Từ thông tin chỉ dẫn của người dân, chúng tôi tìm đến Nhà máy chế biến bột đá trắng siêu mịn của Công ty Cổ phần Khoáng sản Đông Á nằm cách Quốc lộ 48 khoảng 3-400m, thuộc xóm Đột Vả, xã Nghĩa Xuân, huyện Quỳ hợp, tỉnh Nghệ An. Điều khá bất ngờ là nhà máy này lại nằm ngay giữa khu dân cư. Nếu tính từ điểm đặt dây chuyền chế biến bột đá trắng siêu mịn đến khu vực dân cư gần nhất chỉ chừng 50m và được ngăn cách bởi tường rào xây ngang đầu người. Còn nếu tính trong phạm vi bán kính khoảng vài trăm mét thì có thể nói nhà máy này được hàng trăm nhà dân “bao bọc” xung quanh.
Theo quan sát cho thấy, lúc này dù bị nhiều âm thanh của xe cộ cùng tiếng ve sầu kêu râm ran trên khắp các cành cây và phóng viên đang đứng ở khoảng cách khá xa nhà máy nhưng vẫn nghe rõ tiếng máy nghiền đá phát ra âm thanh chát chúa đến nhức óc. Còn phía bên trong, tại khu vực lắp đặt dây chuyền nghiền đá xuất hiện màn bụi trắng bay mù mịt cả một vùng rộng lớn bao trùm lên khu dân cư và phủ trắng lên những hàng cây ngay phía ngoài bờ rào nhà máy.
Liên quan đến tiếng ồn và ô nhiễm khói bụi, bà Cao Thị H. một người dân sống gần đối diện với nhà máy không dấu nổi bức xúc: “Họ hoạt động suốt ngày đêm từ nhiều năm nay rồi. Ban ngày còn đỡ chứ ban đêm với tiếng rít chói tai như thế khiến cả xóm hầu như đều không được ngủ đủ giấc, nhất là những người đã có tuổi như tôi hay những người vốn có bệnh nền thì đêm đến hầu như không ngủ được. Tội nhất là các cháu học sinh, mùa thi đến rồi, ban đêm cần không gian yên tĩnh để học bài nhưng với tiếng ồn như thế thì làm sao tập trung học được”.
Cũng theo bà H., ngoài tiếng ồn đinh tai nhức óc thì ô nhiễm từ khói bụi cũng rất nghiêm trọng, bởi chất bột trắng này khi đã bám vào các vật dụng trong nhà, nó giống như một loại keo rất khó lau chùi. Đặc biệt, những loại chất này thường xuyên bay lơ lửng trong không gian, nếu con người hít thở vào trong phổi thì không biết về lâu dài bệnh gì sẽ xảy ra. Người dân địa phương cũng đã nhiều lần viết đơn và phản ánh trực tiếp qua các cuộc tiếp xúc cử tri nhưng cũng không thấy có cơ quan chức năng nào vào cuộc xử lý.
Để xác thực những thông tin, chúng tôi quyết định trở lại khu vực Nhà máy chế biến bột đá trắng siêu mịn của Công ty Cổ phần Khoáng sản Đông Á vào ban đêm để “trải nghiệm”. Lúc này đã hơn 21h đêm nhưng hệ thống đèn trong nhà máy vẫn sáng choang, các hoạt động sản xuất vẫn diễn ra một cách nhộn nhịp. Và quả thật ngoài sức tưởng tượng, dù đứng ở khoảng cách khá xa thì cái thứ âm thanh chát chúa, khô khốc vẫn khiến mọi người rùng mình, bất an.
Được biết, Công ty Cổ phần Khoáng sản Đông Á do ông Hoàng Trong Diên làm người đại diện theo pháp luật, có địa chỉ tại xã Nghi Phú, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An. Trong quá trình hoạt động, cuối năm 2022 công ty này bị UBND huyện Tân Kỳ ra quyết định xử phạt hơn 380 triệu đồng do có nhiều sai phạm trong khai thác khoáng sản.
Liên quan đến thực trạng ô nhiễm tại nhà máy chế biến bột đá trắng siêu mịn, ông Hoàng Tiến Hạnh, Phó Chủ tịch UBND xã Nghĩa Xuân, huyện Quỳ Hợp xác nhận thông tin phản ánh của người dân là có thật: “Nhà máy chế biến bột đá của Công ty Cổ phần khoáng sản Đông Á được xây dựng và đi vào hoạt động hơn 10 năm nay nhưng hiện tại địa phương không có hồ sơ quản lý. Sau khi tiếp nhận phản ánh của người dân, UBND xã đã thành lập đoàn đến kiểm tra. Về ô nhiễm tiếng ồn, do không có phương tiện kỹ thuật nên đoàn không có đủ căn cứ để kết luận. Tuy nhiên chúng tôi cũng đã báo cáo vấn đề này tại các cuộc giao ban cụm an toàn làm chủ”.
Ông Hạnh cũng cho biết thêm, việc nhà máy hoạt động vào ban đêm nhằm mục đích được hưởng giá điện sản xuất rẻ hơn so với ban ngày, qua đó giảm được chi phí đầu vào, tăng năng suất lao động, tăng thu nhập cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, do nằm trong khu dân cư nên gây ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt của người dân.
Trong khi đó, qua trao đổi, ông Cao Thế Bảo, Phó phòng TN&MT huyện Quỳ Hợp lại khẳng định, phòng Tài nguyên và Môi trường huyện chưa nhận được đơn thư phản ánh của người dân xã Nghĩa Xuân mà chỉ mới nắm bắt thông tin qua một số anh em phóng viên báo chí: Tới đây Phòng TN&MT huyện sẽ làm việc với UBND xã, sau đó sẽ đề xuất thành lập đoàn, bao gồm cả phòng chuyên môn của Sở TN&MT tỉnh để kiểm tra mức độ ô nhiễm tiếng ồn tại nhà máy có vượt ngưỡng cho phép hay không. Ông Bảo cho biết.
Thực trạng ô nhiễm tiếng ồn và khói bụi tại nhà máy chế biến bột đá trắng siêu mịn của Công ty Cổ phần Khoáng sản Đông Á đang là vấn đề khá nghiệm trọng. Vì vậy, việc người dân bức xúc, lo lắng cho sức khỏe tinh thần, thể chất của bản thân và con em mình là hoàn toàn có thể hiểu được. Hy vọng các cơ quan chức năng ở Nghệ An sớm vào cuộc làm rõ để có những giải pháp xử lý kịp thời nhằm ngăn chặn những hậu quả xấu có thể xẩy ra./.
Theo Trung Thông - Đắc Phương - tamnhin.trithuccuocsong.vn
