Dự án xây dựng Nhà máy Than củi sạch tại xã Khai Sơn là 1 trong 2 dự án đang được triển khai tại KCN Tri Lễ (Anh Sơn). Dự án này được chấp thuận chủ trương đầu tư kể từ ngày 12/6/2014, đồng thời nhiều lần được điều chỉnh vốn, điều chỉnh quy hoạch. Đặc biệt, Sở TN&MT cũng đã tiến hành kiểm tra và đôn đốc chủ đầu tư để sớm đưa vào hoạt động. Thế nhưng, đến thời điểm hiện nay, dự án này tiếp tục bị treo và chưa hoàn thành.
Gần đây nhất, từ ngày 13/9/2021 đến ngày 15/12/2021, Sở TN&MT đã chủ trì phối hợp các sở, ngành, địa phương tổ chức đi kiểm tra thực địa và làm việc với các chủ đầu tư của 53 dự án về tình hình triển khai thực hiện dự án và việc chấp hành pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai. Dự án Nhà máy Than củi sạch, là một trong những dự án được điểm tên để đi kiểm tra. Sau hơn 3 tháng kiểm tra, đến ngày 28/1/2022, Sở TN&MT đã có Văn bản 738/STNMT-QLĐĐ, báo cáo kết quả kiểm tra các dự án chậm tiến độ trên địa bàn tỉnh năm 2021, gửi UBND tỉnh xem xét, xử lý.
Trong đó, đối với Dự án Nhà máy Than củi sạch, đoàn kiểm tra xác nhận nhà đầu tư đã xây dựng được một số hạng mục công trình như: Nhà bảo vệ; Nhà giải trí CNV; Trạm cân; Nhà máy Gỗ ép thanh; Sân bãi thành phẩm; Trạm điện; Bãi tập kết nguyên, vật liệu thô; đường giao thông, hệ thống đường điện, mương thoát nước, xưởng máy sấy.
Tuy nhiên, một số vị trí xây dựng không phù hợp với bản vẽ quy hoạch chi tiết 1/500. Một số hạng mục công trình khác theo bản vẽ quy hoạch được phê duyệt ngày 13/2/2015 của UBND tỉnh thì chủ đầu tư chưa thực hiện.
Theo đánh giá dự án này còn nhiều hạng mục công trình chưa được xây dựng, vị trí Xưởng máy sấy xây dựng không phù hợp với bản vẽ quy hoạch chi tiết 1/500 đã được UBND tỉnh phê duyệt; một phần diện tích tương đối lớn chưa đưa đất vào sử dụng hoặc đang để các hộ gia đình sản xuất không đúng với mục đích sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất, cấp GCNQSDĐ.
Ngược thời gian quay trở lại thời điểm vào năm 2017, sau khi khởi công được 3 năm, khi dự án này chậm tiến độ, ngày 21/3/2017, Sở TN&MT cũng đã chủ trì, tổ chức kiểm tra. Kết quả cho thấy, dự án đã triển khai xây dựng một số hạng mục công trình, nhưng còn nhiều hạng mục chưa xây dựng. Đồng thời, những sai phạm liên quan đến quy hoạch, cũng đã xuất hiện. Thời điểm này, đoàn kiểm tra đã đề xuất và UBND tỉnh cũng đã thống nhất cho chủ đầu tư gia hạn tiến độ thực hiện thêm 24 tháng, tính đến ngày 30/11/2019, tại Quyết định số 5830/QĐ-UBND ngày 1/12/2017 để khắc phục và xây dựng các hạng mục còn lại, nếu không sẽ thu hồi phần diện tích đất không triển khai xây dựng.
Tuy nhiên, đến thời điểm kiểm tra dự án vào cuối năm 2021, dự án này vẫn chưa hoàn thành. Chủ đầu tư chưa chấp hành nghiêm túc quyết định gia hạn của UBND tỉnh. Đoàn kiểm tra cũng đã kiến nghị UBND tỉnh cho phép chủ đầu tư được giãn tiến độ thực hiện dự án thêm 12 tháng. Đồng thời, yêu cầu phải khẩn trương xây dựng các hạng mục còn lại và hoàn thành đưa dự án vào hoạt động. Trường hợp hết thời gian giãn tiến độ mà chưa hoàn thành dự án, sẽ bị thu hồi đất, xử lý theo quy định của pháp luật và nhà đầu tư chịu mọi trách nhiệm về các chi phí đã bỏ ra.
Để có thể quyết định cho phép giãn tiến độ hay không, ngày 18/3/2022, UBND tỉnh cũng đã có Văn bản số 1793/UBND-CN về việc xử lý các dự án chậm tiến độ trên địa bàn tỉnh Nghệ An. UBND tỉnh cũng yêu cầu rà soát, xử lý vi phạm về đất đai, xây dựng và các điều kiện cho gia hạn tiến độ sử dụng đất đối với dự án này. Đặc biệt, UBND tỉnh cũng giao cho UBND huyện Anh Sơn kiểm tra, xử lý các hành vi sai phạm về đất đai, xây dựng tại dự án và báo cáo kết quả xử lý vi phạm, đề xuất biện pháp xử lý gửi Sở TN&MT trước ngày 20/4/2022.
Ông Võ Văn Ngọc - Phó Giám đốc Sở TN&MT cho biết: Ngày 12/4/2022, Sở đã có công văn thông báo cho các huyện thực hiện nhiệm vụ được giao tại Văn bản số 1793 của UBND tỉnh, tuy nhiên, đến ngày 29/4/2022, Sở vẫn chưa nhận được báo cáo của UBND huyện Anh Sơn. Vì vậy, Sở đã phải ban hành thêm Công văn số 2429/STNMT-QLĐĐ để tiếp tục đôn đốc thực hiện.
Dẫu vậy, khi chúng tôi đề cập đến vấn đề tại sao huyện Anh Sơn không có văn trả lời Sở TN&MT trước ngày 20/4/2022 để Sở TN&MT có cơ sở tổng hợp, tham mưu UBND tỉnh xử lý, thì ông Hoàng Xuân Cường - Phó Chủ tịch UBND huyện Anh Sơn cho biết, huyện sẽ kiểm tra và có câu trả lời sớm nhất.
Có thể thấy rằng, việc các dự án chậm tiến độ có nhiều lý do khác nhau, cả về khách quan lẫn chủ quan của chủ đầu tư. Tuy nhiên, với Dự án Nhà máy Than củi sạch, một trong những dự án trọng điểm được thu hút đầu tư sớm về địa bàn Anh Sơn, điều dư luận quan tâm là sau nhiều năm “treo”, dự án này có tiếp tục bị “treo” hay không?
