng không gặp bất kỳ khó khăn nào về thủ tục" chỉ ở mức dưới trung bình) và những lo ngại về rủi ro, thiệt hại gặp phải khi doanh nghiệp bị thu hồi đất (Chỉ số "Doanh nghiệp đánh giá rủi ro bị thu hồi đất" ở mức trung bình; Chỉ số "nếu bị thu hồi đất, DN sẽ được bồi thường thỏa đáng" ở mức thấp).
Sở TN&MT Nghệ An cho hay, mặc dù, sau khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực đã giảm bớt một số khâu công việc nhưng trên thực tế, các thủ tục tạo lập quỹ đất vẫn còn mất nhiều thời gian, chi phí và nhân lực. Đối với các thủ tục về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn còn phức tạp, nhiều thủ tục liên quan,... dẫn đến thời gian thực hiện các thủ tục trên thực tế vượt xa so với quy định, phát sinh bức xúc và tiêu cực.
Đối với những lo ngại về rủi ro, thiệt hại gặp phải khi doanh nghiệp bị thu hồi đất, thực tế cho thấy để được giao hoặc thuê đất, hầu hết doanh nghiệp phải chịu nhiều loại chi phí mà thường không được bồi thường khi đất bị thu hồi.
Từ những phân tích nêu trên cho thấy việc nâng cao Chỉ số tiếp cận đất đai có ý nghĩa rất lớn, một mặt góp phần nâng cao Chỉ số PCI, một mặt giải quyết một cách tối ưu những bất cập tồn tại cố hữu từ lâu nay của công tác quản lý đất đai.
Tại Hội thảo Đánh giá Chỉ số PCI tỉnh Nghệ An năm 2021 và giải pháp nâng cao Chỉ số PCI trong giai đoạn tới diễn ra ngày 8/9 tại TP. Vinh (Nghệ An), lãnh đạo Sở TN&MT Nghệ An cho biết, Sở TN&MT sẽ rà soát, tham mưu UBND tỉnh ban hành mới hoặc sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh kịp thời, đầy đủ, đảm bảo quy định.
Bên cạnh đó, tổ chức tuyền truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về đất đai ở các cấp từ tỉnh đến cơ sở một cách nghiêm túc, bằng nhiều hình thức phù hợp cho nhiều đối tượng cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân; tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, cấp huyện kịp thời, phục vụ cho công tác quản lý nhà nước về đất đai. Sau phê duyệt, thực hiện việc công bố, công khai rộng rãi theo quy định, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận, khai thác sử dụng.
Cùng với đó, tập trung xử lý các loại hồ sơ như chấp thuận chủ trương đầu tư, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh một cách kịp thời, đảm bảo đúng quy định.
Đồng thời, tăng cường thực hiện kiểm tra các dự án đầu tư chậm tiến độ, không đưa đất vào sử dụng. Trên cơ sở đó tham mưu UBND tỉnh thu hồi đất các dự án chậm tiến độ của chủ đầu tư không đủ năng lực để tạo cơ hội cho những nhà đầu tư có năng lực khác phát huy giá trị sử dụng đất; đẩy mạnh việc phân cấp, phân quyền trong giải quyết thủ tục hành chính nhằm rút ngắn thời gian giải quyết, tạo điều kiện thuận lợi sớm triển khai thực hiện các dự án đầu tư.
Ngoài ra, Sở TN&MT Nghệ An cũng sẽ tăng cường nắm bắt, kịp thời hướng dẫn, tham mưu UBND tỉnh xử lý các khó khăn, vướng mắc tại địa phương, nhất là trong công tác bồi thường GPMB, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.../.
